‘Ongewoon’ gat van 1 miljoen vierkante kilometer groot in ozonlaag boven de Noordpool, is alweer dicht

Het gat ontstond niet door vervuiling, maar had een natuurlijke oorzaak. Tijdens de winter was het kouder dan anders in de lucht hoog boven de Noordpool. Koude lucht werd opgesloten door een ‘polar vortex’, een poolwervel. Toen de lange, donkere winter eindigde en de eerste zonnestralen verschenen, werd het ozon snel afgebroken. 

Het Noordpoolgat was bijna 1 miljoen vierkante kilometer groot. Dat is 25 keer zo groot als Nederland. Naar verhouding is dat overigens nog klein, want het ozongat boven de Zuidpool is nog twintig keer groter. Wetenschappers gingen er al vanuit dat het gat boven de Noordpool zich snel weer zou herstellen. Waarschijnlijk zou in een paar weken tijd de hoeveelheid ozon weer normaal zijn, was de inschatting. Ja dus. De reductie in vervuiling die gepaard gaat met de huidige coronapandemie heeft daar - gelet op de natuurlijke oorsprong - waarschijnlijk niets mee te maken.

Ozon is een gas in de dampkring. Het beschermt de aarde, en dus mensen, tegen schadelijke straling van de zon. De stof wordt gevormd rond de evenaar, op tien tot vijftig kilometer hoogte. Van daaruit verspreidt het zich over de rest van de wereld. 

Bij de polen wordt het elk jaar afgebroken aan het einde van de winter, wanneer het zonlicht terugkeert. Als de hoeveelheid ozon onder een bepaald niveau komt, wordt dat een gat genoemd, hoewel het niet echt een gat is. 

De afbraak van ozon is de vorige eeuw verslechterd door toedoen van de mens. De ozonlaag is zich daar nu van aan het herstellen.