15 Vlamingen getuigen over racisme: "Ze hoestte naar me en zei dat ze allergisch was voor zwarte mensen"

"Als ik samen met blanke vrienden over straat loop en we worden tegengehouden door de politie, worden alleen de zwarte vrienden ondervraagd", zegt Abel. "Mijn blanke vrienden mogen gewoon doorlopen."

Bij het uitgaan wordt hij soms geweigerd aan de deur. "We hebben daar nu een speciale tactiek voor. We zetten onze blanke vrienden voorop, zodat we toch een kans hebben om binnen te geraken. Ik heb vaak genoeg ervaren dat als we met enkel zwarten zijn, dat we dan moeilijk binnen geraken."

"Racisme bestaat overal en is ook aanwezig in België", zegt filmregisseur Adil el Arbi. "Het is moeilijker om hogerop te geraken als je niet Jan of Peter heet." Al onderstreept hij wel dat je de situatie in België niet een op een kunt vergelijken met die in de Verenigde Staten. "Het gaat er in Amerika veel gewelddadiger aan toe."

Hij kent de situatie in de Verenigde Staten erg goed, omdat hij samen met zijn collega-regisseur Bilall Fallah werkt in Hollywood. "Als je zwart bent in de Verenigde Staten is alles veel moeilijker", zegt hij daarover. "Om de zoveel jaar gebeurt er weer zoiets zoals met George Floyd nu. Afro-Amerikanen worden echt beschouwd als tweederangsburgers."

Naar aanleiding van de gebeurtenissen in de Verenigde Staten heeft Agnes op haar Facebookpagina een lange lijst gedeeld met racistische voorvallen die ze zelf heeft meegemaakt. Het oudste dateert van toen ze amper 5 jaar oud was. "Hoe langer je erover nadenkt, hoe belachelijker het wordt dat we hierover moeten discussiëren", vertelt ze. "Het gaat over de kleur van mijn huid. Ik heb iets meer pigmenten dan iemand anders. Dat is het enige verschil."

Volgens Agnes heeft het vaak met opvoeding te maken. "Ik was 8 en stond aan te schuiven in de rij aan het zwembad als het wit meisje naast me begint te hoesten. "Sorry, ik ben allergisch aan zwarte mensen", zegt ze. "Het andere meisje moet 7 geweest zijn. Ik kan niet geloven dat ze dat zelf zo bedacht heeft. Ze moet dat van bijvoorbeeld haar ouders geleerd hebben."

"Ik heb vrienden die mij elke dag wel een verhaal vertellen met wat hen nu opnieuw is overkomen", zegt zangeres Coely op Studio Brussel. "Misschien maak ik het niet rechtstreeks mee, maar ik maak het mee via hen en dat is absoluut niet oké." Het wordt volgens Coely hoog tijd om er in België een maatschappelijk debat over te hebben. "Het wordt echt tijd dat erover wordt gesproken."

Ook Gabriela heeft er al mee te maken gehad. "Veel mensen lachen mij uit of praten slecht over mij, omdat ik een andere huidskleur heb", zegt ze. "Ze zeggen dat je anders bent en er niet bij hoort. Ze sluiten je uit omdat je anders bent en dat vind ik helemaal niet leuk. Iedereen is anders en heeft een ander uiterlijk", zegt Gabriela. "Het zou saai zijn mocht iedereen hetzelfde zijn. Ik ben blij dat ik zo uniek ben."

Atleet Isaac Kimeli is ruim 10 jaar geleden verhuisd van Kenia naar België. "Toen ik hier aankwam uit Kenia was het toch een aanpassing om mensen tegen te komen die je niet aanvaarden zoals je bent. Ik had toch iets anders verwacht."

"Als je op straat loopt en ze roepen "ga terug naar je land", dat is moeilijk om te aanvaarden", zegt hij. "Ik probeer er niet op te reageren, maar dat is niet gemakkelijk. Het doet echt wel pijn. We zijn 2020, het wordt tijd dat we elkaar aanvaarden zoals we zijn."

Joëlle wordt als voetganger aangereden door een fietser en er ontstaat een discussie. Er komen drie agenten in burger tussenbeide. Joëlle wordt hardhandig tegen de muur geduwd. De (witte) fietser wordt ongemoeid gelaten en kan later zonder identiteitscontrole vertrekken. "Jullie zijn met drie fysiek op mij gekomen. Ik zou willen weten waarom de fietser er niet is bijgehaald en zijn gegevens niet worden nagekeken", vroeg ze aan de agenten, maar daarop kwam geen antwoord.

Later dient ze een klacht tegen onbekenden voor het ongeval, want de identiteit van de fietser was niet gevraagd. Ze wilde ook melding maken van het gedrag van de agenten. Beide zaken werden volgens Joëlle zonder gevolg geklasseerd.

Ze vermoedt dat het gedrag van de agenten met haar huidskleur te maken heeft en merkt wel vaker dat ze in het algemeen anders wordt behandeld. "Ik heb heel lang ooglappen opgehouden en weigerde om de "racismekaart" te spelen. Maar ik word er steeds weer mee geconfronteerd."

De politie benadrukt dat het feiten dateren van 2018 en dat de zaak wel degelijk is onderzocht. Bovendien laat de politie weten dat er toen een pv is opgesteld tégen haar voor opzettelijke slagen en verwondingen.

"De beelden van George Floyd tonen aan dat sommige mensen echt de grenzen overschrijden", zegt Mariëlle. "Het is erg jammer dat dit in 2020 nog altijd gebeurt. Het is wel goed dat nu zoveel mensen op straat komen tegen racisme. Het is niet alleen iets wat in Amerika bestaat, maar ook hier."

Zelf ondervindt ze naar eigen zeggen niet zoveel racisme. "Op school bijvoorbeeld word ik normaal behandeld", zegt ze. "Maar als je in conflict gaat zie je de automatismen om racistische opmerkingen te maken." Recent had ze samen met haar jongere zus een racistische aanvaring. "Ze hebben vreselijke dingen gezegd tegen ons."

"Ik ben al eens uitgescholden voor kutmarokkaan of ze roepen "ga terug naar je land", maar ik ben hier geboren", zegt Mohamed. "Ze denken dat ik dingen ga doen, zoals aanslagen plegen, maar ik doe dat niet." Zelf probeert hij het zoveel mogelijk te negeren. "Ik laat het gewoon gaan."

"Ik heb al veel meegemaakt dat een politieagent mij uit een groep blanken haalt om alleen mij te checken of dat een buschauffeur mij niet binnenlaat op de bus", zegt de 15-jarige Naomi. "Iedereen is anders, maar niemand mag anders behandeld worden."

Ze geeft ook aan dat ze soms racistische opmerkingen krijgt op school, ook van leerkrachten. "Ze zijn eerder "onschuldig" bedoeld, maar zijn nog altijd racistisch. Tegen mijn mama op het oudercontact, vertelde een leerkracht dat ze verwonderd was dat ik zo goed Nederlands kan spreken."

"Op de speelplaats schelden mensen mij soms uit om mij kleiner te maken of omdat ik een andere huidskleur heb", zegt Nathan. "Andere mensen uitschelden of aanvallen voor een andere huidskleur is gewoon dom."

Hij wordt soms boos als hij zo wordt behandeld. "Waarom doen ze dat? Wat is de reden van racisme", vraagt de jongen zich af. Hij roept wie getuige is van racisme op om mensen erover aan te spreken. "Niet gewoon blijven kijken en niets doen."

Studio Brussel-dj Black Mamba (Noonah Eze) hoopt dat de gebeurtenissen in de Verenigde Staten ook leiden tot verandering in België. "Heel veel mensen hebben te lang gezwegen", vertelt ze op Studio Brussel.

Ze roept op om te reageren als je iemand racistische uitspraken hoort doen. "Ga in dialoog, zonder aanvallend te zijn. Vraag hen waarom ze die dingen zeggen. Het is echt belangrijk om niet te doen alsof je niets hebt gehoord of gezien."

"Ik heb het voorrecht een bekende Vlaming te zijn en ervaar daardoor veel minder racisme dan pakweg 20 jaar geleden", zegt zanger Ronny Mosuse. "Toen werd ik ook geweigerd aan discotheken of om een huis te huren. Ook ik ben veelvuldig door de politie gecontroleerd, maar dat bestaat dus nu nog altijd."

Mosuse betreurt dat het allemaal zo langzaam verandert. "Het heeft echt te maken met opvoeding en met de manier hoe wij naar de wereld en naar elkaar kijken", zegt hij daarover.

"Op de lagere school werd ik gepest voor mijn huidskleur", zegt Rupina. "Ik werd lelijke namen genoemd, het n-woord, ik werd vergeleken met kaka." De leerkrachten grepen volgens haar niet in. "Ze hebben er nooit iets aan gedaan en nooit aan mijn medeleerlingen laten weten dat hun gedrag niet oké was."

In haar omgeving ziet ze nog mensen die anders behandeld worden door hun afkomst. "Ik heb een vriendin met een duidelijk Afrikaanse naam die solliciteerde in een winkel", zegt ze. "Ze kreeg als antwoord terug dat ze iemand zochten met ervaring. Uiteindelijk namen ze een blanke aan zonder ervaring."

Zelf is Sabrina nog niet in contact gekomen met geweld, al wordt ze wel soms nageroepen. ""Ga terug naar je land" is een echte klassieker", zegt ze. "Soms kijken ze naar mij alsof ze nog nooit iemand van kleur gezien hebben. Ik hoop dat er ooit een tijd komt dat ik een restaurant kan binnenstappen zonder te worden bekeken alsof ik een buitenaards wezen ben."

Hoe gruwelijk de beelden van de dood van George Floyd ook waren, toch is Sabrina blij dat mensen er eindelijk door wakker geworden zijn. Alleen vreest ze dat eens de hype gaat liggen er weinig gaat veranderen. "We blijven wel optimistisch", onderlijnt ze. "We zullen niet stoppen tot alle mensen van kleur, met een andere achtergrond, andere religie en ook holebi’s op een gelijke manier en met respect worden behandeld."

De getuigenis van Joëlle is op 8/6 aangevuld met een wederwoord van de politie.