De inspectiedienst voerde tussen begin november 2019 en 30 april 2020 al 818 controles uit op de verstrengde maatregel. Daarbij werden 44 winkeliers betrapt op een overtreding. “De handelaar mag sinds 1 november vorig jaar geen tabakswaren meer verkopen aan minderjarigen”, zegt Paul Van den Meerssche, hoofd van de inspectiedienst consumptieproducten bij de FOD Volksgezondheid. “Hij heeft wel het recht om een identiteitskaart te vragen om de leeftijd te controleren.” Het is dan ook de verkoper die een overtreding begaat als hij een minderjarige toch tabak verkoopt, niet de klant.

De controles gebeurden vooral in kranten- en nachtwinkels. Vaak in de buurt van middelbare scholen. “Er wordt nu efficiënter gecontroleerd. Grote moeilijkheid is dat we hen op heterdaad moeten betrappen”, zegt Van den Meerssche.

Stijgende lijn

Het aantal winkeliers dat een overtreding begaat, blijft relatief laag, maar gaat wel in stijgende lijn. In 2015 waren het er nog 26 overtredingen op 1.744 controles. In 2017 werden extra controleurs aangeworven, dat vertaalde zich meteen in meer controles en meer betrappingen: 60 op 3.194 controles. In 2018 werden 50 verkopers beboet bij 2.296 controles. Toch beseft Paul Van den Meerssche dat het aantal effectieve inbreuken vele malen hoger ligt dan wat de 28 controleurs – die ook tal van andere sectoren moeten screenen – kunnen vaststellen.

Winkeliers die sigaretten of tabak verkopen aan jongeren onder de 18 jaar,riskeren boetes van 208 euro tot maximaal 12.500 euro. “Maar in de praktijk starten de boetes bij een eerste inbreuk meestal bij een 400 à 500 euro”, zegt Van den Meerssche.

LEES OOK. Kan een 17-jarige nog ongestoord sigaretten kopen op eerste dag van verbod? Wij deden de test (+)