Twee speedboten en zeventien huurlingen: hoe een amateuristisch groepje ‘anti-Maduro-mafkezen’ probeerde de Venezolaanse president af te zetten

Trots toont de Venezolaanse president Nicolás Maduro op de staatstelevisie de paspoorten van de Amerikaanse ex-commando’s Luke Denman en Airan Berry. ‘Terroristen’ zijn het, volgens Maduro. Ze probeerden enkele dagen eerder zijn regime omver te werpen en hem te arresteren.

Als bewijs toont de staatstelevisie een video, waarin Denman alles bekent. Hun missie strandde nog voor ze voet aan wal in Venezuela konden zetten.

Terug naar vorige week  zondag. De Amerikanen naderen met zeventien zwaarbewapende Venezolaanse huurlingen in twee speedboten het strand van de noordelijke kustplaats Macuto voor Operatie Gideon. Het plan is even simpel als gevaarlijk. De huurlingen willen oprukken naar de hoofdstad Caracas. Ze zullen militaire bases aanvallen, een opstand in gang zetten, het internationale vliegveld bezetten en president Maduro oppakken voordat hij kan vluchten.

Het leger van Venezuela krijgt voortijdig lucht van de inval vanaf zee. Bij een vuurgevecht met de boten worden acht Venezolanen gedood. Volgens de autoriteiten zijn zeker 114 mensen opgepakt.

Het ambitieuze doel van Operatie Gideon staat in geen verhouding tot de uitvoering. Het is amateuristisch, beroerd gepland en is gedoemd te mislukken. Het lijkt eerder een zelfmoordmissie. “Je gaat Maduro niet uitschakelen met 300 hongerige, ongetrainde mannen’’, zegt Ephraim Mattos, een voormalige US Navy Seal, die enkele huurlingen heeft opgeleid. “Ze hadden geen kans van slagen zonder directe militaire interventie van de VS.’’

De mislukte inval is onderdeel van de presidentiële crisis waarin Venezuela sinds januari 2019 verkeert. De oppositie verklaarde de omstreden herverkiezing van president Maduro ongeldig. Oppositieleider Juan Guaidó riep zichzelf uit tot interim-president. Enkele landen, waaronder Rusland en China, houden vast aan Maduro. Andere landen erkennen Guaidó als president, waaronder buurland Colombia en de Verenigde Staten.

In februari 2019 organiseerde miljardair Richard Branson een benefietconcert aan de Colombiaanse kant van de grens met Venezuela, ter ondersteuning van Guaidó. De beveiliging werd gedaan door het Amerikaanse bedrijf Silvercorp USA. Eigenaar Jordan Goudreau was aanwezig.

Goudreau diende bij de Amerikaanse commando’s in Irak en Afghanistan. Hij verdiende meerdere dapperheidsonderscheidingen, maar moet vanwege een parachuteongeluk al op zijn veertigste afzwaaien.

In 2018 richt hij Silvercorp op, aanvankelijk met het doel oud-commando’s vermomd als leraar in te zetten bij de beveiliging van scholen. Inmiddels claimt het bedrijf betrokken te zijn bij beveiligingsoperaties in binnen- en buitenland, onder meer in opdracht van president Donald Trump. Betrokkenen blijven altijd anoniem, de activiteiten zijn geheim.

Door het concert raakt Goudreau in de ban van Venezuela. Een lijfwacht van Trump brengt Goudreau in contact met een naaste medewerker van Guaidó. Die brengt hem in Colombia weer in contact met Clíver Alcalá Corodones, een voormalige generaal-majoor van het Venezolaanse leger. Samen beramen ze een plan om het regime van ‘dictator’ Maduro omver te werpen.

Alcalá is in 2013 overgelopen naar Colombia. Hij leidt daar een paramilitaire groep van deserteurs. Alcalá staat bij de Amerikaanse overheid sinds 2011 op de zwarte lijst, omdat hij de de Colombiaanse rebellengroep FARC heeft geholpen aan wapens en drugs.

Een paar maanden na het concert werken Goudreau en Alcalá het plan uit op een tweedaagse bijeenkomst in het Marriott hotel in de Colombiaanse hoofdstad Bogota. Ze huren vergaderzalen af en praten over geld en wapens. De operatie zal 1,5 miljoen dollar kosten.

Alcalá zegt dat hij 300 overgelopen militairen in trainingskampen heeft zitten. Goudreau wil ze opleiden en zegt goede contacten te hebben in het kamp-Trump.

Een betrokkene spreekt tegen persbureau AP over een soort ‘Star Wars-top van anti-Maduro-mafkezen’. Het gezelschap bestaat uit deserteurs die verdacht worden van drugssmokkel, duistere geldschieters en en voormalige Maduro-aanhangers die van hem af willen.

Vorige week zondag bevestigde Goudreau het brein te zijn achter Operatie Gideon. In een twittervideo sprak hij van een “gewaagde aanval vanaf zee”. “Onze mensen vechten nu door. Onze eenheden zijn actief in het zuiden, westen en oosten van Venezuela.” Maar er zijn geen aanwijzingen voor militaire acties.

Russische commando’s helpen Venezuela ondertussen met drones bij de zoektocht naar meer leden van de paramilitaire organisatie. Tweets daarover van het militaire commandocentrum in Venezuela zijn later verwijderd, meldt de lokale krant El Nacional. Rusland ontkent evenzeer.

Alcalá zit inmiddels in de VS vast op verdenking van drugssmokkel. Venezuela eist omgekeerd de uitlevering van Goudreau. De andere twee Amerikaanse ex-commando’s zijn aangeklaagd voor terrorisme en samenzwering. Ze riskeren een celstraf van 25 tot 30 jaar.

President Maduro beschuldigt zijn Colombiaanse ambtgenoot Ivan Duque ervan achter de inval te zitten, iets wat Duque ontkent. Ook de Amerikaanse geheime dienst CIA zou het kwade genius zijn, net als bij de mislukte inval in de Varkensbaai in Cuba in 1961.

Trump zei vrijdag tegen Fox News dat hij nooit zou vertrouwen op een kleine groep die zo’n grote operatie zou uitvoeren. “Ik weet er helemaal niks van. Ik denk dat de regering er helemaal niks mee te maken heeft. Als we ooit iets met Venezuela zouden doen, zou het niet op die manier zijn. Het zou iets anders zijn. Dan zou het een invasie heten.”

Ook de Nationale Veiligheidsraad van de VS ontkent iedere betrokkenheid van Washington. “Claims die anders beweren, zijn niet geloofwaardig”, stelt de raad in een verklaring. “Als dit een door de VS geplande operatie was geweest, zoals beweerd door Maduro, die beschuldigd is van narco-terrorisme, zou die openlijk, direct en effectief zijn geweest.”