Copyright Maskot.

Recordaantal studenten werkt, maar doet dat nog vaak in het zwart

Bijna 9 op de 10 Vlaamse studenten hebben vorig jaar gewerkt. Dat is een record, al zal de coronacrisis dit recordaantal nu wel even een knauw geven. Tegelijk valt het op dat 1 op de 5 jobstudenten zonder een contract werkt. Dat blijkt uit een nieuwe studie van HR-bedrijf Randstad bij 1.500 studenten. Het onderzoek geeft ook een inzicht in hoeveel studenten verdienen en waaraan ze hun geld uitgeven.

Over de “jeugd van tegenwoordig” wordt al sinds de oudheid gemopperd. Maar je kan niet zeggen dat de jeugd tegenwoordig niet werkt, integendeel: steeds meer studenten werken. 

Concreet: 84 procent van Belgische studenten die het uitzendbedrijf Randstad bevroeg, deed betaald werk. Bij de bevraging van vorig jaar was dit nog 80 procent . Als klussen en vrijwilligerswerk meegeteld worden, stijgt het aantal werkende studenten zelfs tot 89 procent.

Het straffe is dat het vrijwilligerswerk niet onder het werken lijdt: 35 procent van de studenten zet zich in als vrijwilliger, en dat is evenveel als vorig jaar. 

Tijdens het schooljaar

Belgische studenten zijn in de loop der jaren meer gaan werken tijdens het schooljaar. 70 procent van de studenten werkt nu buiten de zomervakantie. In 2004 was dat nog maar 30 procent.

Ook het aantal studenten dat werkt tijdens de grote vakantie is vorig jaar verder gestegen, naar 76 procent. En bijna twee derde van de studenten (62 procent) werkt zowel in de zomermaanden als tijdens het schooljaar.

Het zijn vooral de KMO's die de laatste jaren steeds meer studenten in dienst nemen, terwijl grotere bedrijven de laatste jaren net wat minder een beroep doen op jobstudenten.

(Lees voort onder de grafiek.)

Dit zijn allemaal recordcijfers, maar Jan Denys van Randstad voorspelt dat de records dit jaar niet meer zullen sneuvelen, als gevolg van de lockdown. “Door corona viel studentenarbeid in de paasvakantie terug met maar liefst twee derde”, schat de arbeidsmarktdeskundige op basis van de cijfers van Randstad. 

Dat de studentenarbeid een enorme terugval kende tijdens de paasvakantie is nogal wiedes, want de sectoren die het meeste beroep doen op studenten - horeca, winkels en de vrijetijdssector - vielen vrijwel helemaal stil door de lockdown.

Maar “omdat de paasvakantie in het strengste deel van de lockdown viel, verwacht ik dat de cijfers de rest van het jaar iets positiever zullen zijn”. “Intussen is de dramatische terugval al getemperd en schatten we de terugval voor deze zomer tussen de 20 en 30 procent”, denkt Jan Denys.

Versoepelingen

Dat studenten en scholieren tegenwoordig meer werken tijdens het schooljaar is het gevolg van de drie grote versoepelingen van de afgelopen jaren: 

  • In oktober 2005 mochten studenten ook buiten de zomerperiode 23 dagen aan de slag onder het voordelige studentenstatuut.

  • Begin 2012 werd de regeling van 23 dagen tijdens de zomerperiode en 23 dagen in de rest van het jaar uitgebreid naar 50 dagen per jaar.

  • En sinds 1 januari 2017 mogen studenten 475 uur per jaar werken met een studentencontract.

Wie zich aan deze regels houdt, moet geen belastingen betalen, als je niet meer dan een bepaald bedrag verdient. Dit jaar is dat  7.045 euro als je ouders samen worden belast en 8.920 euro als je ouders alleen worden belast.

Een jobstudent moet alleen een solidariteitsbijdrage betalen van 2,71 procent van het brutoloon in plaats van 13,07 procent RSZ die een gewone werknemer moet betalen.

Zwartwerk

Ondanks dit voordelige statuut werken nog vele studenten zonder contract, vaak in het zwart. “We hebben vastgesteld dat maar liefst 21 procent van de studenten zelf aangeeft dat ze zonder contract werken."

"Dat is het hoogste cijfer dat we hebben opgetekend in de 16 jaar dat we deze cijfers bijhouden”, zegt Jan Denys.  De arbeidsmarktdeskundige spreekt van “een verontrustend cijfer”. 

Het cijfer wordt nog verontrustender als je alleen naar de min 18-jarigen kijkt: 31 procent van de 15- tot 18-jarigen geeft toe zonder een contract te werken. 

“Je moet besluiten dat de bovengenoemde versoepelingen er niet toe geleid hebben dat het werken zonder contract is afgenomen, integendeel”, besluit Jan Denys, “we zitten alweer op de niveaus van voor de versoepelingen.” (Lees voort onder de grafiek.)

Het grootste aandeel van studenten zonder contract werkt in de horeca (25 procent), maar ook in kleine bedrijven kan dit oplopen tot 30 procent.  

Het moet wel opgemerkt worden dat studenten die zonder contract werken niet per definitie in het zwart werken. Het kan ook dat ze bijvoorbeeld als zelfstandige als fiets- of brommerkoerier werken, een baantje dat de laatste jaren populair is geworden onder studenten.

Inkomsten en uitgaven

Dan nu de hamvraag: hoeveel verdient een gemiddelde student zoal? Uit de bevraging van Randstad blijkt dat studenten meer verdienen dan vorig jaar. Op jaarbasis verdient de gemiddelde student naar eigen zeggen 2.607 euro, terwijl dat vorig jaar nog 2.393 euro was.  

Wat nog opvalt: mannelijke studenten verdienen gemiddeld nog altijd meer dan vrouwelijke studenten: 2.868 tegenover 2.353 euro. Dat is respectievelijk 13,6 en 12,3 euro per uur.

En waar geven ze de studenten hun loon ten slotte aan uit? In België werken studenten vooral om uit te gaan (76 procent), om te sparen (69 procent), op vakantie te gaan (72 procent) en spullen te kopen. Bij de vrouwelijke studenten gaat dit dan iets meer naar kleding, terwijl mannelijke studenten graag geld uitgeven aan een smartphone, laptop of spelconsole.

Meest gelezen