Energiezuinig (ver)bouwen? Let zeker op deze 10 punten

Ben je op zoek naar een bouwgrond of renovatiewoning? Hou tijdens de jacht in je achterhoofd dat de ligging mee bepaalt hoe duurzaam je woont. Denk daarbij vooral aan de bereikbaarheid van alle voorzieningen en plaatsen waar je vaak moet zijn: je werkplaats en de school van je kinderen, maar ook de bakker, supermarkt en de sportclub. Hoe minder kilometers je vreet met de auto, hoe beter voor je ecologische voetafdruk. Dat wil trouwens niet zeggen dat je midden in de stad moet wonen: ook heel wat rustige groene buurten liggen op wandel- of fietsafstand van het centrum. Lees hier meer over hoe belangrijk de ligging van je woning is. 

Behalve de ligging op zich is ook de plaats die je woning inneemt van belang. Een slimme, compacte en aanpasbare woning is dan ook een must om je woonruimte efficiënt te benutten. Denk daarbij eerst en vooral aan de samenstelling van je gezin. Als single of kinderloos koppel heb je veel minder plaats nodig dan een gezin met drie kinderen. Hou verder rekening met je specifieke behoeftes (werk, hobby’s, speelkamer) en bespreek met je architect in welke mate je meerdere van die functies in één kamer kan combineren. Zo (ver)bouw je bovendien makkelijker en goedkoper.

De zogenaamde alternatieve woonvormen die meer en meer ingang vinden, zijn natuurlijk niet voor niets uitgevonden. Verschillende types zijn zelfs net gebaseerd op duurzaam, compact en efficiënt wonen. Het beste voorbeeld daarvan is een tiny house, maar ook cohousingprojecten en kangoeroewoningen zijn dankzij de deels gemeenschappelijke leefruimtes en tuinen op een optimale ruimtebenutting geënt. Het is dus zeker het overwegen waard of zo’n woonvorm iets voor jou is. Ontdek hier welke nieuwe woonvorm het best bij jou past. 

De duurzaamste woning is er een waar je je hele leven kan blijven wonen. Zo hoef je niet opnieuw te (ver)bouwen of verhuizen. Sta daarom op voorhand stil bij de specifieke behoeftes die je hebt tijdens de verschillende fases van je leven. Richt je slaapkamer bijvoorbeeld in op de benedenverdieping, zodat je op je oude dag geen trappen hoeft te nemen. Als je de kinderkamers op de bovenverdieping indeelt met verplaatsbare wanden, kan je die achteraf wegnemen en er een kangoeroewoning of studio van maken. Zo creëer je op een efficiënte manier een compleet nieuwe woning.

Circulair (ver)bouwen betekent in een notendop dat je zo veel mogelijk hergebruikte, herbruikbare of biologisch afbreekbare materialen inzet. En dat begint al bij de keuze om te bouwen of renoveren. Daarom kies je best alleen voor nieuwbouw als er geen bestaande woning beschikbaar is die voldoet aan je behoeften op vlak van locatie en compactheid. Ga je toch bouwen? Vraag dan aan je architect en aannemer hoe je bijvoorbeeld met demonteerbare panelen je woning kan isoleren. Maar er bestaan ook veel biologische producten van hout, stro of hennep die dienst kunnen doen.

Ook op de werf zelf kan je het afval en dus je ecologische voetafdruk beperken. Op dat gebied zijn modulaire woningen het milieuvriendelijkst. De fabrikant bouwt die ter plaatse in zijn werkplaats, waardoor alle afvalmaterialen meteen worden gerecupereerd. Bovendien hoeven er alleen bouwvakkers ter plaatse te zijn als ze de modules bij jou komen neerzetten. Bouw je niet modulair? Probeer dan vooral beroep te doen op lokale aannemers en laat zoveel mogelijk materialen in één keer leveren. Zo hou je ook het werfverkeer binnen de perken.

Je energieverbruik heeft natuurlijk een grote invloed op de duurzaamheid van je huis of appartement. Geef daarom prioriteit aan een luchtdicht geïsoleerde bouwschil, te beginnen met je dak, muren en daarna de vloer. Pas als je die onder handen hebt genomen, heeft het echt zin om een duurzame verwarmingstechniek te installeren en met hernieuwbare energie te verwarmen en koelen. Want als de warme of frisse lucht zomaar naar buiten ontsnapt, heb je nog enorme hoeveelheden energie nodig om de temperatuur op peil te houden.

Wil je duurzaam wonen? Je eigen elektriciteit opwekken met zonnepanelen blijft een grote troef. Bovendien verwachten verschillende fabrikanten de komende jaren een doorbraak in de thuisbatterijtechnologie. Je zou dan op een betaalbare en rendabele manier je eigen opgewekte energie tijdelijk kunnen opslaan en ze pas later gebruiken. Voor je verwarming en koeling zijn warmtepompen, zonneboilers of een aansluiting op een warmtenet een goede oplossing. Kies ook voor zuinige toestellen en recupereer zoveel mogelijk regenwater voor je huishoudelijk gebruik.

De makkelijkste manier om je elektriciteit en andere energie optimaal in te zetten? Installeer een smarthomesysteem. Daarmee kan je bijvoorbeeld de elektriciteit die je overdag zelf opwekt meteen gebruiken om je (vaat)wasmachine te laten draaien. Dat is het efficiëntst, want anders komt die stroom op het elektriciteitsnet terecht en moet je ’s avonds toch nog netstroom gebruiken. Door ook je verwarming, zonwering en ventilatiesysteem slim in te stellen, hou je je binnentemperatuur bovendien optimaal op peil. Zo verbruik je een minimum aan energie om je woning te verwarmen of koelen.

Ook je tuin beïnvloedt de duurzaamheid van je project. Gouden regel: voorzie zoveel mogelijk groen en zo weinig mogelijk verharding. De juiste planten en een stukje verwilderd gazon lokken al heel wat vlinders, bijen en andere nuttige dieren. Die bevorderen op hun beurt de plantengroei in je tuin. Leg je toch een terras, tuinpad of oprit aan? Gebruik dan een waterdoorlatend materiaal, zodat het regenwater terug de grond in kan. Voorzie ook plaats voor een waterput of regenton om droge periodes te overbruggen. Met een moestuin hoef je minder vaak naar de winkel om verse groenten.

Tip: Wil je goed voorbereid aan je (ver)bouwproject beginnen? Vraag je gratis exemplaar aan van het bouwboek Verstandig bouwen en renoveren.

Lees ook op  Livios.be:

Bouwen? Deze 3 vragen zijn cruciaal voor je ontwerp

Zo hou je je bouwbudget onder controle

Jeroen leeft in een tiny house: “Alle luxe die ik nodig heb”

Bron: Livios