Nadat Trump ervan beschuldigd werd olie op het vuur te gooien op Twitter terwijl hij zich verschanst in het Witte Huis, is de Amerikaanse president maandagavond dan toch buitengekomen om zijn natie toe te spreken. “Mijn eerste plicht als president is om het land en het Amerikaanse volk te verdedigen”, begon Trump. “Ik zwoer plechtig dat ik de wetten van onze natie zou handhaven en dat is exact wat ik zal doen.”

“Alle Amerikanen walgden terecht door de brutale dood van George Floyd. Mijn regering zal alles doen zodat George en zijn familie gerechtigheid krijgt. Hij zal niet voor niets gestorven zijn. Maar we kunnen niet toelaten dat de gerechtvaardigde kreten van vreedzame demonstranten overstemd worden door een boze menigte. De grootste slachtoffers van de rellen zijn vredelievende burgers in onze armste gemeenschappen. En als hun president zal ik vechten om hen veilig te houden. Ik zal vechten om jullie te beschermen.”

“Ik ben jullie president van recht en orde en een bondgenoot van alle vreedzame betogers. Maar de laatste dagen wordt ons land in de greep gehouden door professionele anarchisten, gewelddadige menigtes, brandstichters, plunderaars, criminelen, relschoppers, Antifa en anderen.”

Hoewel autoriteiten in Minnesota zondag verklaarden ook te geloven dat er “white supremacists”, extreemrechtse blanke racisten, zich mengen onder de protesten om rellen op te stoken, liet Trump op Twitter verstaan daar geen indicaties van te zien. En te geloven dat dit georganiseerd is door Antifa.

“Een aantal staats- en lokale regeringen zijn gefaald om de nodige actie te nemen om hun inwoners te beschermen”, zei Trump in zijn toespraak. Hij somde gewelddaden doorheen het land op, die hij “binnenlands terrorisme” en misdaden tegen de mensheid en tegen God noemde. “Maar ons land wint altijd. Dat is waarom ik onmiddellijke presidentiële actie neem om het geweld te stoppen en de veiligheid in Amerika te herstellen. Ik maak alle beschikbare federale middelen vrij, civiel en militair, om de rellen en plunderingen te stoppen, de vernieling en brandstichting te beëindigen, en om de grondrechten van gehoorzame burgers te beschermen, inclusief je recht op het dragen van wapens.”

Geweld onderdrukken

“We moeten de rellen en straffeloosheid nu stoppen. Vandaag heb ik elke gouverneur sterk aangeraden om de National Guard in te zetten in groten getale, zodat we de straten domineren. Burgemeesters en gouverneurs moeten een overweldigende aanwezigheid van ordediensten tot stand brengen totdat het geweld onderdrukt is. Als een stad of staat weigert de acties te ondernemen die nodig zijn om het leven en bezit van hun inwoners te beschermen, dan zal ik het Amerikaanse leger inzetten en het probleem snel voor hen oplossen.”

Trump zei ook de hoofdstad Washington DC te zullen beschermen. “Wat hier gisteravond gebeurd is, was een schande.” De president verklaarde “duizenden en duizenden” zwaarbewapende soldaten, militair personeel en ordediensten in te zetten om de rellen te stoppen, en een avondklok in te stellen. “Ik wil dat de organisatoren van deze terreur weten dat hen zware straffen boven het hoofd hangen. Onder hen Antifa en anderen die leidende aanstokers zijn van dit geweld.”

Eens het recht en de orde zijn hersteld, zal Trump “jou, je zaak en je familie helpen”, beloofde hij. “We mogen nooit toegeven aan woede en haat. Als kwaadwilligheid en geweld heersen, is geen van ons vrij. Ik onderneem deze acties vandaag vastberaden en met een oprechte, passionele liefde voor onze land. Onze besten dagen liggen voor ons.”

Fotoshoot aan kerk

Trump sloot zijn toespraak af met: “En nu ga ik mijn respect betuigen aan een heel speciale plek.” Daarop wandelde de president weg, gevolgd door camera’s, door het park waar betogers en media met traangas en rubberkogels weggedreven waren. Hij poseerde met een bijbel voor de St. John’s Church, waar de avond voordien brand gesticht werd in de kelder.

Dat betogers vóór de avondklok hardhandig verwijderd werden om plaats te maken voor een fotoshoot, leidde meteen tot zware kritiek. Ook de bisschop van Washington DC, die de St. John’s kerk overziet, was “verontwaardigd” en zei niet geïnformeerd te zijn dat “ze plaats zouden maken met traangas zodat ze een van onze kerken als decor konden gebruiken, een bijbel vasthoudend, die zegt dat God liefde is, terwijl alles wat hij gezegd en gedaan heeft geweld oppookt”. Burgemeester van Washington DC Muriel Bowser, noemde de actie van de federale politie tegen vreedzame betogers “zonder provocatie” “beschamend”.

Verschillende gouverneurs, onder wie Andrew Cuomo van New York, wezen intussen ook de inzet van het leger in hun staten af.