Soms kan familie even te veel zijn

Ben je uitgeput na de feestdagen en weet je niet waarom? Een ‘familie-jetlag’ kan even slopend zijn als een echte jetlag.

Het gebeurt elk jaar opnieuw. Gewapend met een hele hoop cadeautjes rijden we richting het ouderlijke huis om samen gezellig aan de feestdis plaats te nemen met de rest van de familie. Terug thuis, vallen we als een blok in de zetel, fysiek en mentaal uitgeput van… het nietsdoen, zo lijkt het wel. Experts hebben daar nu een naam voor bedacht, want – inderdaad – het fenomeen bestaat echt..

Psycholoog Adam Fried heeft het in de New York Timesover de zogenaamde ‘familie-jetlag’, waarmee hij de specifieke stress benoemt als gevolg van het enerzijds spenderen van je vrije tijd met mensen die je normaal niet vaak ziet en het anderzijds heen en weer rijden tussen ouders, schoonouders en andere familieleden. ‘Soms beseffen we vaak niet hoeveel stress we hebben tot we terug thuis zijn en Kerstmis achter de rug is’, zegt Fried.

Het is dan misschien wel gezellig om met je grootmoeder of nichtje wat bij te praten tussen de garnalencocktail en de kalkoen door, toch betekenen deze jaarlijkse familiale bijeenkomsten een verstoring van je dagelijkse routine en putten ze je uit, net zoals een gewone jetlag.

Drama

Er is de druk om het tijdens de feestdagen aangenaam en ‘drama-loos’ te houden en overeen te komen met elkaar. Het is niet dat je je familie niet wil zien, maar het feit dat je de meesten onder hen slechts een of twee keer per jaar ontmoet, betekent dat moeilijke onderwerpen niet vaak aan bod komen. Die emotioneel kwetsbare situaties worden nog eens versterkt door een gebrek aan slaap en de neiging om zich weer als een jongere versie van zichzelf te gedragen in het bijzijn van de ouders. Dit alles zijn de perfecte ingrediënten voor emotionele en bij uitbreiding fysieke uitputting.

De familie-jetlag werkt bovendien aan beide kanten: zowel voor degenen die op bezoek gaan als voor zij die het bezoek ontvangen.

Fried heeft nog enkele tips om de feestdagen zonder kopzorgen door te komen. Neem je voor om op een vast tijdstip de festiviteiten te verlaten en beslis van te voren welke onderwerpen taboe zijn. Zorg voor voldoende slaap, blijf gezond leven door bijvoorbeeld te sporten en beoefen mindfulness. Zo blijf je kalm en vreedzaam wanneer je aangeschoten oom toch over de politiek durft te beginnen.