Wachten op ivf-behandeling door coronamaatregelen: "Vooral de onzekerheid is mentaal erg zwaar"

Dries en Sara proberen intussen al twee jaar en half kinderen te krijgen. Sinds anderhalf jaar doen ze dat met medische hulp. Ze gingen een ivf-behandeling starten net toen alle afspraken voor niet-essentiële medische zorg werden geschrapt. "Dat was heel pijnlijk", vertelt Sara. "Het is als koppel al heel zwaar om te verwerken dat je geen kinderen kunt krijgen, maar nu is er iemand die zegt: "jullie moeten nog wat langer wachten" en we weten niet eens tot wanneer."

Vooral die onzekerheid is zwaar om te dragen, vertellen ze. "Het is sowieso al onzeker of de behandeling gaat lukken", zegt Dries. "Bovenop die onzekere situatie komt nu nog veel meer onzekerheid, want we weten niet wanneer de behandelingen opnieuw zouden kunnen starten." Het helpt niet dat ze allebei thuis zitten. Dries kan wel van thuis uit werken, maar Sara is door corona tijdelijk werkloos. "Het geeft heel veel tijd om erover na te denken, misschien wel te veel tijd", zegt Sara. "Als er iets is wat corona versterkt dan is het eenzaamheid", vult Dries aan.

Het zou makkelijker zijn, als ze meer sociale contacten zouden mogen hebben. "De steun van onze familie en vrienden heeft ons al goed geholpen bij onze aanslepende kinderwens, maar nu valt die volledig weg. En dat is heel zwaar", zegt Sara. "Ze doen hun best via Skype, maar dat is toch niet hetzelfde. Ik vind het heel jammer dat er voor de economie gekozen wordt boven sociaal contact en mentaal welzijn."

Het koppel voelt zich in de steek gelaten door de overheid. "Mocht nu een minister bijvoorbeeld gewoon al zeggen dat ze ons niet vergeten zijn, dat zou al zo veel doen", zegt Sara. "Nu hoor je ofwel niets ofwel dat het een "luxe-probleem" is. Alleen al de term "niet-essentiële medische behandeling" vind ik vreselijk. Voor ons is een kind krijgen vrij essentieel."

"Ik vrees dat we op de allerlaatste plaats gaan komen bij de herstart", zegt Sara. "De ziekenhuizen houden plaatsen vrij voor een mogelijke tweede besmettingsgolf. Wie weet volgt dan een derde en een vierde golf. Als we daarop moeten wachten, komen we pas aan de beurt als er een vaccin is." Het koppel vraagt zich af of de behandelingen niet in kleinere bezetting kunnen beginnen. "Het hoeft toch niet alles of niets te zijn?"

Het is voor Dries en Sara een emotionele rollercoaster. Vorige week vrijdag werd op de persconferentie na de Nationale Veiligheidsraad aangekondigd dat vanaf 4 mei de niet-essentiële medische zorg geleidelijk zou kunnen herstarten. "We waren superblij en emotioneel nadien", zegt Sara. "Maar zaterdag werd onze euforie meteen de grond ingeboord toen we naar onze arts belden." We waren inderdaad eerst hoopvol, zegt Dries. "Maar na een aantal telefoontjes ziet het er niet goed uit."

Lees verder onder de foto:

Het is inderdaad nog niet duidelijk of vruchtbaarheidsbehandelingen in eerste instantie bij die geleidelijke herstart van de niet-essentiële medische zorg gaat zijn. Dat zegt ook dokter Tom Coetsier, het diensthoofd van het fertiliteitscentrum van het AZ Sint Lucas in Gent. "Het is nog een groot vraagteken voor ons", vertelt hij. "We wachten in spanning af wat de resultaten zullen zijn van de werkgroepen die dat moeten uitwerken."

Het is intussen erg rustig in de fertiliteitscentra. Sinds het begin van de lockdown mogen ze enkel hoogdringende patiënten behandelen. Vrouwen met kanker die voor ze aan hun chemotherapie beginnen eicellen laten invriezen bijvoorbeeld. De vruchtbaarheid daalt sterk met de leeftijd, sinds een week kunnen daarom 40-plussers ook opnieuw terecht voor vruchtbaarheidsbehandelingen. "Op dit moment voeren we slechts 10 tot 17 procent van de behandelingen uit", legt dokter Coetsier uit.

De ziekenhuizen hebben de coronacrisis voorlopig goed onder controle en maken zich intussen klaar om een potentiële nieuwe golf aan besmettingen op te vangen. "Het is nu vooral de vraag of het veilig is om zwanger te worden in deze omstandigheden", zegt dokter Coetsier. "Vooraleer we daar een wetenschappelijk onderbouwd antwoord op hebben, zijn we een jaar verder. Het is niet bewezen veilig, maar het is ook niet bewezen onveilig."

Als hij het aan zijn patiënten vraagt, wil de overgrote meerderheid ondanks dat mogelijke risico sowieso verder gaan met de behandeling. "Het is iets waar ze vaak al jaren op wachten", legt hij uit. "Een kinderwens verdwijnt niet met een lockdown." Bovendien mag de psychologische impact van het gebrek aan perspectief niet worden onderschat. "We willen op z’n minst zo snel mogelijk een datum hebben om opnieuw te starten."

De arts begrijpt dat de overheid niet lichtzinnig een plan wil lanceren, maar hoe sneller er duidelijkheid komt, hoe beter voor zijn patiënten. "Het zou ons toelaten het een en ander organisatorisch te regelen en onze patiënten te informeren. Als je als patiënt weet dat je vanaf een bepaalde datum geholpen wordt, dan valt de stress zo weg. Het is vooral het niet weten en het niet kunnen plannen dat moeilijk is om te dragen."

Dries en Sara zijn fictieve namen. Het koppel wenst anoniem te blijven, maar hun echte namen en contactgegevens zijn bekend bij onze redactie. Dokter Tom Coetsier is niet de behandelende arts van het koppel.

Bekijk hieronder de reportage uit "Het journaal":