Europa gaat de coronadreun nog jaren voelen
De ongekende economische krimp die eurolanden dit jaar meemaken, zal nog jaren voelbaar zijn. Dat blijkt uit de eerste raming van de Europese Commissie waarin de gevolgen van de coronapandemie – voor zover mogelijk – in beeld zijn gebracht.
De Commissie verwacht dat de economie van de eurolanden volgend jaar met 6,3 procent groeit. Die is niet genoeg om de ongekende krimp met 7,7 procent van dit jaar op te vangen. Het gemiddelde begrotingstekort stijgt van 0,6 procent in 2019 naar 8,5 procent in 2020, blijkt uit de gepresenteerde economische voorjaarsramingen.
Uitgangspunt van de raming is dat de lockdown in Europa vanaf deze maand geleidelijk en gecoördineerd wordt opgeheven. Europees Commissaris Valdis Dombrovskis (Euro) waarschuwde bij de presentatie dat de recessie zwaarder uitvalt bij verdeeldheid binnen de EU, geruzie over een herstelfonds en een tweede coronagolf; allemaal reële scenario’s. In het allerslechtste scenario krimpt de Europese economie dit jaar met ruim 15 procent.
Zijn collega Paolo Gentiloni (Economie) wees erop dat de economische schade en de financiële buffers om de klap te verzachten verschillen per land. “Die ongelijkheid vormt een bedreiging voor de interne markt”, zegt Gentiloni. “De consequenties van een gefragmenteerde markt zijn heel slecht voor alle Europeanen.”
Toerisme
Landen met veel toerisme krijgen een extra harde dreun. De Griekse economie krimpt met 9,7 procent, ruim twee keer meer dan in Polen (4,3 procent). In Italië is dat 9,5 procent, in Spanje 9,4 procent.
Voor België voorziet de Commissie dit jaar een krimp van 7,2 procent, een terugval die volgend jaar deels (6,7 procent groei) wordt goedgemaakt. Duitsland, de motor van Europa, kampt dit jaar met 6,5 procent krimp, volgend jaar stuitert de Duitse economie terug met 5,9 procent groei.
De werkloosheid in de eurozone stijgt van 7,5 procent in 2019 naar 9,6 procent dit jaar. In Griekenland zit dit jaar bijna eenvijfde (19,9 procent) van de beroepsbevolking naar verwachting zonder werk, in Spanje 18,9 procent. Voor België komt de werkloosheid op 7 procent, voor Duitsland op 4 procent.
Staatsschuld
De oplopende werkloosheidsuitgaven, omvangrijke nationale herstelfondsen en noodleningen voor bedrijven veroorzaken een hoger begrotingstekort bij de lidstaten en duwen de staatsschuld omhoog. Die stijgt van gemiddeld 86 procent van het bruto nationaal product in 2019 naar bijna 103 procent dit jaar. Griekenland staat bovenaan met 194 procent, gevolgd door Italië (159 procent), Frankrijk en Spanje (beide circa 116 procent) en België (114 procent).
Vooralsnog blijft de schending van de Europese begrotingsregels (maximaal 3 procent tekort, 60 procent staatsschuld) onbestraft.
Om de recessie te verzachten, sleutelt de Commissie aan een ‘herstelinitiatief’ met een nieuwe meerjarenbegroting en een nieuw herstelfonds van mogelijk 1.500 miljard euro. De Commissie presenteert dat plan deze maand.