HET DEBAT. Moeten standbeelden van Leopold II en andere bedenkelijke historische figuren verdwijnen uit het straatbeeld? Dit is jullie mening

Jan Geelen: Geschiedenis is wat geschiedschrijvers ervan maken. Leopold II werd in onze geschiedenisboekjes opgenomen als een grote koning die heel wat historische gebouwen heeft gebouwd en die ons Congo heeft geschonken. Er werd zestig jaar geleden niets verteld over de gruwelen in onze vroegere kolonie. Het wordt tijd dat de geschiedenis rekening houdt met de waarheid zoals ze is. Leopold II moet zeker niet opgehemeld worden en zijn standbeelden worden best verwijderd.

Donald Deblaere: Plaats bij die beelden de nodige tekst en uitleg, men kan die schandalige geschiedenis niet uitwissen door ze te verwijderen. Men moet duidelijk maken wat er gebeurd is bij die beelden en dit zal niet helpen met ze weg te steken.

Danny Janssens: Ethisch zou het terecht zijn. Geschiedkundig ligt dit anders. Als we dan gaan starten vanaf het jaar nul, vrees ik dat we veel zullen mogen afbreken. De mens heeft zich al zijn hele bestaan niet als het keurigste wezen gedragen.

Carl Vangenechten: België heeft uit grote schaamte steeds de misdaden van Leopold II trachten te verdoezelen. De brave burger werd zand in de ogen gestrooid en standbeelden moesten daarbij helpen. Door die beelden af te breken moeten we duidelijk maken dat we die misdaden afkeuren. In andere landen hebben ze ons al getoond hoe dat moet.

Cassandra Boeckmans: Geschiedenis is niet iets wat we naar onze hand kunnen zetten, de toekomst daarentegen wel! Waarom deze beelden wegnemen? Gaat het de geschiedenis tenietdoen? Het is juist belangrijk dat wij ons deze blijven herinneren zodat we dit in de toekomst kunnen verbeteren. Het idee erachter mag dan nog zo mooi zijn, het klopt gewoon niet. Het is niet dat die man door een standbeeld opeens verafgood wordt. Het is gewoon een deel van onze Belgische geschiedenis.

George Verbeek: Logisch. Er staan toch ook geen standbeelden van Hitler en andere massa moordenaars in het straatbeeld? Waarom moet Leopold een uitzondering zijn? Weg ermee, het is een symbool van onderdrukking en uitbuiting.

Ann Van Damme: In het Nederlands zegt men ‘iemand op een voetstuk zetten’ als men waardering en respect heeft voor die persoon. Helaas staan die standbeelden van Leopold II ook op een voetstuk. Haal ze daar af en zet ze in een put, zodat we er terecht op kunnen neerkijken. Historici blij, want de geschiedenis wordt niet vergeten. Actievoerders ook blij, want het beeld wordt in het juiste perspectief gezet.

Yann Bastiaans: Deze beelden moeten absoluut bewaard worden, ze zijn de stille getuigen van een tijdsgeest. Maar ze horen niet in een openbare ruimte, want ze staan daar ter verering van die persona. Plaats ze in een museum met goede duiding: een museum over racisme, discriminatie, kolonialisme, onderdrukking en imperialisme doorheen onze geschiedenis bijvoorbeeld? Dat zou een plek zijn om met kinderen op educatieve schooluitstap te gaan en sommige volwassenen - heel misschien - wat bijbrengen.

Nema De Geest: Niet dat de vergelijking volledig op gaat, maar standbeelden van Hitler, Stalin, Ceaușescu werden ook weggehaald. Is daarmee de geschiedenis gewist? Zijn we die namen vergeten? Neen. Zijn de imposante gebouwen die ze lieten bouwen verdwenen? Neen. Standbeelden weghalen van Leopold II wist de geschiedenis niet en het betekent ook niet dat we Oostende of Brussel met de grond gelijk moeten maken.

Elenore Pals: Het hoort bij de geschiedenis van België. Moet die vergeten worden? Ik denk het niet. Ook de minder fraaie momenten moeten zichtbaar blijven. De geschiedenis kan zo nooit vergeten worden.

Bart Vaneigene: Natuurlijk moeten dergelijke standbeelden verdwijnen. Hoe kun je als stad geloofwaardig pleiten voor tolerantie en het respecteren van mensenrechten als je tegelijk iemand met veel bloed aan zijn handen letterlijk op een voetstuk blijft plaatsen? Niets is voor de eeuwigheid. Als je al een standbeeld wil geven, geef dan één aan wie het verdient en tot voorbeeld van velen kan strekken in plaats van aan een verbrand figuur uit de koninklijke dynastie.

Maarten Debacker: Neen. Er zal altijd terechte of onterechte verontwaardiging zijn voor bepaalde historische figuren. Wanneer je begint met het weren van bepaalde deeltjes geschiedenis in het straatbeeld, begeef je je in een straatje zonder einde. Wel kan ervoor gekozen worden om een beeld niet meer te restaureren- zoals in Duitsland met bepaalde bouwwerken uit Het Derde Rijk wordt gedaan. Zo laat je iets organisch verdwijnen zonder een vorm van geschiedsherschrijving te plegen.

Filip Demaziere: Het is uiteraard ook wel een kunstwerk en maakt op de een of andere manier ook deel uit van ons patrimonium. Geef gerust neutrale uitleg over de misdaden en duiding over de veranderende tijdsgeest. Het verleden van de mensheid is doorspekt met tragedie en bloeddorstigheden, door de monumenten te laten staan worden deze wreedheden nooit meer vergeten.

Lees ook:

Leopold II bleek naast koning, massamoordenaar ook nog pedofiel te zijn: hoe hard hij ook onder vuur lag, hij kwam er een leven lang mee weg (+)