Zeeman-oprichter Jan Zeeman overleden: "Ik had 5 Ferrari's en een helikopter kunnen kopen, maar dat heb ik nooit gedaan"

Jan Zeeman overleed gisteren. Hij laat een vrouw en drie zonen achter. "Dankbaar en trots kijken we terug op wie hij was, als echtgenoot, vader en opa", laat zijn familie weten. "Maar ook dankbaar voor hetgeen hij heeft bereikt en wat een prachtig, ondernemend en succesvol leven hij heeft gehad." De familie zal in besloten kring afscheid nemen.

De Zeeman-winkels zijn een soort supermarkten voor kleding en zijn met de gele en blauwe huiskleuren en de matroos als logo zeer goed herkenbaar in het straatbeeld. Binnenin in de winkels ligt de kleding in eenvoudige metalen bakken, vergelijkbaar met een openluchtmarkt.

Zeeman gaat er prat op kwaliteit aan een lage prijs te bieden. "Onze artikelen zijn zo goedkoop, doordat we heel veel van hetzelfde inkopen", verklaarde hij in 2017 in een interview met deondernemer.nl. De kleren worden in Azië gemaakt, maar Zeeman benadrukte dat de keten altijd veel aandacht gehad heeft voor de arbeidsomstandigheden.

Jan Zeeman opende op 25-jarige leeftijd zijn eerste winkel in 1967 in Alphen aan den Rijn, zowat halverwege tussen Amsterdam en Rotterdam. Daar is tot op vandaag het distributiecentrum van de keten gevestigd. Inmiddels heeft het familiebedrijf bijna 1.300 vestigingen in 7 landen: Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Spanje. Er werken meer dan 7.000 mensen. In België heeft de keten 270 filialen.

Volgens het Nederlandse zakenblad Quote behoorde Jan Zeeman met een geschat vermogen van ruim 800 miljoen euro tot de rijkste 25 Nederlanders. In 1999 nam hij afscheid als bestuursvoorzitter van Zeeman Groep. Sinds 2014 was hij ook geen commissaris meer. Hij bleef wel eigenaar van de keten.

Het succes van de keten is volgens Zeeman deels te danken aan zijn "boerenwijsheid". "Als ik iets lees, vraag ik me meteen af wat ik eraan heb en wat ik ermee kan", vertelde hij aan deondernemer.nl. De boomlange textielbaas - 1,90 meter - had naar verluidt ook gevoel voor het vertellen van anekdotes. Zo tekende het Nederlandse zakenblad Quote enkele jaren geleden de volgende anekdote op:

"Ik werd eens opgepikt door een mooie dame. Eenmaal in de auto legde ik per ongeluk mijn hand op haar knie, waarop ze zei: 'Lucas vers 14:31.' Bij thuiskomst heb ik dat natuurlijk meteen opgezocht. Het betekent zoveel als: u bent op de goede weg. Ik vertel dit verhaal vaker na een onderhandeling, om aan te geven dat je elkaar op het juiste punt moet treffen."

Volgens Quote diste Zeeman de anekdote "met zo veel overtuiging op dat onduidelijk blijft of het bizarre werkelijkheid of volkomen fictie betreft".

Zeeman ontkende dat hij ooit van plan is geweest zijn keten te verkopen. Met zijn drie zoons, die samen met hem in het bestuur zaten, heeft hij naar verluidt ook afgesproken dat ze het bedrijf nooit mogen verkopen.

Dat ondernemers alleen denken aan geld verdienen, daar was Jan Zeeman het niet mee eens. "Geld is alleen gereedschap." Zeeman wilde daarentegen "iets scheppen voor de toekomst" om zijn nazaten kansen te bieden, "zodat ze niet vanaf nul hoeven te beginnen". De focus van de keten ligt dan ook op de lange termijn, op structurele progressie en een win-winsituatie voor alle betrokkenen.

Zelf liet Zeeman zich ook niet tot extreem dure aankopen verleiden. "Ik zou wel vijf Ferrari's en een helikopter kunnen kopen, maar dat heb ik nooit gedaan. Hoewel, aan een helikopter heb ik weleens gedacht. Maar toen ik hoorde dat je er alleen overdag mee mocht vliegen en dat je alle vluchten en landingsplaatsen van tevoren moet opgeven, heb ik ervan afgezien. De regelgeving is veel te fanatiek. Met een degelijke auto ben ik beter af, maar dan wel een met een hoge instap – in een Ferrari zou ik niet meer kunnen", zei hij aan deondernemer.nl. Volgens Quote had Zeeman wel vier fietsen - "zijn meest extravagante uitspatting".