André was sinds het begin van de coronacrisis de Franstalige tegenhanger van Steven Van Gucht maar nam eind april ontslag uit die rol, en leidt sindsdien de contactopsporing. Maar in een terugblik op de werking van het overheidsbeleid achter de schermen is hij is erg kritisch voor zijn voormalige collega’s. Met name voor de Risk Assessment Group, de wetenschappers die de risico’s van het virus moeten inschatten en het effect van de maatregelen beoordelen, en die wordt gecoördineerd door het Scienscano van Steven Van Gucht.

Volgens André is de attitude daar namelijk te conservatief. “Op een gegeven moment zeggen ze bijvoorbeeld dat ze beslist hebben om geen maskers te gebruiken, en wilden ze de adviezen van andere experten niet meer horen. Zelfs niet van de Hoge Gezondheidsraad, dat een pad uitzette om geleidelijk aan meer mondmaskers te gebruiken. Dat advies mocht niet eens gepubliceerd worden. Ik wil niet iedereen van Sciensano over dezelfde kam scheren, maar hun vertegenwoordigers hebben die attitude zeker niet veranderd.”

“Meer tests? Ondanks, niet dankzij experts”

Dat er tegenwoordig meer eerstelijnstesten worden uitgevoerd,is volgens André ook “ondanks, en niet dankzij” de Risk Assessment Group. “De politiek heeft die beslissing genomen op advies van andere experten, en ook onder druk van de ziekenhuizen. Maar nu we weer in een positie zitten om het aantal testen op te drijven, zien we hetzelfde fenomeen: al weken zegt de RAG dat we dat niet mogen doen, terwijl andere experten zeggen dat net wél te doen.”

Hetzelfde probleem stelt zich bij de contactopsporing. Volgens André worden er te weinig inspanningen geleverd om meer contact tracers te voorzien. “Er waren voldoende aanwijzingen dat we dit systeem vroeger hadden moeten versterken, al voor de piek. Met meer middelen en een snellere start hadden we beter kunnen doen.”

“Ze hebben het risico niet gezien. Was het niet willen of niet kunnen? Ik weet het niet”

Mondmaskers, testen en contactopsporing vormen de drietand die wordt beschouwd als de sleutel in de strijd tegen het coronavirs. “Al bij de eerste missie van de Wereldgezondheidsorganisatie naar China hebben we één ding geleerd: het belang van testen en opsporen”, beaamt André. “Maar ik heb geen enkel advies van de RAG gezien dat op de risico’s wees. Ze hebben daar het risico (van onvoldoende toezicht op nieuwe besmettingen en daaropvolgende verspreiding, nvdr.) niet gezien. Was het niet willen of niet kunnen? Ik weet het niet.”

Op de vraag of er als gevolg van die houding in ons land meer besmettingen en doden zijn gevallen dan strikt noodzakelijk was, aarzelt André. “Ik hoop van niet. Bijvoorbeeld door de oprichting van de GEES, die meer verschillende expertisen én de mogelijkheid tot lobbying inbouwt, hebben we een aantal gevolgen kunnen verminderen. Of er dan geen impact is geweest? Dat zullen we moeten bekijken.”

Van Gucht: “Hallucinante veronderstelling”

Steven Van Gucht betreurt de uitlatingen van André, en wijst erop dat Sciensano enkel coördineert. “Ook Erika Vlieghe, Marc Van Ranst, infectiologen en artsen uit ziekenhuizen, experten van verschillende universiteiten, vertegenwoordigers van de huisartsen en epidemiologen die voor de deelstaten werken, zitten in die groep”, aldus de viroloog bij VRT NWS. Dat de RAG een advies van de Hoge Gezondheidsraad heeft tegengehouden, klopt volgens Van Gucht dan ook niet. Ook dat de experts het belang van testen, tracen en isolatie in twijfel trokken, is volgens Van Gucht onwaar. “Dat lijkt me een hallucinante veronderstelling.”