Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen VSJoe Biden

Presidentskandidaat vanuit je kelder: een inkijk in de geïsoleerde campagne van Joe Biden

Voormalig vicepresident Joe Biden is voor onder meer tv-interviews nu aangewezen op een opname­studio bij hem thuis.Beeld NYT

Hij is door de lockdown afgeschermd van kiezers. Toch heeft Joe Biden een soort routine ontwikkeld, nu hij het Amerikaanse presidentschap zoekt vanuit zijn kelder.

Joe Biden (77) staat meestal voor 8 uur op in zijn huis in Wilmington, Delaware. Hij begint zijn dag met een gymsessie in een zaaltje boven, waar hij aan de slag gaat met een hometrainer, gewichten en een loopband. Als ontbijt drinkt hij vaak een proteïnedrank. Daarna hijst hij zich meestal in een kostuum of een blazer. ’s Avonds eten hij en zijn vrouw Jill samen, een ritueel dat in het voorbije helse jaar alsmaar zeldzamer is geworden met de campagnetoer.

In de tussenliggende uren probeert Biden president te worden zonder zijn huis te verlaten.

Nu het openbare leven in Amerika door het coronavirus zowat tot stilstand is gekomen, moet Biden zich noodgedwongen houden aan een geïsoleerde manier van campagne voeren die nooit eerder vertoond is in de moderne Amerikaanse politiek. Hij kon niet op overwinningstournee gaan na zijn zege bij de Democratische primary’s, hij kon geen gemeenschappelijke rally’s houden met voormalige rivalen zoals Bernie Sanders en Elizabeth Warren. De ex-vicepresident beleeft zijn eigen versie van de lockdown, afgescheiden van zijn kiezers, verwijderd van zijn topstrategen. En toch leidt hij in de peilingen.

Joe Biden en Bernie Sanders op een Demo­cratisch debat in maart. Beeld NYT

Dat isolement voor onbepaalde tijd stelt het geduld en de politieke verbeelding van een notoir tactiel persoon zoals Biden danig op de proef. Hij klaagt over een gebrek aan lichamelijk contact, en is gefrustreerd over mediaberichten die kritiek uiten omdat hij veel minder zichtbaar is dan president Donald Trump, die dagelijks een stand van zaken geeft vanuit het Witte Huis. Hij maakt er geen gewoonte van de briefings van Trump helemaal te bekijken. Hij richt zich naar verluidt vooral op de ultieme uitdaging: als hij wint, regeren in tijden van een pandemie.

Gesprekken met tientallen mensen die in contact staan met de vermoedelijke Democratische presidentskandidaat en zijn adviseurs schetsen een gedetailleerd portret van Bidens leven in isolement. Hij overlegt met een breed scala van coalitieleiders om de herfstcampagne uit te tekenen en een potentiële regering samen te stellen.

Biden knoopt weer aan met veel van de rituelen die hij ook tijdens zijn vicepresidentschap toepaste, met onder meer geformatteerde nota’s van medewerkers over het virus en de economie. Ze moeten hem de informatie geven die hem in staat stelt zwaarwichtige beslissingen te nemen als hij het voor het zeggen had – wat niet het geval is.

Fran Person, al jaren een medewerkster van Biden en een regelmatige gesprekspartner van hem, zegt dat de afstandelijke levenswijze absoluut niet past bij Biden, een extraverte man die al zowat zijn hele volwassen leven toppoliticus is. “Ik kan me voorstellen dat je dit ziet gebeuren, en dat je weet wat nodig is”, zegt Person. “Je wilt er middenin zitten.”

Haardvuurbabbels

Naarmate de verkiezing dichterbij komt, worden de campagnes verhitter. Biden krijgt nogal wat vileine aanvallen van Trump en zijn bondgenoten te verwerken, en zijn medewerkers laten zich ook niet onbetuigd, maar zelf doet hij geen moeite om Trump constant lik op stuk te geven op de televisie.

Biden lijkt vooral een campagne te willen voeren die je een soort haardvuurbabbels voor het digitale tijdperk kunt noemen, waarbij hij zich presenteert als een rustige gezagspersoon, in tegenstelling tot de brulboei die zijn opponent is. Privé lijkt hij optimisme over de veerkracht van Amerika te combineren met een zekere erkenning van het feit dat het land er slecht aan toe zal zijn op Inauguration Day.

Het moet nog blijken of die benadering uiteindelijk bekeken zal worden als passend sober, of als gevaarlijk passief tegenover een hardnekkige en onvoorspelbare opponent. Veel Democraten maken zich zorgen over de beperkingen van Bidens positie, ook al gaat Trump regelmatig achteruit in de peilingen en al groeit de afkeuring voor zijn aanpak van de pandemie.

Duitse herders

Slechts weinig mensen hebben Biden in levenden lijve gezien in de voorbije weken. Hij wordt bewaakt door de Secret Service, een paar trouwe medewerkers helpen hem met zijn dagelijkse activiteiten. De zeldzame bezoekers van buitenaf dragen beschermende mondkapjes en handschoenen.

Zoals veel mensen die werken vult de voormalige vicepresident zijn tijd met videoconferenties. Hij heeft elke dag minstens vier gesprekken op de agenda staan, waaronder steevast een met Jennifer O’Malley Dillon, zijn nieuwe campagnemanager. Dagelijks wordt er vergaderd over de economie, openbare gezondheidszorg en de verkiezingsstrategie, en soms ook over de nationale veiligheid.

Biden beschikt in zijn heringerichte opnamestudio over een videoverbinding met tv-kwaliteit voor interviews en onlinecampagne-evenementen. Maar voor privégesprekken verkiest hij de telefoon in zijn studeerkamer, die hij meestal op speaker zet. Het gebeurt dat bellers van het rumoer in de achtergrond afleiden dat Biden het gezelschap heeft van zijn Duitse herders Major en Champ.

De voormalige Amerikaanse vicepresident belt ook met burgemeesters en gouverneurs, leiders in het Congres zoals James E. Clyburn uit South Carolina, oudere staatsmannen zoals Al Gore, potentiële running mates, donateurs en voormalige rivalen zoals Sanders en Warren. Een paar gouverneurs zijn uitgegroeid tot favoriete contactpersonen van hem, zoals Andrew Cuomo in New York, Jay Inslee in Washington en Gretchen Whitmer in Michigan.

Op zijn verzoek praat Biden minstens één keer per dag met een kiezer of een campagnevrijwilliger – het soort mensen dat hij op campagne constant zou ontmoeten. En hij belt regelmatig met bondgenoten om zijn sympathie of steun uit te drukken. Zo telefoneerde hij met Warren toen hij vernam dat een van haar broers gestorven was aan het coronavirus.

Whitmer, een potentiële running mate van Biden, zegt dat hij sterk begaan is met de details van de uitbraak van de epidemie in haar staat. Hij gaf haar advies en betreurde het isolement dat het virus teweegbrengt, waardoor het onmogelijk wordt troostend op te treden door bijvoorbeeld nabestaanden en medisch personeel te bezoeken. “Dat is volgens mij de reden waarom hij opbelt en contact houdt en op de hoogte wil blijven van wat er omgaat”, zegt Whitmer. “Het is niet hetzelfde als persoonlijk ingrijpen, maar op die manier blijf je wel betrokken.

Onwennig

We hadden Biden graag zelf gesproken, maar dat mocht niet van zijn campagneteam. De voormalige vicepresident heeft wel een paar keer in het openbaar gesproken over zijn isolement. “Ik sta te popelen”, zei Biden een maand geleden tegen journalisten. “Ik had liever in de Senaat gezeten, zodat ik nog enige impact kon hebben. Maar ik zit nu eenmaal waar ik zit.”

Voor een team dat tijdens de primary’s slechts rudimentair digitaal actief was, is de plotse verschuiving richting onlinecampagnevoering een hele verandering. Biden lijkt bijwijlen onwennig in die rol, en blijft zich erover verwonderen dat hij campagne moet voeren vanuit zijn kelder. Adviseurs geven toe dat ze nog een hele weg af te leggen hebben op Facebook en YouTube.

Biden staat ook onder druk van donateurs om zijn plaatselijke fondsenwervingsinitiatieven op te schroeven, en van leiders in de staten die hem graag wat actiever zouden zien op cruciale strijdtonelen. Met het oog daarop deed hij onlangs een paar interviews met lokale televisiezenders in Detroit en Pittsburgh. Weldra volgen er nog.

Maar Biden houdt rekening met een langdurig isolement. Deze maand maakte hij donateurs duidelijk dat hij niet verwacht snel grote publieke optredens te doen. “Het zal nog wel een tijdje zo blijven”, zei hij.

Speech

Het landgoed waar Biden functioneel vastzit, is al langer een persoonlijk toevluchtsoord. Het is opgetrokken langs een meer, een lange oprijlaan leidt ernaartoe. Het duurde meer dan twee jaar om het 630 vierkante meter grote huis te bouwen; Biden beweert dat hij het zelf ontworpen heeft. Het was aanvankelijk de bedoeling volgens de Bidens om het over te laten aan hun zoon Beau. Maar toen die kanker kreeg, overwogen ze de hypotheek te lichten of het te verkopen om de familie van Beau te ondersteunen. Het was in dit huis dat Biden in 2016 sleutelde aan de speech om zijn kandidatuur voor het presidentschap aan te kondigen – die hij nooit gaf.

Nu is het huis zowat een verzegelde quarantainezone. Twee politieke medewerkers komen en gaan regelmatig, volgens mensen die op de hoogte zijn van de veiligheidsmaatregelen: Annie Tomasini, verantwoordelijk voor het campagneteam op het terrein, en Anthony Bernal, algemeen verantwoordelijke voor het campagneteam. Beiden werken al meer dan tien jaar af en aan voor de Bidens.

Maar verscheidene mensen die weten wat hun rol is, zeggen dat ze niet de klok rond voor de Bidens werken, en het is niet duidelijk of andere mensen in het huis actief zijn. Meestal beantwoordt Biden zelf de telefoon, en hij loopt regelmatig achter op zijn beperkte publieke optredens.

Risicogroep

Het campagneteam consulteert artsen en gezondheidsexperts over de bescherming van Biden, die met zijn 77 jaar vol in de risicogroep valt. Irwin Redlener, professor klinische geneeskunde aan de Mailman School of Public Health van Columbia University, zegt dat hij met het team over gezondheidsvoorzorgsmaatregelen heeft gesproken, ook als het gaat om contact met zijn campagnemedewerkers op het terrein. “Wat moeten ze weten als het op veiligheid aankomt?”, zegt Redlener, die vroeger deel uitmaakte van Bidens adviescomité voor openbare gezondheidszorg.

Biden neemt de veiligheidsvoorschriften ter harte. Hij stelde in interviews dat hij nauw een protocol in acht neemt waardoor hij contact kan hebben met sommigen van zijn kleinkinderen die in de buurt wonen. Ze komen bij hem in de tuin spelen. Biden en zijn vrouw praten met hen en gooien hen van een afstandje soms snoep of ijsjes toe.

Om contact met de kiezers te hebben experimenteert het team onder meer met virtuele stadhuizen en rondetafels, maar de Democraten in de staten zouden hun kandidaat liever wat meer zien.

De burgemeester van Milwaukee, Tom Barrett, die zich onlangs achter Biden schaarde, zegt dat hij er bij het campagneteam op heeft aangedrongen direct contact met de kiezers in Wisconsin te organiseren. “Het is zo belangrijk dat hij hier op de een of andere manier aanwezig is”, zegt Barrett. “Zoom en FaceTime zijn een beetje de 2020-versie van wat Trump zo efficiënt deed voor zijn achterban: het gebruik van Twitter.”

Biden doet zijn best om zich aan die platformen aan te passen. Vorige week had hij een Zoom-gesprek van een half uur met een verpleegster in Wisconsin. Daarna nam hij telefonisch contact op met andere leden van haar familie. Maar die gerichte videogesprekken bieden slechts een beperkt aantal mogelijkheden om rechtstreeks van kiezers te vernemen wat hun problemen en noden zijn.

Ashley Ruiz, een kiezer in Fort Lauderdale in Florida, die onlangs deelnam aan een ‘virtual rope line’ met Biden, zegt dat ze vaststelde dat hij graag zijn ideeën over onderwijs en kinderzorg deelde. Maar Biden werd pas echt enthousiast toen hij de aanwezigheid van haar twee zonen (10 en 7 jaar) en haar pitbull Kacie opmerkte.

Biden, zegt ze, wilde per se met haar 7-jarige zoon praten, die autisme heeft en, net als Biden, stottert. “Hij zei tegen mijn zoon: ‘Ik wil dat je beseft dat je alles kunt doen’”, zegt Ruiz. Ze vertelt ook dat Biden tegen haar zei: “Als ik president ben, dan zal ik om uw familie geven zoals ik om mijn eigen familie geef.”

Erachter komen wat achter die belofte schuilgaat, is wat Biden het hardst bezighoudt.

Nationale catastrofe

Zelfs voor Biden in die toestand van semiquarantaine terechtkwam, zei hij al tegen mensen in zijn omgeving dat hij vreesde voor een nationale catastrofe. Halverwege maart vertelde Biden aan een vertrouweling dat hij bezorgd was dat het land een nieuwe Grote Depressie tegemoetging. Hij zei ook dat hij de kwestie had besproken met Lawrence H. Summers, een voormalige minister van Financiën.

Dat sombere vooruitzicht lijkt realistischer dan ooit. In de dagelijkse infosessies over openbare gezondheid en de economie die hij bijwoont, hengelt Biden steevast naar het soort gedetailleerde kennis die hem in staat zou stellen belangrijke beleidsbeslissingen te nemen – als hij in de positie was om dat te doen.

Verscheidene deelnemers aan die vergaderingen zeggen dat Biden heel nauwkeurig wil weten hoe geld en medische middelen verdeeld worden over het land. Opgejut door belaagde gouverneurs wijst Biden zijn team regelmatig op de stappen die Washington kan zetten om de ontsporende staatsbudgetten weer op de rails te krijgen.

“Daar gaat een zekere uitgestelde kwaliteit van uit, in de zin dat je geen beslissing neemt die dringend is en die mensen vandaag nog moeten uitvoeren”, zegt senator Chris Coons uit Delaware, een nauwe bondgenoot van Biden. Anderzijds is er zoiets als “een echt gevoel van urgentie”, in de zin dat de medewerkers die Biden tijdens de lockdown informeren misschien wel degenen zijn die over tien maanden de respons van de regering zullen bepalen. “Het is zoals een reserve die opwarmt bij het baseball. Je weet dat je nog maar een paar keer kunt werpen, en dat je zo dadelijk ingebracht wordt.”

Een van die adviseurs, Vivek Murthy, een vroegere minister van Gezondheid, zegt dat Biden volledig mee wil zijn met zowel het grootschalige beleid om het virus in te dammen, als de precieze inspanningen van lokale overheden en medische instellingen. De meeste mensen met wie hij overlegt, zijn voormalige overheidsmedewerkers, maar een vooraanstaande stem uit de medische wereld is die van een lid van zijn eigen familie: Howard Krein, zijn schoonzoon, die arts in Philadelphia is.

Tijdens een vergadering, zegt Murthy, had Biden er moeite mee toen hij hoorde dat mensen hun stervende familielid niet konden bezoeken in het ziekenhuis. “Hij weet wat het is om mensen te verliezen en hoe het aanvoelt dat je leven ondersteboven wordt gekeerd”, zegt Murthy.

Aan een dagelijkse conferencecall over de economie en in mindere mate de nationale veiligheid nemen veel oud-medewerkers van de regering-Obama deel, zoals Ben Harris en Jared Bernstein, die Biden economisch advies gaven toen hij vicepresident was, en Antony J. Blinken en Jake Sullivan, zijn voormalige adviseurs inzake nationale veiligheid. Sommige progressieven maken zich zorgen over geruchten dat Lawrence H. Summers een discrete adviserende rol vervult. De voormalige rector van Harvard was sterk gelieerd met Wall Street tijdens de laatste recessie.

Grote beloften

Toch is niet duidelijk of één bepaald ideologisch kamp een streepje voor heeft bij Biden. Op economisch vlak probeert Biden ook inzicht te verwerven in de gedachtegang van de populistische linkse vleugel van zijn partij, zoals Warren, Sanders en de progressieve senator Sherrod Brown uit Ohio.

Tot dusver richten de beleidsvoorstellen van Biden zich vooral op de onmiddellijke schade door de pandemie. Maar zijn bondgenoten verwachten dat hij snel veel verder zal gaan met een nationaal noodprogramma, met onder meer enorme nieuwe beloften op het vlak van economische stimuli, infrastructuur, klimaatverandering en studiefinanciering.

De grootste uitdaging is echter niet zo’n agenda uitwerken, maar erover communiceren vanachter zijn bureau in zijn huis, terwijl Trump genadeloos publiekelijk kan uithalen naar zijn zondebok.

Inslee, die zich vorige week achter Biden schaarde nadat hij onder vier ogen met hem over een ruimer klimaatbeleid had gepraat, zegt dat hij er bij Biden op aandrong zijn gezondheid op de eerste plaats te stellen. De Democraten, zegt hij, “begrijpen dat we niet zo vaak van onze kandidaat zullen horen dan we zouden doen als er niet die pandemie was geweest”. “Het is echt belangrijk dat hij op zijn gezondheid let. Dat is nu het belangrijkste voor ons allemaal.”

© The New York Times