Wat als ik al een voorschot heb betaald? TestAankoop beantwoordt de meest gestelde vragen over uw vakantie

1. Mijn pakketreis werd geannuleerd: ben ik verplicht ter compensatie een voucher te aanvaarden?

Waar de terugbetaling van een pakketreis vroeger de regel was in geval van annulering door de organisator, voorziet onze wet sinds deze coronacrisis een ‘terugbetaling’ in de vorm van een ‘coronavoucher’. Dit om te vermijden dat reisorganisatoren massaal kopje-onder gaan. Als consument heb je een jaar de tijd om daarmee een nieuwe reis te boeken. “De consument mag de voucher in principe niet weigeren”, zegt November. “Woensdag kwam de Europese Commissie echter met richtlijnen die duidelijk stellen dat de voucher nooit verplicht mag zijn. België zal haar wetgeving normaal dus opnieuw moeten aanpassen. Tot dit gebeurt, blijft het aanvaarden van de voucher wel verplicht.”

2. Wat als ik wel een voucher krijg, maar toch nog annulatie- en dossierkosten moet betalen?

Die praktijk is niet wettelijk, weet TestAankoop. “Wie kosten aangerekend krijgt om een voucher te bekomen, moet dit zeker aanvechten bij de reisorganisatie.”

3. Ik zie het niet zitten om volgend jaar of later deze reis nog te maken, kan ik toch terugbetaling krijgen?

“De wet zoals ze nu is, voorziet geen terugbetaling”, zegt November. “Wil je die tóch, dan zal je jouw voucher eerst moeten laten verstrijken, om na dat jaar een terugbetaling te vragen. De reisorganisatie heeft dan wel nog eens zes maanden de tijd om te betalen. In het slechtste geval krijg je je geld dus na achttien maanden terug. Je kan met de voucher natuurlijk ook altijd een heel andere reis boeken.” Dit geldt zolang onze wet niet wordt aangepast aan het Europese recht. Daarin wordt voorzien in een terugbetalingstermijn van veertien dagen na het verlopen van de voucher. “Reisorganisaties blijven echter commerciële ondernemingen: onderhandel dus zeker met hen om een snellere terugbetaling te krijgen.”

4. Ik heb een voorschot betaald en word nu gevraagd ook de rest van het saldo te storten, terwijl het weinig waarschijnlijk is dat mijn reis zal doorgaan. Wat doe ik?

Indien het contract bepaalt dat het volledige saldo voldaan moet zijn op een tijdstip wanneer de reis nog niet officieel is geannuleerd, zal er tóch betaald moeten worden, aldus TestAankoop. “We begrijpen dat dit wringt, en ook totaal consumentonvriendelijk is, maar het is juridisch wel correct”, zegt November. “Toch raden we aan de reisorganisatie te vragen niet meer te moeten betalen voor een reis die wellicht toch niet zal doorgaan.” Weet ook dat, zelfs indien de som nog niet volledig betaald werd, je toch aanspraak kan maken op een voucher voor het deel dat wel al werd betaald.

5. Ik boekte via een Nederlandse reisorganisatie. Wat als Nederland reizen deze zomer toelaat, maar België niet?

De kans dat dit gebeurt, is niet zo groot. Ons land heeft al met de buurlanden afgesproken over het al dan niet openen van de grenzen te zullen overleggen. “Mocht Nederland toch andere regels hanteren dan wij, waardoor zij wel en wij niet naar het buitenland mogen, dan zal de Nederlandse reisorganisatie natuurlijk niet annuleren. In dat geval zal je dit moeten doen: ga na wat het contract zegt over annuleringen door de consument. Is de regel nadelig, probeer dan sowieso rechtstreeks te onderhandelen met de accommodatie, en vraag begrip voor de situatie van overmacht.” 

6. De luchtvaartmaatschappij zegt op haar website dat terugbetaling van mijn ticket mogelijk is, maar ik word online steeds steeds richting voucher gepusht. Wat moet ik doen?

Als een luchtvaartmaatschappij een vlucht annuleert, moet ze haar klanten twee mogelijkheden bieden: terugbetaling binnen zeven dagen, of een omboeking naar een andere vlucht. Onder meer Ryanair schuift een terugbetaling echter op lange baan: reizigers die voor een terugbetaling kiezen, krijgen hun geld pas ‘na de coronarisis’. 

“Dat is niet alleen onduidelijk, het is ook onwettig. Bovendien wordt de aanvraag van een terugbetaling bemoeilijkt: wie de optie ‘terugbetaling’ aanklikt, wordt steevast naar de procedure voor een tegoedbon geleid. We weten dat meerdere luchtvaartmaatschappijen vanwege de grote financiële moeilijkheden de vouchers opdringen, maar daar is voor boekingen zonder reisorganisator geen wettelijke basis voor. Als je terugbetaling wil, blijf dan aandringen. Je kan natuurlijk ook de voucher aanvaarden, maar weet dat deze niet is verzekerd tegen een eventueel faillissement van de luchtvaartmaatschappij.”

7. Wat als ik mijn geannuleerde vlucht heb geboekt via een ‘tussenpersoon’ als CheapTickets?

“In feite zijn platformen zoals CheapTickets ‘doorgeefluiken’: ze storten jouw geld door aan de luchtvaartmaatschappij en sturen je vervolgens het vliegticket. Als de maatschappij de vlucht annuleert, is CheapTickets verantwoordelijk voor de terugbetaling. Wij weten dat het zeer moeilijk kan zijn hen te bereiken, maar je moet blijven aandringen als klant. Je kan je ook tot de luchtvaartmaatschappij wenden, mocht het echt onmogelijk zijn de tussenpersoon te bereiken. De kans is echter groot dat zij je weer terug naar CheapTickets sturen.”

8. Wat met boekingsplatformen als Booking.com en Airbnb?

Boekingsplatformen zoals Booking.com zijn een tussenpersoon tussen reiziger en hoteluitbater. Zij zijn nooit aansprakelijk als het verblijf niet kan doorgaan, en zullen dus ook het geld niet (kunnen) terugbetalen. Je zal dus zelf contact moeten opnemen met het hotel of de logieverhuurder om te vragen of je je geld kan terugkrijgen, of kan herboeken naar een latere datum.

Anders is het als je hebt geboekt via Airbnb, toch als je dat deed vóór 14 maart. Alle verblijven tot 15 juni die vóór 14 maart geboekt werden, worden daar automatisch kosteloos geannuleerd. Je krijgt je geld terug, zelfs als jouw verhuurder geen flexibele boeking zou toestaan.

9. Wat als ik bij een - in de toekomst mogelijk verplichte - coronatest op de luchthaven positief test, en rechtsomkeer moet maken?

Het Nederlandse Corendon biedt vanaf 26 juni ‘coronavrije’ vakanties aan in de eigen all-inclusiveresorts in het Turkse Antalya. Later komen daar mogelijk Ibiza en Curaçao bij. Die reizigers, die ook met de eigen Corendon-toestellen vliegen, worden kort voor het vertrek van de vlucht getest op het virus. De kost van de test bedraagt zo’n 50 euro per persoon, welke in de reiskost is inbegrepen. Ook toeristische landen als Griekenland en Turkije denken eraan toeristen een bewijs van hun huisarts te laten voorleggen dat ze coronavrij zijn. Maar wat als ik daags voor afreis toch positief blijk, en dus niet mag vertrekken? Corendon zegt reizigers voor het volledige reisbedrag een voucher te zullen geven. Dat geldt ook voor eventuele gezonde reisgenoten, die na een positieve test in hun gezelschap sowieso evenmin kunnen vertrekken.

10. Ik ben al op reis en word in mijn hotel in quarantaine geplaatst: wie betaalt de onkosten van dat verblijf, of van een vroegere of latere terugkeer?

“Als je de reis zelf hebt georganiseerd: jij”, is November duidelijk. “Voor wie een georganiseerde reis heeft geboekt zegt de wet dat indien je wegens ‘onvermijdbare en buitengewone omstandigheden’ niet kunt terugkeren zoals afgesproken, de organisator de kosten van de nodige accommodatie moet dragen, met een maximum van drie overnachtingen weliswaar. Na drie nachten draai je in principe dus zelf op voor de kosten. Sommige reisbijstandsverzekeringen kennen wel een vergoeding toe als het verblijf moet worden verlengd vanwege een epidemie.” 

Het Calamiteitenfonds verleent in geval van ziektes als het coronavirus geen dekking. Touroperators en luchtvaartmaatschappijen zijn niet verplicht een nieuwe terugvlucht te voorzien als je door quarantaine je oorspronkelijke terugvlucht mist.

11. Neem ik zeker de komende maanden sowieso maar beter een annulatieverzekering?

In een reisverzekering zit ook een annulatieverzekering. Toch betekent dat niet dat de verzekering je reis zomaar zal terugbetalen als je zelf vanwege corona annuleert. De meeste verzekeraars dekken geen annulering wegens een epidemie of pandemie. “Het is immers niet mogelijk een risico te verzekeren dat zich al voordeed”, zegt November. “Je kan ook geen brandverzekering afsluiten als je huis al in brand staat. En corona is er al. Het is dus geen potentieel risico meer.” Als je ziek wordt, kan dit wel een grond tot annulatie zijn. “De annulatie geldt in geval van ongeval, ziekte of overlijden. Of de ziekte nu een besmetting betreft ingevolge het coronavirus of niet, maakt daarbij niets uit.”

Consumenten kunnen tijdens de coronacrisis met vragen over hun rechten (reisannulering, uitstellen van je hypotheek, ...) terecht bij TestAankoop via het gratis nummer 0800 29 510.