Direct naar artikelinhoud
Voedsel

Dit kunt u doen om minder voedsel te verspillen

Dit kunt u doen om minder voedsel te verspillen
Beeld thinkstock

Jaarlijks gooien Vlamingen bijna een miljoen ton voedsel weg. Hoe houd je eten langer goed om zelf mee verspilling tegen te gaan? Tip: begin bij de fruitmand.

Trek de gemiddelde gft-bak open en je ziet resten avondeten, groenten, fruit en droge boterhammen. Niet alleen bij ons: wereldwijd eindigt een derde van de voedselproductie in de afvalbak. Als voedselverspilling een land was, nam het 8 procent van de globale broeikasuitstoot voor zijn rekening. Dat is iets minder dan die van de hele Europese Unie samen.

Voedsel wordt verkwist bij oogst, opslag en transport, of eindigt in de container van een supermarkt of restaurant. Ruim de helft van de etensresten wordt thuis weggegooid. Dat is zonde, en bovendien prijzig.

Waar het vaak misgaat, zien experts, is bij het kopen en bereiden van eten. Van tevoren een boodschappenlijst maken en de voorraadkast controleren, is een goed begin. Eenmaal in de supermarkt is het eigenlijk al te laat: “Dan neem je voor de zekerheid een pak pasta mee, terwijl je er thuis nog twee had liggen”, zegt de Nederlandse voedingsdeskundige duurzaam eten Corné van Dooren.

Gezinnen met kinderen verspillen om deze reden het meeste voedsel, aldus Van Dooren. Borden leegschrapen boven de afvalbak kun je nog het beste voorkomen door te koken op maat, zegt de voedsel­expert. Bij het inschatten van hoeveelheden zijn pasta en rijst de bekendste boosdoeners: “Tijdens het koken neemt het volume anderhalf tot twee keer toe, door de opname van water. Voor 250 gram rijst hoef je dus maar 100 gram te koken.” Slechts een op de vijf mensen grijpt hiervoor naar de keukenweegschaal, terwijl het menig foute inschatting kan voorkomen.

Rijp fruit

Misschien wel de grootste oorzaak van verspilling? De fruitmand. Veel soorten fruit, waaronder bananen, appels, peren en perziken, stoten namelijk de stof ethyleen uit. Die bevordert het natuurlijke rijpingsproces, en zorgt ervoor dat de bananen aan een tros tegelijk eetrijp zijn, bijvoorbeeld. Diezelfde fruitsoorten, maar ook avocado’s en tomaten, zijn hiervoor gevoelig. In de fruitmand kunnen ze elkaars houdbaarheid drastisch verkorten.

Verschillende bedrijven willen de conventionele fruitmand tegen ethyleen bewapenen door elk stuk fruit een apart compartiment te geven. Een laagdrempelige en effectieve manier om dit zelf toe te passen, is door snelrijpend fruit gescheiden te bewaren.

Microbiologe Heidy den Besten wil de fruitschaal nog niet afserveren: “Omdat fruit op een schaal voor het grijpen ligt, eet je het sneller op en kun je meteen zien of het nog goed is.” Bovendien kan ethyleen ook in je voordeel werken, stelt de microbioloog. Als een avocado nog niet zacht genoeg is, rijpt hij sneller door hem naast een banaan te leggen, bijvoorbeeld. Haar advies luidt om een paar stuks fruit op de fruitmand te leggen, en de rest apart te houden.

Producten binnen of juist buiten de koelkast bewaren, is ook een belangrijke bestrijder van verspilling. Appels en eieren doen het bijvoorbeeld uitstekend in de koelkast, vertelt voedselexpert Van Dooren: “Stel de koelkast idealiter in op 4 graden, dat geeft schimmels en bacteriën de minste kans om te groeien.” Komkommers, paprika’s, tomaten en bananen bewaar je beter op kamertemperatuur. Door de kou gaan de cellen kapot, legt hij uit, waardoor ze zwart uitslaan en vocht verliezen.

Net als rode wijn blijft bepaald eten langer goed in het donker. Avocado’s bijvoorbeeld, maar ook aardappelen, wortels en uien bewaar je het beste in een koele gangkast of kelder.