Gaat België opnieuw IS bombarderen?
Stuurt België vanaf oktober opnieuw F-16’s naar het Midden-Oosten? Irak vraagt hulp in de strijd tegen de restanten van IS. Het verzoek wordt morgen besproken in het parlement.
Vorige woensdag, tijdens een zitting achter gesloten deuren, is het verzoek al een eerste keer besproken door de parlementsleden. Alle partijen zijn het erover eens dat er ook een openbaar debat nodig is over de mogelijke inzet van de Belgische luchtmacht in het Midden-Oosten.
“Het gaat hier om een beslissing die je niet lichtzinnig mag nemen”, laat Peter Buysrogge, de defensiespecialist van de N-VA, weten. “Zeker in een periode waarin ons land bestuurd wordt door een minderheidsregering vinden we het belangrijk dat het parlement uitvoerig gehoord wordt over deze missie.” Sp.a’er Kris Verduyckt vraagt dat niet alleen de minister van Defensie Philippe Goffin (MR) en de Belgische legerleiding het dossier komen toelichten. Hij wil ook premier Sophie Wilmès (MR) horen. Verduyckt: “De situatie in het Midden-Oosten is onzeker. In Irak strijden de VS en Iran om invloed. In Syrië zijn Turkije en Rusland slaags. Wat gaan wij daar doen?”
Wederopstanding
Het idee is om vanaf oktober een jaar lang vier Belgische F-16’s te stationeren op de militaire luchthaven van Azraq in Jordanië. Die deed eerder al dienst als uitvalsbasis voor de Belgische luchtmacht. Tussen 2016 en 2019 namen eerst zes en later vier Belgische F-16’s deel aan de internationale luchtoorlog tegen IS. Vanuit Jordanië voerden de gevechtsvliegtuigen 991 missies uit tegen de terreurgroep in Irak en Syrië. Begin 2019 werd de operatie stopgezet, kort voordat de ‘totale overwinning’ was uitgeroepen. Van het zogenaamde kalifaat bleef niets over.
Ondertussen is duidelijk dat IS niet helemaal verslagen is. Terwijl de hele wereld strijdt tegen het coronavirus, maakt de terreurgroep gebruik van de verwarring om zich te hergroeperen. Volgens een rapport van de VN-mensenrechtenorganisatie laait het geweld in Syrië weer op. In april stierven er 35 burgers bij bomaanslagen en aanvallen van IS. Begin mei werden bij een aanval ten noorden van de Iraakse hoofdstad Bagdad tien leden van een pro-Iraanse militie gedood door aanhangers van IS. Het gezag van de Iraakse overheid blijft wankel. Een wederopstanding van IS is volgens experten zeker niet uitgesloten. “De situatie verergert. Het is een tikkende tijdbom die we niet meer mogen negeren”, aldus VN-commissaris Michelle Bachelet.
Bombardementen
De luchtoorlog tegen IS is niet onbesproken. Volgens ngo Amnesty International vielen alleen bij de strijd om de Syrische stad Raqqa in 2017 al 1.600 burgerdoden door bombardementen van de vliegtuigen van de internationale coalitie. En tot op vandaag neemt geen enkel lid van de coalitie verantwoordelijkheid op voor ruim 40 Iraakse en Syrische burgerdoden. Ook België niet. De Belgische luchtmacht staat internationaal bekend als een betrouwbare maar strikte partner, met verregaande rules of engagement. Toch is een ongeluk nooit uitgesloten. Tussen 2016 en 2019 gooiden de Belgische F-16's in totaal bijna duizend bommen uit in de regio.
Minister van Defensie Goffin wil voorlopig geen commentaar kwijt. Volgens goedingelichte bronnen wordt er zware druk uitgeoefend door de Verenigde Staten - zowel via de ambassade in Brussel als via de NAVO - om opnieuw deel te nemen aan de luchtoorlog tegen IS. President Donald Trump wil dat zijn Europese bondgenoten meer militaire verantwoordelijkheid opnemen. De Belgische legerleiding zou hier alvast oren naar hebben. De missies tegen IS tonen de waarde van de krijgsmacht aan. In post-coronatijden, waarin zal geknokt moeten worden voor elke euro die nog in de schatkist zit, is dat mooi meegenomen. Het Belgisch leger vraagt 2,4 miljard euro extra deze regeerperiode. Zonder dat geld komt de werking in gevaar.