‘De slinger van het thuiswerken is doorgeslagen’: experte ergonomie Veerle Hermans

Onderzoek wijst toch uit dat thuiswerk vaak een positief effect heeft?

“Inderdaad, één of twee dagen per week thuiswerken is heel goed. Maar het is ook belangrijk om collega’s te zien op kantoor. De slinger is nu helemaal doorgeslagen. Mensen zijn sociale wezens. Wanneer alle contact digitaal verloopt, blijkt dat niet meer voldoende te zijn. Gesprekken gaan ook moeizamer, omdat bijvoorbeeld gezichtsuitdrukkingen of handgebaren minder goed overkomen in een videogesprek. Veel mensen raken stilaan vermoeid door het thuiswerk.”

Wat doen we verkeerd?

“Het gebrek aan variatie is een probleem. Op kantoor is die variatie er wel, nu turen we de hele dag naar een scherm. Dat is erg eentonig. Vergeet ook niet dat de ogen daardoor op den duur vermoeid raken. Vandaar dat veel mensen nu klagen over droge en prikkelende ogen of zelfs hoofdpijn. Het is belangrijk om nu en dan je ogen de kans te geven verder te focussen. Elke twintig minuten even uit het raam kijken is een goed idee.”

Hoe zit het met onze concentratie als we zo lang van thuis werken?

“Als je tijdens het werk nog voor kleine kinderen moet zorgen, is dat natuurlijk niet bevorderlijk voor de concentratie. Wie zich thuis kan afzonderen, krijgt doorgaans wel meer werk gedaan dan wanneer die persoon de hele dag bereikbaar moet zijn op kantoor.

“Voor de pure concentratietaken is thuiswerk heel goed. Maar nu doen mensen ook heel veel digitale vergaderingen van thuis uit, de ene na de andere. Dat is geen goed idee. Het is beter om geen twee meetings meteen na elkaar te doen. Geef jezelf even de tijd om te verwerken wat er gezegd is, of de volgende vergadering voor te bereiden. Op kantoor doen we dat ook, zelfs in de paar minuten die we nodig hebben om van de ene vergaderzaal naar de andere te gaan.”

Veel mensen krijgen thuis meer gedaan omdat ze langere dagen werken. Is dat een slecht idee?

“Dat is een bekend fenomeen, het keep-on-goingeffect. Je bent overdag aan het werk, daarna zorg je voor de kinderen en ’s avonds klap je de laptop opnieuw open. Dat is nefast. Het werk raakt zo verweven met het huiselijk leven. Er zijn duidelijke verbanden met bijvoorbeeld een stijgend stressniveau, mensen raken op de lange termijn echt overspannen. Mijn raad: leer je werk af te sluiten. Werk je uren en stop effectief op een zeker moment.”

Hoe zit het met lichamelijke vermoeidheid? Is dat ook een probleem?

“De eerste onderzoeken daarover zijn al verschenen. Er zijn duidelijk meer aandoeningen aan nek en rug bij mensen die nu langdurig thuiswerken. Dat verbaast niet: we hebben thuis meestal geen bureaustoel zoals op kantoor, met tien hendeltjes om de zithouding helemaal juist in te stellen. Veel mensen werken op een keukenstoel aan de eettafel. Een dag per week is dat niet erg. Maar als je voortdurend thuis werkt, vertaalt zich dat wel in fysieke klachten. Daarom is het belangrijk om regelmatig eens van houding te veranderen. Ga bijvoorbeeld een kwartiertje rechtop werken, met je laptop op het aanrecht. Of wandel rond tijdens telefoongesprekken.”