Direct naar artikelinhoud
AnalyseCoronacrisis

Aantal coronapatiënten groeit wereldwijd harder dan ooit: ‘Het virus is nog niet uitgeraasd’

Aantal coronapatiënten groeit wereldwijd harder dan ooit: ‘Het virus is nog niet uitgeraasd’
Beeld AFP

Het aantal gevallen van corona in de wereld groeit harder dan ooit. In twee dagen tijd kwamen er ruim een kwart miljoen besmettingen bij. Wereldwijd ontstaan er nieuwe brandhaarden. De Nederlandse viroloog Marion Koopmans waarschuwt: ‘Het virus is nog niet uitgeraasd. De pandemie lijkt in Europa op zijn retour, maar is nog volop gaande.’

Hoogleraar Marion Koopmans, die sinds 2014 de Wereldgezondheidsorganisatie WHO adviseert en lid is van het Outbreak Management Team (OMT) benadrukt: “Terwijl wij de boel hier misschien wat meer loslaten, circuleert het virus nog steeds en neemt het nu echt toe in andere delen van de wereld.”

Waar de nieuwe brandhaarden van het coronavirus zijn? “We zagen dat het virus opkwam in China en Azië, daarna Europa en Amerika en nu zie je het met name ook in Zuid-Amerika flink opkomen”, licht Koopmans toe. Afgaand op het aantal bevestigde gevallen van Covid-19, is te zien dat het virus zich nu snel verspreidt in landen als Brazilië, Chili, Ecuador en Peru. In Guatemala verdubbelde het aantal coronadoden zich in vijf dagen tijd, blijkt uit een analyse van non-profitorganisatie Our World in Data.

Riskant

Eén van de grootste nieuwe brandhaarden in de wereld is Brazilië. Daar overstijgt het aantal geconstateerde besmettingen per dag soms dat van de huidige koploper de Verenigde Staten. “Brazilië is een enorm land in een risicosituatie”, analyseert Koopmans. “Dit komt door de beperkte mate waarin er maatregelen worden getroffen en doordat het politieke draagvlak voor inperkingsmaatregelen ook niet groot is. Dat maakt de ontwikkeling in Brazilië riskant.”

In de Verenigde Staten is volgens de viroloog al duidelijk geworden dat het coronavirus ‘een hogere impact heeft op mensen met mindere welvaart en minder goede gezondheid’. “Ook al kun je die cijfers van landen niet een-op-een met elkaar vergelijken, die impact ga je waarschijnlijk ook zien in Brazilië, waar ook een grote, arme onderklasse is.”

Een Braziliaan met mondmasker bij een straatfeest in het Braziliaanse Rio de Janeiro.Beeld AP

Een hoger aantal geconstateerde besmettingen in bepaalde sectoren toont volgens Koopmans in Nederland al aan dat de 1,5 meterregel lastig is te handhaven. “Denk daarbij aan de slachthuizen en de medewerkers in de glastuinbouw. In gebieden waar mensen dichter op elkaar wonen heb je dat effect in nog sterkere mate. In sloppenwijken is geen sprake van anderhalve meter en hygiëne. Daar denken mensen misschien ook: ik heb wel wat anders aan mijn hoofd.” Landen ‘waar de populatie slechte toegang heeft tot zorg en schoon drinkwater’ baren haar zorgen. “Daar kan zo’n pandemie behoorlijk hard gaan.”

Of de toename van het aantal gevallen niet ook te maken kan hebben met het feit dat steeds meer landen gaan ‘testen, testen, testen’, een beleid waar de WHO al sinds 16 maart op aandringt? “Het kan zijn dat er meer getest wordt en dat er meer apparatuur beschikbaar is”, betoogt Koopmans. “Maar het kan ook zijn dat het virus oplaait. Ik denk niet dat er iets is veranderd in het virus. Ik denk dat je vooral ziet dat er steeds nieuwe gebieden bijkomen.”

Tweede golf

Ook in Rusland, India, Iran, Mexico en bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk verdubbelt nu het aantal geconstateerde gevallen van corona binnen vijf à tien dagen. Koopmans maakt zich ook ongerust over Iran. “Als je de getallen van Iran bekijkt, zou je kunnen zeggen dat er sprake is van een tweede golf. Daarvan wil ik graag weten wat is er gaande? Is dat een voorteken van wat de rest te wachten staat?”

Met reizen kunnen we volgens de Rotterdamse hoogleraar van het Erasmus MC dan ook beter voorzichtig zijn. “We moeten niet uit het oog verliezen dat het virus nog niet uitgeraasd is. De pandemie lijkt in Europa op zijn retour, maar is nog volop gaande. Dus heb je kans dat we het coronavirus weer terughalen, zelfs als wij het virus helemaal weg zouden krijgen.”

Vakantie

Of we nog op vakantie kunnen? Koopmans: “Je ziet dat mensen heel veel vragen hebben: Mag ik dit? Mag ik dat? Mijn hartenkreet is: blijf voor je eigen situatie bekijken wat slim is en wat niet.” Zij raadt mensen die op vakantie gaan aan om de omstandigheden van tevoren goed uit te zoeken en drukke plekken te mijden. “Informeer hoe het er staat met corona en of je ergens terecht kunt als je iets onder de leden zou hebben.”

De viroloog waarschuwde eerder ook al voor een mogelijke tweede golf van het coronavirus in Nederland. Zij benadrukt ook nu dat het virus voorlopig in Nederland en Europa nog niet is verdwenen. “Deze week was de schatting van het RIVM dat er ongeveer 1700 besmettelijke coronapatiënten zijn in Nederland. De GGD is nu actief op zoek naar gevallen en zet die in quarantaine, maar dat lukt alleen als we daar ook aan blijven meewerken. We moeten ons blijven realiseren dat het virus niet weg is. Er is hier niet heel veel virus meer, maar het is ook niet nul.”

Een medewerker bevestigt bandjes aan gezichtsmaskers in een Braziliaanse fabriek.Beeld Reuters