Lize Spit reageert op ophef over Volkskrant-recensent: “Het probleem zit vaak niet in één vriendelijk Facebookberichtje in het midden van de nacht”
Kunst & LiteratuurIn Nederland is ophef ontstaan rond literair journalist Arjan Peters (57), die voor De Volkskrant werkt. Na een onderzoek over de manier waarop hij vrouwelijke schrijvers benaderde, is hij op non-actief gezet. Ook de Vlaamse schrijfster Lize Spit (32), bekend van ‘Het Smelt’, heeft met Peters te maken gehad. Dat laat ze op Facebook weten.
De Volkskrant doet al enkele maanden onderzoek naar Peters, naar aanleiding van enkele geruchten over hem. Zo zou de journalist voorafgaand aan een recensie persoonlijk contact zoeken met de betrokken schrijfsters, wat ongebruikelijk is bij boekbesprekingen waar oordeelsvorming onafhankelijk tot stand moet komen. Directe aanleiding voor het onderzoek is een uitspraak van de Nederlandse schrijfster Maartje Wortel in een Volkskrant-artikel. Zij zei op 4 maart dat een vriendin van haar ‘s nachts een bericht had ontvangen van ‘een gezaghebbend recensent’: “Ik ga je recenseren, zullen we morgen lunchen?” Wortel noemde dat “nog net geen #MeToo”.
Verscheidene auteurs hebben tegenover NRC bevestigd dat ze na 4 maart zijn benaderd door de Volkskrant, om te vertellen over hun ervaringen met Arjan Peters. Een van die schrijfsters is de Vlaamse Lize Spit, bekend van haar succesroman ‘Het Smelt’. Op Facebook schrijft ze: “Wat de meeste sociale media-gebruikers, die zich nu gevat uitlaten over ‘vier sterren in ruil voor vier gangen’ vergeten: een (vrouwelijke, beginnend) schrijver die wordt benaderd door een (mannelijke, gezaghebbend) recensent, iemand die eigenlijk een neutraal oordeel over je werk moet vormen maar die je grenzen op een heel subtiele haast onmerkbare manier overschrijdt, heeft als eerste idee niet: ik ga hierin mee, hier valt profijt uit te halen. Nee, wie wordt benaderd kan alleen nog maar iets verliezen, al is het maar het verlies van het idee dat het werk ‘op zich kan staan’, en de waardigheid van dat werk.”
Subtiele avances
“Je denkt dus niet: ik ga in op avances, in de hoop op een goede beoordeling van mijn werk. Je denkt: hoe kan ik ongepaste aandacht afwijzen zonder dat ik mijn werk daarmee schade toebreng, zonder dat de ander deze afwijzing aangrijpt om op zijn/haar beurt mijn werk af te wijzen. Je bent niet uit op een bevoorrechting/profijt, je bent uit op de neutraliteit waar je eigenlijk recht op zou moeten hebben.” Volgens Spit ging de recensent vooral erg geraffineerd te werk. “Het kan zo subtiel zijn als een berichtje sturen midden in de nacht, koosnaampjes gebruiken, of mails aan iemand over wiens werk je gaat oordelen en die je amper kent, afsluiten met ‘liefs’. Het verplicht de ontvanger om een positie in te nemen, op een moment dat dat eigenlijk niet nodig zou zijn. Het grofweg niet antwoorden op een licht ongepast bericht – wil je daarmee het boek waar je maanden of jaren aan werkt, in gevaar brengen? Je wordt verplicht om over je kleinste beweging na te denken. Het veroorzaakt spanning, onveiligheid.”
Geen initiatiefneemster
Hoe subtiel ook, het gaat wel degelijk om machtsmisbruik, vindt de schrijfster. “Juist het feit dat machtsmisbruik zo lang kan doorgaan, in een kleine wereld waar iedereen ervan op de hoogte is maar ook kwetsbaar is (en zijn werk wil beschermen), is het bewijs dat het wel degelijk om misbruik van macht ging.” Ze vindt het dan ook niet meer dan normaal dat er eindelijk actie wordt ondernomen: “Ik ben niet een van die initiatiefneemsters, ik heb op vraag mijn ervaringen op tafel gelegd, ervaringen die op zich haast onschuldig leken, die slechts met teenlengte een grens overschreden, maar die in een groter geheel wel als kwalijk konden worden beschouwd. Ik vertrouw erop dat de Volkskrant met de vergaarde informatie een weloverwogen keuze heeft gemaakt, en dat ze genoeg redenen zagen om in te grijpen.”
Persoonlijk drama
In het Mediaforum op NPO Radio 1 noemde Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok het onderzoek voor Peters “een persoonlijk drama”. Hij benadrukte dat zowel de recensent als de betrokken vrouwelijke schrijvers op zijn bescherming kunnen rekenen. De hoofdredactie zegt verantwoording te zullen afleggen zodra dat kan.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Schilderij van Gustav Klimt geveild voor 30 miljoen
-
15
“Jan Fabre is een schande”: Italiaanse academie schrapt eredoctoraat voor Vlaamse kunstenaar na protestactie
De Academie voor Schone Kunsten in L’Aquila, een stad in het centrum van Italië, ziet af van zijn plannen om een eredoctoraat uit te reiken aan de Antwerpse kunstenaar Jan Fabre. Dat zou Jan Fabre volgende week in ontvangst nemen, maar tegen de uitreiking ontstond protest vanwege zijn veroordeling in ons land voor aanranding en seksueel ongewenst gedrag op de werkvloer. -
LITERATUUR
Netflix komt nu ook met boeken: nieuwe spin-offs van iconische verhalen Roald Dahl zijn in de maak
Netflix blaast nieuw leven in de iconische verhalen van Roald Dahl. Een aantal kinderboeken van de overleden Britse schrijver krijgen een vervolg. Zo opent Sjakie’s chocoladefabriek weer zijn deuren, terwijl ‘De Griezels’ nieuwe buren krijgen. De spin-offs worden binnenkort al verwacht. -
-
Artistieke vrijheid of bedrog op sterkwater? Werken Damien Hirst mogelijk veel jonger dan vermeld
-
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN
Volgende week zaterdag gaat in Turijn de Ronde van Italië van start. In de eerste grote ronde van het seizoen strijden de renners om de felbegeerde roze trui. Met de Gouden Giro kan jij bewijzen dat je de strafste ploegleider bent en prachtige (geld)prijzen winnen dankzij HLN. Deelnemen is dus de boodschap! -
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
Literatuur
Vierde boek over de Meilandjes opkomst: “Een blik achter de schermen”
-
Nederlands Rijksmuseum krijgt kleinste portretten van Rembrandt langdurig in bruikleen
-
Kunst & literatuur
Laatste deel van ‘De zeven zussen’-serie op nummer één van best verkochte boeken 2023
‘Atlas’, het achtste en laatste deel in de immens populaire ‘De zeven zussen’-serie van Lucinda Riley, ging afgelopen jaar het vaakst over de toonbank in Vlaanderen en Brussel. Dat blijkt maandag uit cijfers van GfK. Verder opvallend: Bart De Wever staat twee keer in de top tien. -
‘L’ami intime’ van Magritte onder de hamer voor ruim 39 miljoen euro
In Londen is het schilderij ‘L’ami intime’ van de Belgische surrealistische kunstschilder René Magritte (1898-1967) geveild voor 33,66 miljoen pond (omgerekend bijna 39,4 miljoen euro). Dat heeft veilinghuis Christie’s donderdag bekendgemaakt. De waarde van het werk werd geschat tussen 30 en 50 miljoen pond (35 en 58 miljoen euro). -
kunst
Nieuw kunstwerk van Banksy al binnen het uur gestolen
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer