Hooggerechtshof bepaalt of Netanyahu premier in Israël kan blijven: valt nieuwe regering nog voor ze staat?
In Israël buigt het Hooggerechtshof zich over een aantal klachten van burgers tegen premier Benjamin Netanyahu. Het hof moet beslissen of Netanyahu -zoals bepaald in het nieuwe regeerakkoord- premier kan worden terwijl er tegen hem gerechtelijke aanklachten zijn. Israël komt na drie verkiezingen uit een politieke crisis die langer dan een jaar geduurd heeft.
Elf opperrechters zullen zich twee dagen lang beraden over het lot van Netanyahu en bij uitbreiding van diens nieuwe regering die na veel vijven en zessen op tafel is gekomen. Aanleiding zijn verzoeken van burgers die vinden dat Netanyahu niet opnieuw premier kan worden terwijl hij zich bij het gerecht moet verantwoorden voor tal van schandalen en aanklachten wegens corruptie. Later deze maand zou een proces tegen Netanyahu beginnen.
Het is een heikele kwestie: de Israëlische wet bepaalt dat ministers en burgemeesters moeten aftreden als ze voor de rechter moeten verschijnen en dat tot hun eventuele vrijspraak. De functie van premier wordt in de wet niet uitdrukkelijk vermeld, maar je zou ook kunnen stellen dat een premier een regeringslid is. (Lees verder onder de foto).
Mocht het hof beslissen dat Netanyahu tijdelijk geen premier kan worden, dan gaat Israël -te midden van de coronacrisis- voor de vierde keer op een jaar tijd naar de stembus. Het land zit in een diepe politieke impasse waarbi twee grote blokken: dat rond de rechts-conservatieve Likoed van Netanyahu en een centrumalliantie rond oppositieleider en gewezen stafchef Benny Gantz. Geen van beiden haalde bij de vorige drie verkiezingen een meerderheid.
Met veel tegenzin is daarop afgesproken dat de twee grote partijen de volgende jaren een grote coalitie zullen vormen, waarbij eerst Netanyahu premier wordt en Gantz de tweede helft van de ambtstermijn van de premier voor zijn rekening neemt. Die methode wordt wel vaker toegepast in Israël met wisselend succes.