Vergeet dat café nog even: alle nieuwe maatregelen doorgelicht

1. Hoe verloopt een kappersbezoek voortaan?

Weg met de ‘coronacoupe’. Vanaf maandag 18 mei mogen kappers terug de deuren openen. Aangezien zij letterlijk met de handen in de haren zitten, en 1,5 meter afstand houden met klanten dus onmogelijk is, zullen er erg strenge veiligheidsvoorschriften gelden. Een bezoek aan het kapsalon zal alleen op afspraak kunnen en klanten en personeel moeten verplicht mondmaskers dragen of een andere bescherming van mond en neus. Ook zal er de nodige afstand voorzien moeten zijn tussen het cliënteel in de zaken.

Ook andere zogenaamde ‘contactberoepen’, zoals schoonheidsspecialisten kunnen heropstarten onder diezelfde voorwaarden. Tot nu konden veel van die zaken enkel een winkelgedeelte openen, niet de behandelingsruimte.

Bij de kappers is er alvast veel enthousiasme over de heropstart, zegt Mitch Mues van sectorfederatie Coiffure.org. “Bovendien waren de meeste kappers vragende partij om op afspraak te werken, niet om regeling met een restrictie per vierkante meter.” De organisatie heeft al een coronagids voor kappers klaar met een aantal handvaten voor een veilig salon.

Yves Vandewynckele, voorzitter van de West-Vlaamse kapperskring, weet nu al dat het druk zal worden in zijn Izegemse kapsalon. “In de eerste 24 uur nadat bekend werd dat we maandag wellicht open zouden gaan, hebben 324 klanten online een afspraak proberen te maken. Van 7.30 tot 20.30 uur staat mijn agenda de eerste weken vol, ook op Hemelvaart.” 

Lees ook:
Kappers zijn klaar voor de coronacoupes. ‘Er heeft precies een duif op mijn hoofd gescheten.’

2. Hoe gaan we straks naar het museum?

De musea en andere ‘culturele bezienswaardigheden’, zoals historische gebouwen, kunnen vanaf maandag terug open. Voorwaarde daarvoor is dat de ticketverkoop online of via de telefoon gebeurt, en dat de nodige maatregelen getroffen worden om te vermijden dat er te veel mensen tegelijkertijd binnenkomen. De bibliotheken blijven open volgens dezelfde voorwaarden.

Volgens Patrick Allegaert, voorzitter van Museumoverleg Vlaanderen, is er de voorbije weken druk overlegd om de musea klaar te krijgen. “De sector is erg gemotiveerd om terug te starten. Er is naar alles gekeken, van eenduidige bewegwijzeringen in de zalen tot regelingen voor de toiletten. Sowieso zal er met reservaties gewerkt worden, online of telefonisch, en zijn groepen nog niet voor meteen.”

Niet alle musea zijn klaar om de deuren al maandag te openen. De lijst met gegadigden bevat op dit moment 29 Belgische musea, waaronder BOZAR, AfricaMuseum, M HKA of zelfs Bokrijk. Het Antwerpse M HKA zal bijvoorbeeld alleen haar twee grote zalen openen, en voor een bezoek wordt een maximum van twee uur opgelegd.

“Dat we nu kunnen proefdraaien, sterkt ons dat we in de zomer een mooie troef kunnen zijn als het buitenlands toerisme niet meer op gang komt”, zegt Allegaert. Andere grote namen, zoals het Gentse S.M.A.K., ontbreken voorlopig op de lijst.

3. Op welke manier plan je best je bezoek aan de zoo?

Ook ‘natuurlijke trekpleisters’, de dierentuinen dus, mogen vanaf maandag open. Net zoals de musea moeten ze online of telefonisch de ticketverkoop regelen, zodat het aantal tickets per dag gelimiteerd is. De dierentuinen zullen een circulatieplan moeten voorzien om de stroom in bezoekers in goede banen te leiden. Cafetaria’s en restaurants binnen de parken moeten gesloten blijven, net zoals attracties of speelpleinen.

De zoo van Antwerpen en Planckendael reageren alvast opgelucht. “De lockdown vanaf 14 maart is een financiële aderlating geweest voor beide parken”, klinkt het. De dierentuinen zullen maandag wel exclusief opengaan voor abonnees - mits reservatie dus - en pas vanaf 1 juni de poort openzetten voor het grote publiek. Vanaf vrijdag 15 mei is het mogelijk om op de websites te reserveren. Bezoekers zullen daarbij telkens tussen vijf tijdsslots kunnen kiezen, en ‘coronastewards’ zullen toezien op de naleving van de veiligheidsregels. Zo is een mondmasker verplicht, behalve voor kinderen onder de 12 jaar.

4. Wil iedereen straks wel op de markt gaan staan?

Kleinschalige markten in open lucht zullen vanaf 18 mei weer mogen doorgaan, als de lokale overheden er hun akkoord voor geven. Tot vijftig kramen mogen er op de markt staan. Die moeten voldoende ver uit elkaar staan en de stroom van mensen moet goed geregeld worden. Mondmaskers worden aanbevolen voor klanten en verplicht voor de marktkramers.

“We hebben al lang genoeg thuis gezeten”, zegt Rudi De Wilde van de Nationale Vrije Marktkramersvereniging. “Het begon echt zwaar te wegen. De belangrijkste maanden voor de marktkramers zijn ook nu: voor de zomer echt begint en mensen op reis vertrekken.” Markten in de open lucht kunnen volgens De Wilde ook veiliger georganiseerd worden dan supermarkten waar je binnen moet winkelen. 

Niet alle marktkramers staan blijkbaar te springen om weer naar de markt te trekken. “Ik zal toch eerst moeten weten of het sop de kolen wel waard is”, zegt Marc Baeten uit Beringen, die zijn groenten- en fruitkraam sinds de lockdown heeft vervangen door (succesvolle) thuisleveringen. “Ons marktpubliek bestaat voornamelijk uit oudere mensen, maar net zij moeten op dit moment binnenblijven.”

5. Welk soort sporten mag voortaan weer?

Sportclubs mogen weer opstarten, zo heeft premier Wilmès bekendgemaakt. Vanaf maandag mogen trainingen buiten weer doorgaan. Maar de groepen mogen niet groter zijn dan 20 mensen en er moet steeds een sportcoach aanwezig zijn. Cafetaria’s blijven nog altijd gesloten. “Op zich zijn we blij dat er meer perspectief is voor buitensporten”, zegt Robin Ramakers van de Vlaamse Sportfederatie. “Maar we hadden gehoopt om meer te weten over wanneer er weer indoor zou kunnen gesport worden.” 

De gewestministers hadden een advies klaar met een tijdlijn voor de sport. Maar daar is nu weinig van ingewilligd. “In het advies van de gewestministers was er gevraagd om voor kinderen jonger dan twaalf jaar de social distancing te laten vallen”, zegt Ramakers. “En dat ze zowel binnen als buiten zouden mogen sporten. Daar is nu niets over gezegd. We hadden ook gehoopt op meer perspectief voor de hele sportsector, dus we blijven toch wat op onze honger zitten.”

6. Waarom krijgt de horeca nog geen groen licht?

Premier Wilmès wacht op een akkoord met de expertengroep GEES om te kijken wanneer het toerisme, de horeca weer kunnen opstarten. Opvallend is dat het nog niet duidelijk is in welke fase dit kan gebeuren. Zo is het nog onduidelijk of horecazaken bij de start van de volgende fase op 8 juni hun deuren kunnen openen.   

“Die onduidelijkheid is het lastigste dat er is”, zegt Tim Joiris, voorzitter van Horeca Vlaanderen. Volgens hem liggen er plannen klaar om waar mogelijk de social distancing te garanderen. “In restaurants is dat al eenvoudiger dan voor het nachtleven. Maar nu is er geen enkel perspectief, daar loopt iedereen de muren van op.”

Ook over sociale contacten is er geen nieuwe informatie. Twee bubbels mogen sinds Moederdag bij elkaar over de vloer komen. Dat betekent dat een gezin vier andere mensen mag uitnodigen, maar dat moeten dan wel steeds dezelfde vier mensen zijn. Ook hier is het niet duidelijk welke fase van het exitplan meer sociale contacten zal toelaten. 

De kritiek klinkt dan ook al langer dat er meer prioriteit gegeven wordt aan de economie dan aan het sociale. “De focus ligt al heel de tijd te sterk bij het economische”, zegt psychiater Kris Goethals (UZ Antwerpen). “Daardoor is er ook te weinig aandacht is voor de psychische gezondheid.”

7. Hoe schatten virologen de risico’s in?

Uit de cijfers van het crisiscentrum blijkt dat de druk op de ziekenhuizen verder daalt. Er liggen nu 2.014 Covid-19-patiënten in het ziekenhuis. De vraag is of de versoepeling van de maatregelen er niet voor zou zorgen dat het aantal besmettingen weer de hoogte in gaat.

De Veiligheidsraad liet de teugels vieren voor Moederdag, maar meteen was het al een pak drukker op de baan. En iedereen herinnert zich nog de wachtrijen toen containerparken of stoffenwinkels mochten openen. “Het is momenteel nog te vroeg om de effecten van de versoepeling te zien in de cijfers”, zegt viroloog Steven Van Gucht. “Maar winkelen kan je met weinig bijkomende risico’s organiseren. Wat we nu aan het doen zijn is eigenlijk het laaghangend fruit plukken. Bijeenkomsten van mensen indoor toelaten, bijvoorbeeld in cafés, restaurants, of voor culturele activiteiten, ligt veel moeilijker.”

Het risico dat het aantal besmettingen terug de hoogte in schiet, is volgens Van Gucht reëel. “Mijn hoop is dat alles onder controle blijft”, zegt Van Gucht. “Maar als zou blijken dat we te snel hebben versoepeld of als mensen zich niet aan de maatregelen houden, dan zijn er modellen die voorspellen dat de ziekenhuizen vanaf augustus weer onder druk komen te staan. Ik hou mijn hart ook eerder vast voor het najaar en komende winter. Als er dan ook andere virussen circuleren zoals de griep, wordt het moeilijker om de mensen met coronasymptomen te vinden en te monitoren.”