WHO: "Coronavirus zal misschien nooit verdwijnen, maar we kunnen er wel mee leren leven"

Wanneer gaat deze corona-pandemie voorbij zijn? Het is een vraag die op ieders lippen ligt en waar verschillende wetenschappelijke en minder wetenschappelijke voorspellingen over gemaakt worden. Maar Michael Ryan, directeur noodsituaties van de WHO, was duidelijk gisteren: "Ik geloof niet dat iemand kan voorspellen wanneer deze ziekte zal verdwijnen. Het is onmogelijk om te zeggen hoelang het virus in omloop zal zijn."

Het aantal mensen dat al besmet (geraakt) is met het nieuwe coronavirus, en dus mogelijk antistoffen heeft opgebouwd, is nog relatief laag, zegt dokter Ryan. Op dit moment zijn er volgens Johns Hopkins University in de Verenigde Staten wereldwijd iets meer dan 4,3 miljoen bevestigde gevallen. "Zonder vaccin kan het jaren duren voor de bevolking voldoende immuniteit opgebouwd heeft", aldus Ryan.

En op dit moment is dat vaccin er nog niet. Er lopen wereldwijd tientallen onderzoeken en studies, er is de voorzichtige hoop dat er op zijn vroegst in 2021 een vaccin zou kunnen zijn. Er is hoop, maar zelfs als er een vaccin gevonden wordt, zal het controleren van het virus een "massale inspanning" vragen."Het zal heel wat moeite vragen om de vaccins te produceren en wereldwijd toe te dienen."   

Een vaccin betekent daarom ook niet dat het virus snel zal verdwijnen. "Het is belangrijk om dit op tafel te leggen: het virus zal misschien nooit helemaal verdwijnen. Mogelijk wordt het een van die endemische ziekten in onze samenleving (een ziekte waarbij het aantal besmettingen relatief constant blijft, zonder grote epidemische uitbraken, bijvoorbeeld een seizoensgriep of waterpokken, red). Maar we hebben controle over hoe we kunnen omgaan met het virus."

Ryan merkte op dat er eerder al "nieuwe" virussen opgedoken zijn die nooit verdwenen, zoals hiv in de jaren 80 (het virus dat aids veroorzaakt, red). Er zijn wel effectieve behandelingen en methodes ontwikkeld om te genezen of die het mogelijk maken voor mensen om met het virus te leven, met medicatie maar ook met gedragsaanpassingen. "Hiv is niet weg, maar we hebben manieren gevonden om ermee om te gaan."

Tegen andere virussen bestaan wel vaccins, maar daarom zijn de ziektes nog niet uitgeroeid, zegt Ryan, mazelen bijvoorbeeld. We gaan met andere woorden dus nog geduld moeten hebben. Maria van Kerkhove, epidemiologe bij de WHO, trad de boodschap van Ryan bij. "We moeten heel duidelijk maken dat het wel enige tijd zal duren voor we uit deze pandemie zullen geraken."

Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de WHO, benadrukte dat het mogelijk is om het virus onder controle te houden door onze eigen inspanningen. "Wij hebben in handen hoe het virus verder evolueert, het is de zaak van iedereen. We moeten allemaal bijdragen om deze pandemie een halt toe te roepen."

De uitspraken van Ryan en zijn collega's komen er op een moment dat veel landen geleidelijk aan hun maatregelen beginnen te versoepelen en hun economieën weer openstellen.

Tedros Adhanom Ghebreyesus waarschuwde dat er geen manier bestaat om te versoepelen waarbij je kan garanderen dat er geen nieuwe golf van besmettingen zal ontstaan."Veel landen willen af van hun maatregelen. Maar onze aanbeveling is nog altijd dat elk land in de hoogste fase van paraatheid moet zijn."

"Bij sommigen lijken de magische ideeën te bestaan dat lockdowns perfect werken en dat die lockdowns loslaten heel goed zal verlopen. Beide zijn echter niet zonder risico", voegde Ryan er nog aan toe.