Zuhal Demir wil bevoegdheid om heel Vlaanderen captatieverbod op te leggen

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) wil meer bevoegdheden zodat ze ook op Vlaams niveau een captatieverbod kan uitvaardigen. Dat zei Demir vanmiddag in een commissievergadering in het Vlaams Parlement.

jca

Woensdag 27 mei 2020 om 13:24

De aanhoudende droogte zo vroeg in het jaar, noopt Vlaanderen om dringende maatregelen te treffen. Een commissievergadering Natuur en Milieu, die deze ochtend (virtueel) in het Vlaams Parlement plaatsvond, moest zich buigen over mogelijke oplossingen.

Ernstig

Bevoegd minister van Omgeving Zuhal Demir, die erkent dat de situatie ‘ernstig’ is, vroeg daarin de bevoegdheid om voor heel Vlaanderen een captatieverbod uit te vaardigen. Nu is het enkel mogelijk om provincie per provincie een captatieverbod uit te vaardigen, een bevoegdheid van de provinciegouverneurs, die dan wel nog zou blijven bestaan. Onder meer in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen moeten burgers zuinig omspringen met drinkwater en mogen boeren niet zomaar grondwater of water uit waterlopen, zoals het IJzerbekken, oppompen.

Een algemeen captatieverbod zou betekenen dat over heel Vlaanderen grondwater niet zomaar meer opgepompt mag worden. De minister wil een besluit volgende week voorleggen aan de Vlaamse regering.

Hemelwaterplan

Daarnaast vraagt Demir ook om een speciale taskforce Droogte op te richten en wil ze nader laten onderzoeken hoeveel drinkwater er in Vlaanderen dagelijks onnodig weglekt. Een plan om gemeenten verplicht een hemelwaterplan te laten opstellen zit eveneens in de pijplijn. Op dit moment hebben 18 Vlaamse gemeentes zo’n plan dat buffers moet creëren om regenwater bij te houden en overstromingen te voorkomen.

Uitzonderlijk vroeg oppompverbod moet droogte tegengaan

De provincies West-Vlaanderen, Limburg en Oost-Vlaanderen voeren sinds donderdag op verschillende plaatsen een oppompverbod in vanwege de aanhoudende droogte. Antwerpen had die beslissing eerder al genomen.

Door de enorme droogte van de afgelopen maanden, wordt een captatieverbod ingevoerd om watertekort te vermijden.

In West-Vlaanderen geldt op een zestal ecologisch kwetsbare waterlopen en op het Blankaertbekken vanaf donderdag een verbod om water op te pompen. Als de IJzer onder het peil van 2,90 meter komt, dan zal ook aan het IJzerbekken een oppompverbod worden ingevoerd. ‘Momenteel staat het water nog 3 meter hoog. We hebben nog wat speling en hopen dat we daar niet verder moeten ingrijpen’, meldt gouverneur Carl Decaluwé na overleg met de Vlaamse Droogtecommissie.

Ook Oost-Vlaanderen gaat voor een captatieverbod. De waarnemend gouverneur van de provincie, Didier Detollenaere, stelde het verbod in op negentien plaatsen. Vanaf donderdag is oppompen er verboden. Vanaf dezelfde dag geldt ook een captatieverbod over 80 procent van het Limburgs grondgebied. Dat maakte waarnemend gouverneur Michel Carlier woensdag bekend. De beslissing kwam er na het Limburgse droogteoverleg.

Het is uitzonderlijk dat de provincies zo vroeg op het jaar een captatieverbod invoeren. ‘Vorig jaar gebeurde dat pas begin juli, maar door de extreme droogte moeten we nu al ingrijpen. De verzilting treedt nu al op', zei Decaluwé.

In Antwerpen geldt al sinds 8 mei een captatieverbod voor tien stroomgebieden. Het waterpeil in alle vijftien ecologisch kwetsbare waterlopen in Antwerpen volgt de provincie systematisch op. Op basis van de peilmetingen kan het captatieverbod worden aangepast.

De Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft de gouverneurs gevraagd de ecologisch kwetsbare waterlopen te beschermen door te verbieden er nog water uit op te pompen, bijvoorbeeld om akkers te beregenen. In veel waterlopen is het debiet sterk teruggevallen. Ook de grondwaterpeilen staan laag tot zeer laag.

Het moet dus snel en veel regenen om de landbouw niet in de problemen te brengen. ‘Als het niet regent, zullen bieten, maïs en andere gewassen kleiner zijn dan normaal en dat heeft grote gevolgen voor de opbrengst’, zei Hendrik Van Damme van het Algemeen Boerensyndicaat eerder.