Hoe kindergijzelaar Khalid Bouloudo zo makkelijk met alles wegkwam

“Ik ben mijn broer Fayssal verloren en zal hem vermoedelijk nooit meer levend terugzien. Ik vergeef Khalid Bouloudo nooit het verdriet dat hij ons, de familie, heeft aangedaan.”

Het is 7 februari 2015. Een maand na het bloedbad bij Charlie Hebdo, en anderhalve week na de ontmanteling van een Belgische terreurcel in Verviers. De man die praat is Rachid Oussaih van de moskee El Hidaya in Maaseik. De mensen tegen wie hij praat, zijn speurders van de federale politie. Zij staan al weken onder hoogspanning. Bij een golf van 22 huiszoekingen zijn Khalid Bouloudo en drie van zijn vrienden gearresteerd op verdenking van het ronselen van IS-strijders.

In de Maaseik deelgemeente Neeroeteren is Bouloudo midden 2014 met zijn eigen moskee Attawasol begonnen, omdat vanuit de moskee El Hidaya het eerdere vertrek van enkele jonge Maaseikenaren naar Syrië krachtig was afgekeurd.

Zwijgcultuur

Rachid Oussaih is blij met de politieactie en zegt: “Ik ben enorm bezorgd over het toenemend aantal minderjarige moslims in Maaseik dat radicaliseert. Dit is kunnen gebeuren omdat Khalid Bouloudo en anderen zich hebben gedistantieerd van de westerse samenleving. Ik weet zeker dat in hun verdoken moskee onze jeugd wordt geïndoctrineerd.”

Zijn broer was op 24 oktober 2014 nog getrouwd, in de El Hidaya-moskee. Enkele dagen later zat het paar op het vliegtuig met bestemming Turkije, en nog enkele dagen later in Syrië. Daarmee kwam het totale aantal Maaseikse Syriëstrijders op vier. Het was allemaal gepland. Zelfs de voor iedereen volkomen onbekende bruid van Fayssal, uit het Antwerpse, bleek door IS te zijn aangeduid.

Rachid Oussaih: “Niemand van onze familie was op de hoogte. Als ik dat geweten had, had ik Fayssal aangegeven bij de politie. De bedreigingen die uitgaan van de groep mensen rond Bouloudo hebben ervoor gezorgd dat personen niet openlijk durfden te getuigen tegen deze mensen.”

Drie dagen na het afleggen van deze getuigenis stond Rachid Oussaih alweer terug bij de federale politie. Met een pathetische smeekbede om zijn verklaring uit het dossier te verwijderen.

‘Algemeen geweten’

Nu leek het rondkrijgen van het bewijs tegen Bouloudo als ronselaar van IS-strijders ook zonder de verklaring van Oussaih best wel haalbaar.

De dan 25-jarige Jamal El Koua vertrekt op 14 februari 2013 vanuit Maaseik naar Syrië. Hij zal vijf jaar later sneuvelen. Als de politie zijn vader ondervraagt, zegt die: “Zoals binnen de Maaseikse gemeenschap algemeen is geweten, is Khalid Bouloudo de man bij wie je moet zijn als je naar Syrië wilt vertrekken.”

Het was de bedoeling dat Khalid Bouloudo zelf ook zou vertrekken. Op 15 februari 2013 al, een dag na Jamal. Vliegen is voor hem niet evident. Hij staat vanuit Marokko internationaal geseind vanwege zijn betrokkenheid bij de bomaanslagen in Cassablanca in 2003. Bouloudo vliegt daarom met een omweg via Stockholm naar Istanbul met de identiteitskaart van zijn broer. Dat wordt opgemerkt door de Turken. Die zetten hem direct op een terugvlucht. In Stockholm wordt hij gearresteerd wegens gebruik van valse documenten.

Op 16 februari 2013 vertrekt ook de 39-jarige Younes Laabadi naar Syrië. Zus Fatiha verklaart: “Mijn broer is in de maanden voor zijn vertrek veranderd. Hij trok steeds samen op met Khalid Bouloudo en Mohamed Z.”

De familie Laabadi zit al jaren zonder nieuws over Younes. Er is een procedure gestart om hem dood te laten verklaren. Laabadi is de man die vanuit het kalifaat een plannetje doorstuurde van een leegstaande garagebox in Houthalen-Helchteren. IS gebruikte die om na de aanslagen in Parijs op 13 november 2015 wapens te verbergen. 

Nieuwe poging

Bouloudo belt op 17 februari 2013 vanuit Stockholm om 14.18 uur met Younes Laabadi. De ene zit rond die tijd in Stockholm, de andere in Turkije.

Bouloudo: “Ik vraag je om te bidden dat God een uitweg biedt.”

Laabadi: “Wij gaan God vragen dat hij een uitweg biedt en je uit dat land weghelpt.”

Op 7 maart vertrekt Brahim El Mimouni (26) uit Borgerhout. Op 5 april volgt Maaseikenaar Ismail Amgroud (22). Hij sneuvelt al na twee maanden. Het federaal parket gaat ervan uit dat ook zij zijn geronseld door Bouloudo.

Op 8 april geeft Bouloudo een lift aan Saida El Mimouni, de zus van Brahim, haar schoonzus en hun kinderen. Ze hebben de vorige nacht bij hem thuis in Neeroeteren overnacht, gepakt en gezakt. Nu rijdt hij met hen naar de luchthaven van Düsseldorf waar ze een vlucht met bestemming Turkije nemen. Saida is de echtgenote van Rachid Iba, die net als Ouloudo ooit terechtstond op een proces rond de terreurcel GIMC. Kort na de aankomst van Saida sneuvelt Rachid Iba, waarna hij door IS wordt gekoppeld aan een andere strijder.

Op 30 oktober 2014 levert Bouloudo zijn nummerplaat in. Op 21 november 2014 start hij een procedure voor volmachten om zijn minderjarige kinderen naar Turkije te laten reizen onder toezicht van een derde.

Hof van beroep

Dit alles doet de correctionele rechtbank in Brussel op 11 mei 2018 besluiten om Bouloudo en Z. te veroordelen tot 10 jaar gevangenisstraf als leiders van een terreurgroep. Toch oordeelde het Brusselse hof van beroep een jaar later, op 29 mei 2019, totaal anders. Z. ging vrijuit, Bouloudo kreeg drie jaar met uitstel.

Als je het arrest doorleest, zie je vooral ergernis over hoe politiemensen zich begin 2015 in een soort oorlogssituatie waanden en het even niet zo nauw namen met de regels. Sinds 2012 heeft elke verdachte die van zijn vrijheid wordt beroofd recht op bijstand van een advocaat. Bouloudo werd op 19 maart en 5 mei 2014 verhoord zonder advocaat. Het is maar één in een hele reeks procedurefouten.

Is de verklaring van Rachid Oussaih op zijn eigen verzoek, uit angst, uit het dossier verwijderd, dan gebeurde dat niet met de verklaring van Chahbi Tahar, de toenmalige imam van de El Hidaya-moskee. Wat, vroeg de politie, was de aanleiding tot de afscheuring van de moskee Attawasol?

Chahbi Tahar: “Er was een nieuw bestuur, dat nieuwe regels heeft opgesteld. Er zijn zeven sleutels die verdeeld werden, en dit met nieuwe sloten. Omwille van de afstand naar de moskee in Maaseik heeft een groep een moskee opgericht in Neeroeteren. Verder waren er geen problemen. Volgens wat ik heb gehoord is het een vereniging die zich bezighoudt met opvoedkunde en de islamitische leer.”

Het arrest gaat blind op deze vergoelijking en is erg optimistisch over hoe het verder moet met Bouloudo: “De omstandigheden van de zaak laten een reclassering van de betrokkene verhopen.”

Khalid Bouloudo werd maandag gearresteerd op verdenking het brein te zijn achter de 42 dagen durende ontvoering van een 13-jarige jongen. Vrijdag meldde het parket in Limburg de arrestatie van zijn 39-jarige zus, de 44-jarige L.E. en de 21-jarige S.L.

Een jaar geleden

Café Raadshof in Neeroeteren, woensdag 12 juni 2019. Er zitten vier oudjes te kaarten. Khalid Bouloudo heeft vooraf per sms laten weten dat zijn tijd rekbaar is. Hij staat op ziekteverlof. We bestellen koffie, hij wil niks. “U heeft het arrest gelezen?”, begint hij. “Dan ziet u het toch zelf? Hoe ze mij na al die jaren nog altijd zoeken. Hoe ze weigeren hun eigen wetten te respecteren.”

Blijkens teruggevonden notities, een klein jaar later, heeft hij in dat café ook iets gezegd over zijn reis naar Turkije. Dat hij twee tickets had. Een voor een vlucht Stockholm-Trabzon met overstap in Istanbul en het andere om terug te vliegen.

Khalid Bouloudo: “Waarom zou ik een retourticket kopen als ik van plan zou zijn geweest om naar Syrië te gaan?”

Inmiddels hebben rechtszaken geleerd dat heel veel Syriëgangers een retourticket kochten, juist om het goede antwoord te kunnen geven op vragen van de Turkse autoriteiten. Er is nog geen corona, dan. Bij het afscheid geef je elkaar nog een hand. Hij maakt een afwerend gebaar.

“Sorry, gij zijt kuffar. Ik mag u geen hand geven.”