Leerkrachten sneller vastbenoemd, maar ook makkelijker weer buiten: Weyts zoekt deal met vakbonden
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil beginnende leerkrachten sneller vast kunnen benoemen, al na één schooljaar. Dat schrijft De Morgen. Zo hoopt hij onder meer het lerarentekort aan te pakken. Maar hij zet er wel iets tegenover: incompetente leerkrachten moeten ook makkelijker kunnen worden ontslagen.
Beginnende leerkrachten die vandaag vastbenoemd willen geraken, moeten minstens twee schooljaren anciënniteit opbouwen. Dat wil Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) veranderen, zo las De Morgen in de toelichting bij de begrotingsaanpassing van de Vlaamse regering.Â
"We willen die vaste benoeming al na één jaar mogelijk maken", bevestigt hij in "De ochtend" op Radio 1. Dat heeft voor Weyts twee grote voordelen: het maakt ten eerste het beroep van leerkracht aantrekkelijker en dat zou kunnen helpen om het lerarentekort weg te werken. "Je kan daartegen strijden als een soort Don Quichote. Maar ik wil proberen de positieve aspecten daarvan uit te spelen, namelijk de zekerheid van tewerkstelling."
Anderzijds vormt het ook een besparing voor de Vlaamse financiën, omdat de pensioenen van vastbenoemde ambtenaren op het conto komen van de federale staat. Voor Vlaanderen zou het neerkomen op een besparing van zo'n 26 miljoen euro per jaar, weet De Morgen.
(Lees verder onder de foto)
Makkelijker ontslaan
Ondanks die voordelen van een snellere benoeming wil Weyts zijn vel toch duur verkopen. In ruil verwacht hij dat de vakbonden ermee instemmen om vastbenoemde leraars strenger te kunnen evalueren, en dus ook makkelijker te kunnen schorsen of ontslaan. Die procedure is vandaag zo complex en tijdrovend dat dat zelden of nooit gebeurt.
Vandaag moet je soms ook vaststellen dat die vaste benoeming wordt gebruikt als een soort schild tegen incompetentie en misbruik
"Vandaag moet je soms ook vaststellen dat die vaste benoeming wordt gebruikt als een soort schild tegen incompetentie en misbruik", aldus Weyts. "Daarom wil ik de ontslagprocedure versoepelen. Want zij die daar misbruik van maken, verbrodden het imago van leerkrachten voor al de rest."
Evident wordt dat niet. Ook voormalig minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) stuitte in het verleden al op een njet van de onderwijsvakbonden. Weyts wil de komende maanden gebruiken om alsnog een deal te kunnen sluiten.
Beluister hier het gesprek met Ben Weyts in "De ochtend" op Radio 1:
Minister Weyts wil vaste benoeming na 1 jaar voor leerkrachten
Hij weet dat het een pittige opdracht is, maar heeft er zelf goede hoop op. "Daar zit ook een budgettaire bonus aan. De sociale lasten die je betaalt op een tijdelijke leerkracht zijn veel hoger dan bij een vaste benoeming. Die bonus kunnen we inzetten om een vergelijk te vinden."
Extra impulsen
Om het lerarentekort aan te pakken en het beroep aantrekkelijker te maken, zijn bij de Vlaamse begrotingsaanpassing al enkele extra maatregelen genomen:
- Â Zo is er 7,7 miljoen extra vrijgemaakt voor leerlingondersteuners in het basisonderwijs. Zij moeten leerkrachten ontlasten, zodat die zich beter kunnen toeleggen op hun kerntaak, namelijk lesgeven.
- Er gaat 10 miljoen euro extra naar de ondersteuningsnetwerken, om tegemoet te komen aan de gestegen vraag van kinderen met bijzondere noden.Â
- En er wordt 1,3 miljoen euro uitgetrokken om zij-instromers uit de private sector die knelpuntvakken kunnen invullen te verleiden om de overstap te maken naar het onderwijs. Zij zullen nu tot 8 jaar anciënniteit kunnen meenemen als ze voor een klas gaan staan.
Lachaert (Open VLD) "verrast"
Egbert Lachaert, fractieleider voor Open VLD in de Kamer en ook kandidaat-voorzitter bij de partij, zegt "nogal verrast" te zijn door het idee van Weyts. "Dat is een voorstel dat je eerder vanuit vakbondszijde verwacht. En ik denk eerlijk gezegd dat de aantrekkelijkheid van een job vandaag afhangt van andere zaken: het loonpakket, de middelen die men heeft om zich te organiseren, de werkballast, ..."
Volgens Lachaert staat over de vaste benoeming trouwens net het tegenovergestelde in het Vlaamse regeerakkoord: dat men daar niet meer de norm van wil maken. "Het gaat toch wat in tegen de lijn die het Vlaamse regeerakkoord bepaalt."
Veel vragen bij de vakbonden
Koen Van Kerkhoven, secretaris-generaal van de Christelijke Onderwijscentrale COC, vindt dat het idee van Weyts nobel klinkt. Hij wijst erop dat Weyts' voorgangster Hilde Crevits (CD&V) de vaste benoeming al sneller mogelijk maakte mits extra begeleiding.Â
Maar als een leerkracht al na één jaar vast genoemd kan worden, stijgt volgens hem de druk op de begeleiding. "Zullen daarvoor voldoende tijd en middelen zijn?", vraagt hij zich af. Het risico bestaat dat de leerkracht bij twijfel bedankt zal worden, zegt hij. En dat strookt volgens hem niet meteen met de doelstelling om het beroep van leerkracht aantrekkelijker te maken. Meer nog: "Dan is de uitstroom nog groter."
Wij vinden dat een leerkracht na een negatieve evaluatie op zijn minst een redelijke termijn moet krijgen om daaraan te werken en begeleid te worden
Ook zijn collega van ACOD Onderwijs, Nancy Libert, reageerde in dezelfde lijn. Het plan zelf om de vaste benoeming na één jaar mogelijk te maken, vindt ze positief. Maar ook zij heeft problemen met de evaluatie.Â
Er is immers sprake van twee evaluaties 6 maanden na elkaar, waardoor men ook vlugger twee negatieve evaluaties zou krijgen en ontslagen worden. "Wij vinden dat een leerkracht op zijn minst een redelijke termijn moet krijgen om daaraan te werken en begeleid te worden. Zes maanden is dan toch wel heel weinig." ACOD gaat dus niet akkoord als het plan zo op tafel komt.
Beluister hier de reacties van de vakbonden in "De ochtend" op Radio 1:
