Psychologen: "Motivatiecampagne is cruciaal om deze volksmarathon vol te houden"

De motivatie om ons aan de coronamaatregelen te houden is aanzienlijk gedaald sinds het begin van de lockdown. Dat stellen onderzoekers van de UGent vast. Volgens de laatste UGent-motivatiebarometer is het aantal mensen dat helemaal achter de maatregelen staat, de voorbije zes weken teruggelopen tot 60 procent. Bij het begin van de lockdownmetingen was dat nog 81 procent. De afbouwstrategie die vorige week werd voorgesteld is bovendien "voorwaardelijk en er moesten harde keuzes gemaakt worden.”

In een opiniestuk ontwaren ze concrete pijnpunten bij de huidige aanpak. “Goodwill krijg je als je inspirerend en motiverend communiceert", zeggen de onderzoekers, waarop ze de regering vragen om expliciet te zijn over de belangrijkste criteria bij het versoepelen of verstrengen van maatregelen. "Gaat het om dagelijkse ziekenhuisopnames, het aantal nieuwe besmettingen of een andere parameter?”

Zonder de transparantie over die principes komen de maatregelen al snel over als "een onsamenhangend en schijnbaar arbitrair geheel", zeggen de onderzoekers. "Dan wordt het volgen van de maatregelen een zaak van moeten. Wanneer moedeloosheid de bovenhand neemt begint eigenbelang te primeren boven collectief belang", waarschuwen de onderzoekers. "Maar als de bevolking begrijpt waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt, blijft ze zich vrijwillig schikken naar de maatregelen.”

Er is daarom nood aan motiverend leiderschap en een overtuigende uitleg, maar ook aan een "goed uitgewerkte campagne met een verbindend verhaal". Heldere en inspirerende beeldspraak is daarbij nuttig, zoals de vergelijking met een marathon. “Zoals marathonlopers zich tussendoelen stellen, is het cruciaal dat de overheid transparant communiceert over de targets op weg naar de finish.”

Rituelen, zoals het dagelijks applaus voor de zorg, zijn erg belangrijk om onderlinge solidariteit te bestendigen. Maar ook andere rituelen verdienen een voorzet, vinden de onderzoekers. De toekomstige nood aan mondmaskers biedt bijvoorbeeld de kans om ‘naainetwerken’ te vormen. “Zo ontstaat solidariteit tussen buurtbewoners en tussen generaties”, klinkt het.

“Er kunnen ‘gebakdagen’ komen op woensdag: buren maken voor elkaar pannenkoeken en zetten die op de drempel. Zondag wordt een digitale grootouderdag met gedichten.” Om specifieke doelgroepen te bereiken zijn social influencers nodig. “Als zij getuigen over de manier waarop ze zichzelf gemotiveerd houden, dan werkt dit inspirerend.”

Morgen stellen onderzoekers Maarten Vansteenkiste, Bart Soenens, Joachim Waterschoot, Sofie Morbée en Branko Vermote van de sectie ontwikkelingspsychologie aan de UGent de nieuwste resultaten voor van de motivatiebarometer.

Zelf deelnemen aan het onderzoek kan hier.