Van Ranst: ‘Geen inschattingsfout dat terugkeerders Italiaanse skioorden niet geïsoleerd werden’

Uit de reportage blijkt dat veel van de eerste Belgische coronabesmettingen terug te leiden zijn naar één hotel in Noord-Italië. Duizenden Vlamingen staan tijdens die krokusvakantie op de skilatten, in het Noorden van Italië. Op dat moment lijkt er geen vuiltje aan de lucht. Er zijn wel besmettingen met Covid-19 in Lombardije, driehonderd kilometer verderop, maar niet in de skigebieden.

De reportagemakers werpen de vraag op of die terugkeerders uit de Italiaanse skigebieden niet in quarantaine hadden moeten worden geplaatst.

“Als je achteraf terugkijkt, met alle data die we nu hebben, dan moet je ‘ja’ zeggen. Daar is geen twijfel over mogelijk”, zegt Van Ranst in een reactie aan Belga. Hij meent wel dat het coronavirus dan op een andere manier ons land wel had bereikt. “Geen enkel ander land kon het tegenhouden.”

Maar het is een andere vraag of een minister, of de regering, op dat moment voldoende info had om terugkeerders tot quarantaine te verplichten, zelfs al waren ze gezond. Van Ranst merkt daarbij op dat op dat moment al de raad gegeven was om de huisarts te bellen bij symptomen en thuis te blijven.

Verre van evident

De viroloog zegt dat zo’n quarantaine, in die epidemiologische situatie, verre van evident was. “Toen was nog niet bekend dat er positieve gevallen waren in de skigebieden. De dichtste besmettingshaard was driehonderd kilometer daarvandaan. Moest je op basis van die info beslissen of ze het land niet binnen mochten? Dan kan er ‘nee’ geantwoord worden.”

Van Ranst spreekt daarom tegen dat een inschattingsfout is gemaakt. “Het is pas een inschattingsfout als je het op basis van de info van dat moment anders had moeten doen.”

Nochtans vrezen veel teruggekeerde skiërs dat ze op vakantie besmet werden met het coronavirus. Ze willen zich laten testen, maar dat blijkt moeilijk. Dat komt omdat de criteria om te mogen testen bijzonder streng zijn. Een patiënt moet koorts hebben én hoesten of ademhalingsproblemen hebben én uit een risicogebied komen.

Die risicogebieden zijn de eerste dagen na de krokusvakantie heel beperkt: China, Iran, Zuid-Korea en drie provincies in Italië. De skigebieden in Noord-Italië worden niét beschouwd als risicogebied. De meeste skiërs mogen daarom niet getest worden. Omdat ze op deze wijze lang onder de radar blijven, kunnen de skiërs vermoedelijk veel mensen besmetten. Zonder het te weten en zonder het te willen. En dan is er nog de contactopvolging achteraf. Die moet in kaart brengen met wie besmette personen contact hadden, om ook hen in thuisquarantaine te plaatsen. Maar met die info is niets gedaan.

De Block: ‘Virus werd algemeen onderschat’

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) op haar beurt zegt dat het virus algemeen werd “onderschat”. “Wetende dat we alleen konden bouwen op de kennis die er was van een nieuw virus waarvan eerst gezegd werd dat het een milde griep was. Het is net iets meer besmettelijk. Nu blijkt wel dat dat een onderschatting was”, zegt ze in de reportage.

In De Ochtend op Radio 1 voegt De Block eraan toe dat ons land erin geslaagd is om de curve laag te houden. “Daar mogen we fier op zijn.” De coronacrisis ligt echter nog niet helemaal achter ons, zei ze ook nog. “We moeten nu genoeg discipline aan de dag leggen om een tweede golf te vermijden, of te zorgen dat het maar een klein golfje zal zijn.”