Tomas Baum begonnen als nieuwe directeur Kazerne Dossin: “Niet in de val van vele bruggenbouwers trappen”

Tomas Baum begon gisteren als nieuwe directeur van Kazerne Dossin, het museum over de Holocaust en Mensenrechten in Mechelen. Hij volgt Christophe Busch op die opstapte na aanhoudende spanningen over de precieze invulling van het museum. Baum heeft ervaring met de aanpak van ‘polarisatie en conflicten’, maar wil vooral tijd nemen om met mensen te praten en wil zeker niet in “de val van de bruggenbouwer trappen”. Dat zei hij in het programma De ochtend op Radio1.

Kazerne Dossin opende gisteren opnieuw de deuren na de verplichte sluiting door de coronacrisis. Het Museum, Memoriaal en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten vertelt de geschiedenis van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar denkt ook na over racisme en discriminatie in het algemeen.

De opening viel samen met de eerste werkdag van de nieuwe directeur: Tomas Baum. Hij neemt er de leiding over na een moeilijke periode. Vorig jaar stapte zijn voorganger, Christophe Bush, op uit onvrede met het dagelijks bestuur. Dat bestuur “perkte ruimte tot verbinding in”, zei Bush. Er was een verschil in visie op de werking van Kazerne Dossin: mag het enkel een herdenkingsmonument voor de Holocaust zijn of mag er ook worden nagedacht over actuele mensenrechtenschendingen?

Dit is geen job waarvan je op je 18de zegt: ik word directeur van Dossin

Tomas Baum, directeur Kazerne Dossin

Er wacht Tomas Baum een zware uitdaging. Hij verdiende zijn strepen als directeur van het Vlaams Vredesinstituut. Toen hij de vraag kreeg om Kazerne Dossin te gaan leiden, zei hij niet onmiddellijk ja. “Ik ben gaan nadenken wat Dossin voor mij betekent en of ik iets kan betekenen voor Dossin”, zei Baum in het programma De ochtend op Radio1.

Kazerne Dossin heeft verschillende aspecten: het is een Museum, een Memoriaal en een centrum over de Holocaust en mensenrechten. Vooral rond dt laatste was er het voorbije jaar veel polarisatie:

Een prijsuitreiking van Pax Christi aan Brigitte Hermans voor haar werk ter bevordering van de dialoog tussen Joden en Palestijnen mocht van de Raad van Bestuur niet in Dossin plaats hebben en dit voorjaar namen ook nog 9 leden van de wetenschappelijke raad van Kazerne Dossin ontslag.  Zij vonden dat de Raad van Bestuur te veel de klemtoon wil leggen op de herdenking van de uitroeiing van de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog en te weinig wil verruimen naar mensenrechten in het algemeen.

Met heel veel Joodse mensen gaan praten want de Joodse gemeenschap is heel divers

Tomas Baum, directeur Kazerne Dossin

Baum wou hier in De Ochtend niet dieper op ingaan omdat hij “de details” niet kent en hij wil ook “niet de rekening achteraf maken”. Wat hij wel wil doen, is met heel veel Joodse mensen gaan praten want de Joodse gemeenschap is heel divers. “Alleen al de identiteit er opplakken als een soort homogeen verhaal, daar geloof ik niet in”, zegt Baum. Hij wil zo te weten komen wat voor hen het belang is van Dossin en wat voor hen er kan en niet kan.

“Je kan niet vragen dat ze de deur openzetten en zeggen: kom hier maar doen wat je wil. Het is niet alleen een museum, niet alleen een plaats om over mensenrechten na te denken. Het is ook een memoriaal."

"Er op een authentieke manier tussen gaan staan"

Baum wil wel een bruggenbouwer zijn, maar wil zich zeker niet laten 'gijzelen'. “Het is de val van de bruggenbouwer”, verduidelijkt hij. “Je gaat de extremen een stem geven. Je bent een bruggenbouwer, je bent correct aan het werk en ieder krijgt zijn zegje. Depolariserend is dat niet en je wordt als bruggenbouwer gegijzeld."

Hoe hij het gaat aanpakken, weet Baum nog niet. “Er zijn geen recepten voor”, zegt hij. Maar hij gaat proberen om “op een authentieke manier er tussen te gaan staan.” En daar wil hij zijn tijd voor nemen.

Luister hier naar het gesprek met Tomas Baum in De ochtend

Meest gelezen