Corruptieproces tegen Israëlische premier Netanyahu gaat van start

Procureur-generaal Avichai Mandelblit besliste in november vorig jaar om Netanyahu officieel aan te klagen voor omkoping, fraude en misbruik van vertrouwen. De bedoeling was om het proces tegen de langst regerende premier uit de Israëlische geschiedenis op 17 maart van start te laten gaan. Maar wegens de coronapandemie vindt de openingszitting voor de rechtbank in Jeruzalem ruim twee maanden later plaats.

De aanklachten tegen de 70-jarige Netanyahu hebben betrekking op drie verschillende corruptiezaken, die bekendstaan als Zaak 1.000, 2.000 en 4.000. Het bekendste dossier (Zaak 4.000) draait rond de telecomgroep Bezeq. Netanyahu zou in zijn periode als minister van Telecom financiële voordelen ten belope van 1,8 miljard sjekel (466 miljoen euro) hebben toegekend aan dat bedrijf. In ruil moest de aan Bezeq gelinkte nieuwssite Walla! positief berichten over hem en zijn familie, zo luidt de aanklacht.

Daarnaast heeft de rechts-conservatieve politicus mogelijk geprobeerd om ook met de kritische krant Jediot Ahronot een akkoord te sluiten om tot een meer positieve berichtgeving te komen (Zaak 2.000). Als wederdienst zou Netanyahu bereid geweest zijn om de wetgeving op zo'n manier aan te passen dat de groei van een concurrerend blad kon worden tegengehouden. 

Volgens een ander corruptiedossier (Zaak 1.000) zouden Netanyahu en zijn familie tussen 2007 en 2016 dan weer geschenken ter waarde van ongeveer 180.000 euro onder de vorm van sigaren, champagne en juwelen hebben aanvaard van de Australische ondernemer James Packer en de Israëlische filmproducent Arnon Milchan. Netanyahu zou in ruil zakelijk gunsten hebben verleend aan Milchan.
Als hij schuldig wordt bevonden, riskeert Netanyahu voor enige tijd achter de tralies te verdwijnen. Op omkoping staat in Israël een maximale gevangenisstraf van tien jaar. Fraude en misbruik van vertrouwen kan een celstraf van drie jaar opleveren. 

Netanyahu ontkent de beschuldigingen en spreekt van een "heksenjacht". Hij zegt dat het aannemen van geschenken van vrienden niet ingaat tegen de wet. Zijn advocaten beklemtonen ook dat gerechtelijke onderzoeken naar de relaties tussen politici en media een bedreiging vormen voor de persvrijheid.
Op de openingszitting van zondag zal onder meer de akte van beschuldiging worden voorgelezen. Netanyahu zal daarbij aanwezig zijn. De advocaten van de premier hadden wel gevraagd om hun cliënt de toelating te geven om weg te blijven van die "technische zitting", maar dat verzoek is afgewezen.

Een uitspraak moet niet onmiddellijk verwacht worden. Het kan mogelijk nog jaren duren voordat het proces wordt afgerond. Het is ook niet uitgesloten dat er een schikking wordt getroffen.
Hoogstwaarschijnlijk valt het verdict dus pas wanneer Netanyahu zich al heeft teruggetrokken als regeringsleider. In het erg moeizaam bereikte regeringsakkoord in Israël is namelijk een alternerend premierschap voorzien. De bedoeling is dat zijn vroegere rivaal Benny Gantz in oktober 2021 de fakkel overneemt.

De kans dat het proces die regeling in de war stuurt, lijkt klein. 'Bibi' heeft eerder al duidelijk gemaakt dat de inverdenkingstelling voor hem geen reden vormt om zich terug te trekken als premier. Volgens de Israëlische wetgeving is hij ook pas verplicht om ontslag te nemen als een rechtbank hem schuldig bevindt.