1.000 banen op de tocht bij Brussels Airlines, ook vloot krimpt met 30 procent, “duidelijk signaal” nodig van Lufthansa, zegt regering

Bij luchtvaartmaatschappij Brussels Airlines stond vanochtend een bijzondere ondernemingsraad op de agenda. De directie van het bedrijf stelde er haar plan voor om “Brussels Airlines van een duurzame toekomst te verzekeren na de coronacrisis”. Volgens het bedrijf zal de vraag naar vliegreizen in 2021 nog altijd 25 procent lager liggen dan voor de crisis en kan de sector pas op zijn vroegst in 2023 rekenen op een vraag die weer op het niveau van 2019 ligt. Brussels Airlines moet dus ingrijpen “om het voortbestaan te kunnen garanderen”. 

Daarom zal het bedrijf met 25 procent moeten inkrimpen, en verdwijnen er 1.000 van de ruim 4.000 jobs (goed voor 800 voltijdse equivalenten). Samen met de sociale partners zal het aantal gedwongen ontslagen tot een minimum worden herleid, zegt het bedrijf in een mededeling, maar de kans dat er naakte ontslagen bij zullen zijn, is “groot”. 75 procent van het personeel kan aan de slag blijven. Ook komt er een “vereenvoudiging van de beloningsstructuur van de werknemers”.

“Om Brussels Airlines een toekomst te geven, moet de maatschappij haar kosten structureel verlagen om competitief te kunnen zijn”, klinkt het in de mededeling. “Om de huidige ongeziene crisis te doorstaan vraagt de maatschappij bovendien de steun van zowel haar aandeelhouder Lufthansa als van de Belgische overheid. In het kader van haar transformatieplan pakt Brussels Airlines haar kostenstructuur structureel aan en optimaliseert de maatschappij haar netwerk door niet of nauwelijks winstgevende routes te schrappen.” Brussels Airlines zal wel actief blijven op Afrika en Noord-Amerika, zei topman Vranckx. Het zijn vooral voormalige Thomas Cook-bestemmingen die verdwijnen, zoals Lanzarote, Billund en Bristol.

Beslist is dan ook om de vloot te herleiden tot 38 vliegtuigen (-30 procent), waarvan 30 voor Europese vluchten en 8 voor intercontinentale vluchten. Een tiental eigen toestellen gaat eruit, net als de vliegtuigen die bij CityJet werden geleased. Dat contract is al stopgezet.

De drie vakbonden (ACLVB, ACV-Puls en BBTK) zeiden “geschokt” te zijn door de aankondiging. Maar ze voegden toe dat de directie bereid is om alle opties te bekijken om het aantal naakte ontslagen zoveel mogelijk te beperken. Dat kan door een beroep te doen op bijvoorbeeld vervroegd pensioen, vrijwillig vertrek of nog door tijdelijke contracten niet te verlengen.

Tegen eind deze maand wil de directie van Brussels Airlines al een akkoord hebben met de vakbonden over het voorgestelde herstructureringsplan, zo verklaarden de bonden na afloop van de bijzondere ondernemingsraad.

CEO Dieter Vranckx zelf liet zich tijdens de persconferentie niet vastpinnen op een deadline voor de onderhandelingen, maar hij voegde wel toe dat de reorganisatie “zo snel mogelijk” moet gebeuren. “De tijd is beperkt”, klonk het. “We proberen de volledige herstructurering in 2020 door te voeren, zodat we klaar zijn met het nieuwe Brussels Airlines vanaf 2021.”

Volgens Vranckx zijn luchtvaartmaatschappijen het zwaarst getroffen door de coronacrisis en zullen ze bij de laatste sectoren zijn die weer uit de crisis kunnen geraken. In maart waren er op sommige dagen meer annulaties dan nieuwe boekingen, en ook vandaag staat het aantal nieuwe boekingen 99 procent lager dan normaal. Het mag niet enkel een afbouwscenario zijn, er zal ook geïnvesteerd moeten worden. “We verwachten een duidelijk signaal van de Duitse moedermaatschappij.”

Het jaar was nochtans goed begonnen voor Brussels Airlines, “met positieve resultaten op het vlak van aantal passagiers en inkomsten”, zegt de CEO. En de maatschappij had een omvangrijk zomeraanbod gepland om een deel van het verloren aanbod van het failliete Thomas Cook België te compenseren. De topman wees er wel op dat Brussels Airlines al voor de uitbraak van het coronavirus een probleem had, omdat het niet structureel winstgevend was. 

“Deze ongeziene crisis heeft onze financiële situatie nog verslechterd, waardoor we genoodzaakt zijn om substantiële en essentiële maatregelen te nemen. De herstructurering is dringend nodig om de huidige crisis te overleven en in de toekomst structureel winstgevend te worden.” Naar verwachting zal Brussels Airlines na de zomer, wanneer de crisis “nog niet voorbij zal zijn”, op 30 procent van de capaciteit functioneren. Eind 2020 zal nog altijd niet de helft van de capaciteit in gebruik zijn.

De regering zit deze namiddag samen met de vakbonden van Brussels Airlines, zegt minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld). Hij wil een “geloofwaardig toekomstplan” en “verwacht een duidelijk signaal” van moederbedrijf Lufthansa, klinkt het.

De Croo vindt dat het sociaal overleg alle kansen moet krijgen en dat gedwongen ontslagen zoveel mogelijk moeten worden beperkt. “We steunen de werknemers daarin en zullen die boodschap vanmiddag ook rechtstreeks aan hen overmaken tijdens een ontmoeting van de federale regering met de vertegenwoordigers van de werknemers”, klinkt het.

De Croo, premier Sophie Wilmès (MR) en minister van Werk Nathalie Muylle (CD&V) zullen de bonden ontvangen. Wilmès noemt de aankondiging over het verlies van mogelijk duizend banen “slecht nieuws voor de werknemers en hun gezinnen, in een context die al zeer onzeker is”.

In regeringskringen valt te horen dat de onderhandelingen met moederbedrijf Lufthansa moeizaam verlopen. Minister De Croo bevestigt dat. Er is nog geen akkoord, en de regering staat in contact met andere betrokken overheden. “Er zijn heel veel discussies geweest met Lufthansa tot nu toe, en dat zijn zeer moeilijke besprekingen”, stelde De Croo. “Dat komt ook omdat Lufthansa zelf in zeer moeilijke discussies zit met de Duitse overheid” (over een bedrag van zowat 9 miljard euro, red.).

De minister herhaalt dat hij een “geloofwaardig toekomstplan” wil met voldoende garanties over de rol van Brussels Airlines na de crisis. “Het mag niet enkel een afbouwscenario zijn, er zal ook geïnvesteerd moeten worden. We verwachten een duidelijk signaal van de Duitse moedermaatschappij.”

Sinds de tijdelijke stopzetting van al haar vluchten op 21 maart verliest Brussels Airlines naar eigen zeggen een miljoen euro per dag door inkomstenverlies en door onvermijdelijke doorlopende kosten zoals de huur- en onderhoudskosten van vliegtuigen. Werknemers staan op tijdelijke werkloosheid. Om de crisis te kunnen overbruggen, heeft de maatschappij 290 miljoen euro staatssteun gevraagd aan de federale regering. De gesprekken hierover lopen nog. 

Bij Brussels Airlines was men voor de coronacrisis al met een reorganisatie bezig - het toekomstplan “Reboot”. De hoop was om met voornamelijk vrijwillig vertrek de maatschappij af te slanken en de winstgevendheid op te krikken. Nu zou het de bedoeling zijn vanaf 2024 weer winst te maken.

Marktaandeel van 40 procent
De saneringsplannen treffen ook de luchthaven van Zaventem. Brussels Airlines is goed voor een marktaandeel van ongeveer 40 procent, maar over de precieze impact geeft de woordvoerster van Brussels Airport nog geen duidelijkheid. “Het komende jaar zal de luchtvaart zwaar geïmpacteerd zijn door deze coronacrisis. Het aanbod zal sowieso traag en geleidelijk op gang komen, en het aantal passagiers zal ook heel geleidelijk aan weer opbouwen”, klinkt het. 

In elk geval wordt Brussels Airlines door de luchthavenuitbater als een “essentiële partner” beschouwd. “Ze zijn cruciaal voor onze connectiviteit als luchthaven en als land”, klinkt het. Topman Arnaud Feist betuigde op Twitter zijn steun aan alle werknemers van de luchtvaartmaatschappij.