Professoren biostatistiek Geert Molenberghs en Christel Faes, beiden verbonden aan de UHasselt, becijferden hoe dodelijk Covid-19 is per leeftijdsgroep en geslacht. Jan Aerts van het Data Science Instituut verzorgde de grafieken.

De wetenschappers vergeleken het aantal overlijdens per jaar in België van 2009 tot 2020. Daarbij valt de oversterfte op in maart en april van dit jaar. De piek ligt in de week van 5 april toen er 4.268 mensen stierven, meer dan twee keer zoveel als het gemiddelde van de tien voorgaande jaren. In totaal overleden tussen 9 maart en 16 april 6.703 Belgen meer dan verwacht. Doodsoorzaak: Covid-19. “Als je naar oversterfte kijkt, is het coronavirus een tsunami vergeleken met de jaarlijkse golfslag die griep veroorzaakt”, stelt professor Molenberghs.

De kans dat je in België overlijdt aan Covid-19 als je besmet geraakt, is gemiddeld 1,2 procent, zo blijkt uit de recentste berekeningen van het team. “Dat is in overeenstemming met wat je in het buitenland ziet, maar die vergelijking willen we nog grondiger uitpuzzelen”, zegt Molenberghs. “Het is niet rooskleurig maar ook niet rampzalig. We doen het iets beter dan Spanje of Italië. Dat heeft te maken met het feit dat ons gezondheidssysteem nooit overweldigd geraakt is.”

Positief bekijken

Hoe ouder u bent, hoe meer risico u loopt om te overlijden aan Covid-19. En in elke leeftijdsgroep lopen mannen meer risico dan vrouwen. Toch overleden ongeveer evenveel vrouwen als mannen: de onderzoekers telden 4.874 mannelijke en 4.757 vrouwelijke coronadoden. “Dat komt omdat er meer oudere vrouwen zijn dan oudere mannen”, legt professor Molenberghs uit. “In de groep 85-plussers zitten afgerond 200.000 vrouwen en maar 100.000 mannen in de Belgische populatie. De vrouwen hebben weliswaar meer overlevingskansen als ze ziek worden, maar omdat ze met dubbel zoveel zijn, zit je toch met een groot aantal overlijdens. Daardoor zijn de absolute aantallen voor man en vrouw bijna gelijk.”

Over alle leeftijdsgroepen en geslachten heen, loopt een besmette man ouder dan 85 het grootste risico om te sterven door corona: die kans is ruim 11 procent blijkt uit de Infection Fatality Rate (de verhouding tussen het aantal doden en het geschatte aantal besmettingen). “Maar je mag het ook positief bekijken: je hebt zelfs dan bijna 90 procent kans dat je het overleeft. Dat is een belangrijke boodschap”, benadrukt Molenberghs. “Zelfs als 85-plusser moet je niet denken dat het met je gedaan is als je besmet raakt.”

Overlapping

Het team van UHasselt vergeleek Covid-19 met andere doodsoorzaken als kanker (gemiddeld 29,5 procent van alle Belgische doden), hart- en vaatziekten (27,7 procent), luchtwegziektes en andere infecties zoals griep (12,3 procent) en overige kleinere doodsoorzaken (samen 30,5 procent). In de piekweek bleek Covid-19 de helft van alle overlijdens te veroorzaken. Er was natuurlijk wat overlapping: sommige patiënten hadden naast Covid-19 ook kanker of een hartkwaal. “Maar dat zijn chronische aandoeningen waarmee die mensen nog wat langer hadden kunnen leven”, zegt Molenberghs. “Corona was voor hen de druppel die de emmer deed overlopen.”