Vlaamse cultuursector krijgt ruim 85 miljoen euro noodsteun: ‘Niemand kan verwachten dat elke verloren euro wordt terugbetaald’

De Vlaamse regering-Jambon heeft een nieuw noodfonds van 265 miljoen euro opgericht. De middelen uit dit fonds dienen om de ‘gesubsidieerde sectoren’ zoals cultuur, toerisme, jeugd, sport en landbouw te helpen. Voor de cultuursector, een bevoegdheid van minister-president Jan Jambon (N-VA), wordt 65 miljoen euro uitgetrokken. Daarnaast krijgen de steden en gemeenten 67 miljoen euro, een bedrag waarvan nog eens 20 miljoen euro naar de cultuursector moet stromen.

“Voor wie van cultuur houdt zijn het verschrikkelijke tijden. Alles ligt stil en dat hakt er diep in. Emotioneel en financieel”, benadrukte Jambon tijdens een persconferentie. “Ik ben blij dat er voor cultuur een substantieel bedrag wordt vrijgemaakt.” Volgens Jambon zal de extra noodsteun niet alle schade kunnen compenseren, “dat zou onbetaalbaar en onverantwoord zijn”. Maar hij denkt wel dat de noodsteun moet volstaan om gezonde cultuurverenigingen te redden.

De cultuursector wacht nagelbijtend op de precieze verdeling van het fonds. 

“Het is goed dat er geld wordt vrijgemaakt om de cultuursector te steunen. Het is wel nog compleet onduidelijk hoe en wanneer dat geld kan worden ingezet”, zegt Michael De Cock, artistiek directeur van de KVS. “Is het bedoeld voor noodlijdende organisaties of voor noodlijdende kunstenaars? De huizen lijden, maar de mensen die voor die huizen werken nog meer. Het geld moet in de eerste plaats terechtkomen bij die artiesten terechtkomen. Daar zitten veel freelancers bij. Daar moeten wij ons als organisatie voor inzetten.”

Ook kunstenaarsplatform State of the Arts (SOTA) stelt zich die vraag. “Wij zijn blij dat er perspectief wordt gecreëerd”, zegt Els Silvrants van de Artiestencoalitie en SOTA, “en het is goed dat de minister de steun verbindt aan de voorwaarde om prioritair aandacht te hebben voor de meest precaire kunstenaars. We moeten erop toezien dat die voorwaarde wordt nageleefd.”

Of 85 miljoen euro volstaat om te overleven, blijft een open vraag. “Je kunt hoe dan ook niet alle verliezen compenseren”, vertelt Nathalie De Boelpaep, zakelijk leider van NTGent. “Niemand kan verwachten dat elke verloren euro wordt terugbetaald.” 

September

Het kabinet-Jambon verduidelijkt dat cultuurorganisaties een eigen dossier moeten indienen, waarin ze aantonen hoeveel economische schade ze tussen maart en augustus van dit jaar lijden. Vanaf september kan dan de uitbetaling van de noodsteun beginnen. “Het gaat om een individuele aanpak. Elk dossier is dan ook verschillend”, valt er te horen. SOTA hoopt dat ook individuele kunstenaars en niet-structureel gesubsidieerde organisaties een dossier kunnen indienen. “Heel wat artistieke activiteit gebeurt los van het structurele cultuurveld en dreigt buiten het blikveld te blijven.”

Volgens Groen-parlementslid Staf Pelckmans bestaat het risico dat alleen hen die al over een uitgebreid netwerk beschikken, geholpen worden. “We moeten er op toezien dat jonge, startende artiesten zonder zo’n netwerk niet tussen de mazen van het net vallen.”