Volgens Van Ranst zijn de nieuwe versoepelingen, die vanaf 8 juni van start zullen gaan, wel degelijk gepermitteerd. “Op dit moment kunnen we ons redelijk wat permitteren. We zitten in de staart van de epidemie en binnen een paar dagen, op 8 juni, zullen we nog wat lager zitten”, zegt hij. Maar de viroloog begrijpt wel dat er ongerustheid is over de versoepelingen. Zeker over het uitbreiden van de sociale bubbels. “Ik kan beide kanten begrijpen, maar op dit moment kan het. Bij de minste opstoot moeten we wel weer van dit systeem af, want anders kom je heel snel opnieuw in de problemen.”

“Behoud anderhalve meter regel”

Is er überhaupt nog een bubbel, als je iedere week tien andere mensen mag zien? “Jawel. Voor veel mensen is tien mensen per week zien nog een serieuze inperking van hun sociale leven.” Van Ranst benadrukt ook dat het niet hoeft, tien mensen zien, maar dat het mag. “Niet iedereen zal dat meteen doen. We moeten de anderhalve meter regel hoe dan ook blijven aanhouden, dat meen ik. Het is nodig om het virus te bestrijden. Dat is de voorbije tijd ook goed gelukt. Bijvoorbeeld geen handen meer geven als je iemand ziet, dat heeft een enorme impact.”

Dat sommige sectoren nog wat langer in de kou blijven staan dan andere, ontkent Van Ranst niet. “Sommige sectoren kunnen al open, anderen staan in de wachtrij. Maar het is met recht en rede dat we niet alles tegelijkertijd kunnen toestaan.” Vanaf 1 juli is een receptie of banket mogelijk met vijftig mensen, bijvoorbeeld voor een trouwfeest, terwijl een receptie in de tuin dan maar met de bubbel van tien kan. Logisch, vindt Van Ranst. “Bij een georganiseerde restauranthouder valt zo’n gelegenheid makkelijker te coördineren dan bij u thuis of in de tuin.”

“Moeilijk regels na te leven”

Pierre Van Damme, viroloog aan de Universiteit Antwerpen, is minder gerust in de uitbreiding van de bubbel. “Er wordt nadruk gelegd op de afstand, maar we mogen wel eens zondigen”, zegt hij. “Het wordt heel moeilijk om die regels na te leven. Ik had meer duidelijkheid verwacht van de politiek.”

In theorie kan een gezin van vier mensen per week veertig verschillende mensen zien, en een week erna veertig andere mensen. “Als experts waren we daarrond wel wat voorzichtiger geweest”, zegt Van Damme. “Die bubbel kan alle kanten uitgaan, en als er transmissie is van het virus, wordt het moeilijk opspoorbaar.” Wel geeft Van Damme aan dat het goed is dat de verantwoordelijkheid stilaan weer bij de burgers komt te liggen, aangezien we enkel op die manier gaan kunnen volhouden om voorzichtig te blijven. Hij geeft ook aan dat aan de cijfers te zien is dat de mensen enorme inspanningen hebben geleverd om het virus in te dijken

“Uit uw kot, maar niet te zot”

Erika Vlieghe, voorzitster van de expertengroep GEES, is blij met de versoepelingen, maar maant toch aan tot voorzichtigheid. “Ik ben positief verrast door de verantwoordelijkheidszin van heel veel mensen, maar ik ben ook nog een beetje ongerust. Want met alle sectoren die opnieuw open gaan, komen er protocollen, en die zijn belangrijk: daar staat of valt alles mee”, zegt Vlieghe. “Daar rekenen we op de burgerzin van de mensen en de verantwoordelijkheidszin van de sectoren die open gaan, dat ze die protocollen implementeren en respecteren. Dat is ook een deel van de reden waarom we maandag niet alles tegelijkertijd openzetten. Dingen die wat meer risico inhouden qua overdracht, daar willen we de vinger aan de pols houden om te zien of dat allemaal veilig kan gebeuren.”

“We krijgen wat meer vrijheid, we kunnen daarvan genieten, maar loop er de kantjes niet van af”, zegt Vlieghe nog. “We moeten zelf verantwoordelijkheid opnemen, en als we zien dat dingen niet oké zijn, dan moeten we elkaar daarop kunnen aanspreken. ‘Uit uw kot, maar niet te zot’ is een goede slogan.”