HET DEBAT. Moeten standbeelden van Leopold II en andere bedenkelijke historische figuren verdwijnen uit het straatbeeld?
De controverse rond de standbeelden van Leopold II laait weer op. In verschillende steden en gemeenten in ons land werden de omstreden monumenten afgelopen week vernield, in brand gestoken of overgoten met verf. Intussen worden online petities om de standbeelden van de koning weg te halen vlot ondertekend. Wat denk jij? Moeten de beelden uit het straatbeeld verdwijnen? Vanavond bundelen we de boeiendste reacties in een nieuw stuk. Lees hieronder alvast wat enkele experts, actievoerders en politici ervan vinden.
Actiegroep “Reparons L’Histoire”
De petitie die dinsdag online werd geplaatst door de actiegroep “Reparons L’Histoire” werd intussen meer dan 47.000 keer ondertekend. De initiatiefnemers vinden het onbegrijpelijk dat koning Leopold II na zijn daden tegen het Congolese volk nog steeds geëerd wordt in de openbare ruimte. “Voor enkelen bekend als ‘koning-bouwheer’ en voor anderen als ‘koning-massamoordenaar’. Een held voor sommigen, maar ook een beul voor een groot volk. In de ruimte van 23 jaar heeft deze man meer dan 10 miljoen Congolezen laten doden zonder een stap in Congo te zetten”, schrijft de groep op de petitiepagina.
‘Reparons L’Histoire’ is van mening dat Brussel, met zijn bijna 200 nationaliteiten en als hoofdstad van België en Europa, deze standbeelden niet meer kan tentoon spreiden. Ze eisen dat alle koloniale standbeelden verwijderd worden voor 30 juni 2020, wanneer de 60ste verjaardag van de Congolese onafhankelijkheid wordt gevierd.
Nadia Nsayi, politicologe en auteur van het boek ‘Dochter van de dekolonisatie’
“Dekoloniseren van de publieke ruimte betekent voor mij niet de koloniale figuren uit het straatbeeld bannen, maar wel een einde stellen aan de dominantie van de witte mannelijke beelden en de eenzijdige verhalen die al decennialang die beelden begeleiden”, schrijft politicologe Nadia Nsayi in haar boek ‘Dochter van de dekolonisatie’.
De aanwezigheid van die pijnlijke en gruwelijke geschiedenis in onze publieke ruimte moet een aanleiding zijn om erover in gesprek te gaan.
“Ik ben er geen voorstander van om alle beelden van Leopold II en andere koloniale figuren weg te halen uit het straatbeeld, want op die manier wordt de herinnering aan de kolonisatie uitgeveegd”, legt Nsayi uit. “We moeten juist vaker geconfronteerd worden met dat verleden, ook al is het pijnlijk. De aanwezigheid van die pijnlijke en gruwelijke geschiedenis in onze publieke ruimte moet een aanleiding zijn om erover in gesprek te gaan. Daarom zouden al deze koloniale beelden begeleid moeten worden door een kritische tekst die duiding geeft bij de geschiedenis achter het beeld. Stad- of gemeentebesturen moeten er echter voor waken dat die tekst niet eenzijdig wordt opgesteld, maar wel in overleg met actiegroepen en buurtbewoners.”
“Naast de nood aan duiding bij de vele koloniale standbeelden en straatnamen in ons land, is het tijd om af te stappen van de dominantie van witte dode mannen in ons straatbeeld. Er moet een publiek eerbetoon komen aan zwarte mensen die deel hebben uitgemaakt van onze gezamenlijke geschiedenis met Afrika, door bijvoorbeeld straten of pleinen naar hen te vernoemen.”
Zana Etambala, KU Leuven-historicus en verbonden aan het AfricaMuseum in Tervuren
Volgens historicus Zana Etambala is het aan de steden en gemeenten zelf om te beslissen wat er met de beelden op hun grondgebied moet gebeuren. Dat zegt hij in een interview met De Morgen: “Ik denk dat als je er een plaat met uitleg aan timmert, er weinig mensen dat gaan lezen. Ofwel doe je het beeld weg, ofwel laat je het staan. Ik kan niet gaan bepalen wat de gemeenten ermee moeten doen. Maar als je het beeld weghaalt, heb je wel de kans om precies uit te leggen waarom je die keuze maakt. Je kan dan het historisch bewustzijn aanscherpen.”
Ik vind niet dat je zomaar monumenten moet gaan bekladden. Ook niet voor Leopold II. Je moet met argumenten komen.
Volgens Etambala doet een plaatselijk bestuur er goed aan om over de kwestie in dialoog te gaan met actiegroepen en buurtbewoners, al is hij het niet eens met actievoerders die beelden bekladden: “Ik vind niet dat je zomaar monumenten moet gaan bekladden. Ook niet voor Leopold II. Je moet met argumenten komen.”
Bart Tommelein, burgemeester Oostende (Open Vld)
Het standbeeld van de Drie Gapers langs de zeedijk in Oostende, met het ruiterbeeld van koning Leopold II in het midden, werd deze week al twee keer besmeurd met verf. Een aantal jaar geleden hakten actievoerders een hand van een van de Congolezen in het beeld af uit protest. Toch is Oostends burgemeester Bart Tommelein niet van plan het beeld te verwijderen. Op zijn Facebookpagina liet de burgemeester weten dat de stad “de strijd tegen racisme concreet vorm wil geven”.
Met het wegnemen van een historisch standbeeld neemt men het racisme in onze maatschappij niet weg
“Standbeelden vervangen of verwijderen, zal niet gebeuren. Met het wegnemen van een historisch standbeeld neemt men het racisme in onze maatschappij niet weg. Het is beter om daar duidelijk over te informeren. Dit is een opportuniteit om die confrontatie op een open en transparante manier aan te gaan”, klinkt het. “We willen op een open en transparante manier het debat voeren en sensibiliseren rond de kolonisatie, maar dit vandalisme en vernielingen keuren we af. We betreuren dit ten zeerste en roepen op tot dialoog.”
Tom De Meester, Gents gemeenteraadslid (PVDA)
Ook in Gent werd de buste van Leopold II in het Koning Albertpark deze week beklad met rode verf. Gents gemeenteraadslid voor PVDA Tom De Meester vindt het dan ook hoog tijd om het beeld te verwijderen: “De Black Lives Matter-beweging toont eens te meer dat er anno 2020 geen plaats meer is voor koloniale verheerlijking in het straatbeeld”, zegt De Meester.
Vervang dat beeld door een anti-koloniaal kunstwerk dat de aandacht vestigt op de misdaden van Leopold II
“Leopold II was een massamoordenaar. Vervang dat beeld door een anti-koloniaal kunstwerk dat de aandacht vestigt op de misdaden van Leopold II, al dan niet in confrontatie met het huidige beeld. Organiseer daarvoor een ontwerpwedstrijd. Want welk signaal geven we als stad als we standbeelden van Leopold II laten staan? Een bordje met excuses volstaat niet. Een parkeerboete kun je betreuren, een standbeeld voor een massamoordenaar moet je gewoon slopen. We moeten de koloniale misdaden niet verzwijgen, maar wel bestrijden met een nieuw verhaal van hoop, gelijkheid en solidariteit”.
En nu is het aan jou. Wat is jouw mening? Laat het weten in de comments onder dit artikel. We bundelen de boeiendste reacties vanavond in een nieuw stuk.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Franstalige vakbonden en directie bpost sluiten akkoord: werk wordt geleidelijk hervat
-
PREMIUM
KU Leuven en Ekeren verwijderen beeld van Leopold II en Kortrijk en Sint-Niklaas wijzigen straatnaam: oproep om gewraakte koning uit straatbeeld te verwijderen, krijgt steeds meer navolging
De controverse rond de standbeelden van Leopold II blijft aanhouden. Vorige week werd het omstreden monument in verschillende steden en gemeenten in brand gestoken of overgoten met rode verf. Ekeren heeft het gevandaliseerde standbeeld al verwijderd, maar ook in andere steden klinkt de roep om de koning uit het straatbeeld te verwijderen steeds luider. Maar ook militairen die onder de koning gediend hebben of andere monumenten die verwijzen naar het koloniale verleden worden steeds meer geviseerd. -
Gewapende mannen openen het vuur in Luiks dorp: negen verdachten opgepakt
Verschillende personen hebben in de nacht van donderdag op vrijdag het vuur geopend op een gebouw in Jemeppe-sur-Meuse, een dorp in de provincie Luik. Negen verdachten zijn opgepakt, meldt het parket. -
-
PREMIUM41
ANALYSE. “Vanaf 10 juni zal plots druk gesproken worden waarover weinig gezegd is: de centenkwestie”
-
84
De Stem van Gwendolyn Rutten: “In de scholen zou ik liever de godsdienstlessen afschaffen”
In de Stem Van Vlaanderen kom je te weten welke politicus jij bent. Ook Gwendolyn Rutten, Vlaams minister van Binnenlands Bestuur voor Open Vld, doet mee aan de grootste stemtest van Vlaanderen. In de video hierboven ontdek je hoe zij antwoordt op enkele maatschappelijke dilemma’s. -
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
Update
Ook Vlaamse regionale luchthavens krijgen digitale verkeerstoren: “Kwantumsprong inzake luchtverkeersveiligheid”
-
169
Van Quickenborne is tegen dierenwelzijn in de grondwet: “Zet de deur open voor de ideale wereld van Gaia: zonder vlees”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN
Volgende week zaterdag gaat in Turijn de Ronde van Italië van start. In de eerste grote ronde van het seizoen strijden de renners om de felbegeerde roze trui. Met de Gouden Giro kan jij bewijzen dat je de strafste ploegleider bent en prachtige (geld)prijzen winnen dankzij HLN. Deelnemen is dus de boodschap! -
12
Regering gaat nieuwe gesloten centra voor illegalen bouwen in Jabbeke en Jumet
191 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerJan Roegiers
Franky De Gruytter
Monique Hermans
Jonas Verbruggen
Paul Boutsen