Belgen niet welkom in Baltische staten na coronalockdown: kan dat zomaar?
Als de Belgische regering vanaf 15 juni het verbod op niet-essentiële reizen naar het buitenland opheft, kunnen Belgen weer andere oorden opzoeken. Maar de Baltische staten hebben nu al laten weten dat Belgen niet welkom zijn wegens te hoge coronacijfers. Belgen moeten eerst 14 dagen in quarantaine in Estland en Letland. In Litouwen zijn we helemaal niet welkom. Welke voorwaarden hanteren Litouwen, Estland en Letland om Belgen niet toe te laten? En mogen ze zomaar Belgen de toegang tot hun land weigeren?
De zomer staat voor de deur. Heel wat landen willen voorzichtig het toeristische seizoen openen en hebben al laten weten dat Belgen welkom zijn. Maar in Litouwen, Estland en Letland zien ze ons niet graag komen.
De Baltische staat Litouwen heeft de lockdownmaatregelen versoepeld. Zo zullen reizigers uit 24 Europese landen bij aankomst niet meer 14 dagen in quarantaine moeten. De Landen die ze als “veilig” beschouwen, zijn onder andere Nederland, Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland, Griekenland en Italië. Een "veilig" land is volgens Litouwen een land waarbij het voorkomen van covid-19 lager ligt dan 15 gevallen per 100.000 inwoners, en dat de afgelopen veertien dagen.
Maar België staat niet op de "veilige" lijst. Op de website van het Litouwse ministerie van Buitenlandse Zaken staat te lezen dat inwoners van België, samen met inwoners uit Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Portugal het land niet binnen mogen. Want inwoners van landen waarbij het voorkomen van covid-19 hoger ligt dan 25 gevallen per 100.000 komen er helemaal niet in. België telt momenteel 30.7 gevallen, volgens deze lijst. Litouwen hanteert daarmee de strengste regels van de drie Baltische staten.
Estland en Letland iets minder streng
Ook de twee andere Baltische staten, Estland en Letland, hebben de grenzen geopend voor een twintigtal Europese landen. Maar de maatregelen zijn er minder rigoreus.
Als je vertrekt uit een land waar de incidentie van covid-19 hoger ligt dan 15 personen per 100.000 inwoners, gedurende de laatste 14 dagen voor vertrek, dan moet je 14 dagen in zelf-isolatie. Reizigers uit België, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Portugal moeten dus eerst 14 dagen in quarantaine, dan pas zijn ze welkom.
De landenlijst waarop de drie Baltische staten zich baseren, kan je hier raadplegen. De lijst wordt continu geüpdatet.
Litouwen had in mei al een bubbel gevormd met buurlanden Estland en Letland, waardoor reizen tussen die landen onderling mogelijk werd
Landen weren regio's waar corona woekert
Maar ook een aantal andere landen waarschuwt dat ze reizigers uit bepaalde regio’s willen weren, afhankelijk van hoe sterk het coronavirus er nog aanwezig is. Griekenland baseert zich bijvoorbeeld op de luchthavens waarvan de reizigers vertrekken, niet op de nationaliteit van de mensen. En de luchthaven in Brussel wordt als “onveilig” beschouwd. De lijst vind je hier.
Maar ook als Duitsland straks de grenzen voor reizigers uit de EU opent, waarschuwt het land dat er uitzonderingen kunnen komen, "voor landen of regio’s waar het virus nog erg aanwezig is". De vraag stelt zich of landen zomaar reizigers mogen weren uit andere Europese landen en maatregelen mogen opleggen zoals 14 dagen quarantaine.
Mogen andere landen Belgen zomaar weigeren?
“Het gaat in tegen de geest van de Europese Unie, daarnaast schenden ze ook de letter van de Europese wetten”, duidt Hendrik Vos professor Europese politiek van de Universiteit Gent. “Maar wanneer je als Belg aan die grens staat, zal je het land niet binnen mogen. Ook al kunnen deze landen daar op een dag voor veroordeeld worden door het Europees Hof van Justitie."
Het gaat in tegen de geest van de Europese Unie, daarnaast schenden ze ook de letter van de Europese wetten
“Landen mogen niet discrimineren op basis van nationaliteit. Ze mogen niet zeggen: "Jij bent een Belg, dus jij mag niet binnen”, aldus Vos. “Het land is dan in overtreding met het Europees recht, maar er bestaat geen “Europese politie” die hen meteen kan terugroepen.”
Maar de huidige coronacrisis is een situatie waarin uitzonderingen zouden kunnen gelden. “Het kan in uitzonderlijke gevallen wel, maar dan moet een land dat goed kunnen motiveren. De maatregel moet proportioneel zijn, je moet het objectief kunnen verantwoorden en je mag niet discrimineren.”
Landen mogen niet discrimineren op basis van nationaliteit. Ze mogen niet zeggen: "Jij bent een Belg, dus jij mag niet binnen"
“Stel België kent opnieuw een grote uitbraak, dan kan het zijn dat een land verbiedt dat je vanaf het Belgisch grondgebied reist”, gaat Vos verder. “Maar als voor Italië dat verbod op reizen niet geldt, en je woont als Belg in Italië, moet je vanuit Italië wel naar dat land kunnen reizen.”
Professor Vos denkt niet dat de Baltische staten deze maatregelen lang zullen aanhouden. “Ik veronderstel dat de Baltische Staten uiteindelijk wel de regels van de andere Europese landen zullen volgen. En hun beleid op basis daarvan zullen bijstellen”, besluit Vos.