Twee diploma’s en veel arbeidslust, maar toch een leefloon: OCMW’s zien opvallend meer ‘nieuwe kwetsbaren’
Steeds meer mensen moeten door de coronacrisis aankloppen bij het OCMW. Tim Caramin combineerde twee jobs, maar moet nu een beroep doen op een leefloon. ‘In april heeft mijn moeder de huur betaald en wat geld toegestopt voor eten.’
Volgens zijn T-shirt hoort hij bij de ‘Do nothing club’, maar dat is een ironische knipoog. De 26-jarige Antwerpenaar Tim Caramin heeft een diploma muziek aan het conservatorium, en haalde daar ook nog een diploma lerarenopleiding. Hij drumt bij bands als Leonore en Onzin. In juni zou hij ook nog als kok afstuderen, maar alle lessen en proeven zijn geschrapt door de coronamaatregelen.
“Ik werkte als kok via een uitzendkantoor met dagopdrachten, wat me flexibiliteit gaf om ook als drummer opdrachten aan te nemen en op te treden. Toen de coronacrisis zowel de muzieksector als de horeca platlegde, viel ik volledig zonder inkomen. Beide jobs betalen per prestatie en vielen in maart op hun gat.”
Zijn uitzendopdrachten gaven Caramin geen recht op tijdelijke werkloosheid en voor gewone werkloosheid had hij onvoldoende dagen gepresteerd. In de muzieksector werkte hij dan weer op basis van de kleine-vergoedingsregeling. Gemakkelijk en interessant voor opdrachtgevers, maar ze telt niet mee voor de werkloosheid.
“Ik ben dit voorjaar ook een grote vis misgelopen, want ik ging voor het eerst drie maanden maandloon krijgen als muzikant bij een van de grootste theatergezelschappen. Dat ging ik gebruiken om het kunstenaarsstatuut in gang te trekken.”
Helaas. Begin april zag Caramin geen andere mogelijkheid dan naar het OCMW te trekken en een leefloon aan te vragen. “Ik dacht: hier sta ik nu met mijn twee, bijna drie diploma’s, bij een instituut voor mensen die het veel moeilijker hebben dan ik. Maar langs de andere kant kende ik genoeg anderen rond mij die ook door de mazen van het net vielen. Als artiest nu overleven is een ramp. In april had ik nog geen leefloon en leek het even uitzichtloos. Mijn moeder heeft mijn huur betaald en wat geld toegestopt voor eten.”
De Gentse, Antwerpse en Brussels OCMW’s zien een forse stijging van de leefloonaanvragen. Ze hebben het over ‘nieuwe kwetsbaren’: interimmers, flexwerkers, werkstudenten en mensen in de horeca of de socio-culturele sector. Ze hebben een precair statuut op de arbeidsmarkt en soms geen recht op de speciale coronategemoetkomingen.
Zelfstandigen
Ook zelfstandigen komen steeds meer in de problemen. Zij kunnen aankloppen bij de vzw Dyzo. In de eerste 4 maanden van dit jaar waren daar 1.216 nieuwe aanmeldingen. Dat zijn er 304 per maand, waar dat vorig jaar er gemiddeld 267 waren. “We stevenen af op een recordjaar”, zegt Dyzo-directeur Olivier Delaere.
Een van hen is Dirk Vaes, die een bvba heeft voor centrale verwarming en sanitaire werken. Door de coronamaatregelen moest hij zijn bedrijf sluiten. “Ik moest zes arbeiders op tijdelijke werkloosheid zetten, onder wie mijn eigen zoon”, zegt Vaes (57). “In 24 jaar heb ik nooit iemand één dag op tijdelijke werkloosheid gezet, tot nu.”
Als zaakvoerder viel Vaes zelf zonder inkomen. Hij kwam niet in aanmerking voor een sluitingspremie. Ook zijn echtgenote, actief als een onthaalmoeder, viel zonder werk. “Er is wel een overbruggingskrediet, maar dat is peanuts. Twee maanden zonder 1 euro, dat mag niet lang duren, want veel kosten blijven doorlopen. Het was een moeilijke periode, maar we komen erdoor. Intussen is iedereen weer aan de slag, met alle nodige veiligheidsmiddelen zoals mondmaskers.”
Ook Caramin zit niet stil. Hij profiteert van de tijd om zijn drumtechnieken bij te schaven en werkt aan verhalen voor kinderen. “Ik maak me zorgen over de toekomst, maar een artiest zal altijd blijven creëren. Je mag niet vergeten dat onze problemen er ook al voor Corona waren. Er is al wel langer het gevoel dat de politiek liever geen geld meer geeft aan cultuur. Ik sluit me aan bij wat Felix Machtelinckx van Tin Fingers in Humo zei: het zal vreemd zijn om bij het eerstvolgende concert de helft van mijn loon af te geven aan een systeem dat mij liever links laat liggen.”
OCMW’s krijgen 12 miljoen extra om energiearmoede aan te pakken
Het Fonds voor Gas en Elektriciteit, waarmee OCMW’s gezinnen in energiearmoede ondersteunen, krijgt voor het eerst sinds jaren nog eens een indexatie van haar middelen, zowel voor 2019 als 2020. De Kamercommissie Energie heeft daarvoor een wetsvoorstel goedgekeurd. Daarmee vloeit er 12 miljoen euro extra naar het sociale fonds.
“De nood is hoog, want één op vijf gezinnen kan haar energiefactuur niet betalen. Door de coronacrisis is de situatie voor velen nog ernstiger geworden”, zegt Groen-Kamerlid Tinne Van der Straeten. De OCMW’s van Gent, Antwerpen en Brussel waarschuwden gisteren in deze krant dat zij nu veel meer aanvragen krijgen voor leeflonen en andere financiële steun (DM 13/5).
De groenen zijn tevreden dat hun voorstel een meerderheid haalde, maar willen nog verder gaan door de toegang tot het sociaal tarief op de energiemarkt te verruimen. Tot nu toe wordt dat toegekend aan iedereen die een sociale tegemoetkoming krijgt, bijvoorbeeld via het OCMW. Als het van hen afhangt, geldt dat straks ook voor mensen met een laag inkomen, die daar net naast grijpen.