J.K. Rowling: ‘Ik ben zelf een slachtoffer van seksueel en huiselijk geweld’

“Ik bevind me al meer dan twintig jaar in het publieke oog en ik heb nog nooit openlijk gepraat over het feit dat ik een overlever ben van huiselijk en seksueel geweld. Niet omdat ik me daarvoor schaam, maar omdat het erg traumatisch is om het te herbeleven en te herinneren”, zo schrijft de Harry Potter-auteur in het essay. 

Het waren die ervaringen die haar ertoe aanzetten om afgelopen weekend omstreden tweets  over transgenders te posten. Rowling schreef toen onder meer: “Als geslacht niet echt is, kun je je ook niet aangetrokken voelen tot iemand van hetzelfde geslacht.  Als geslacht niet echt is, wordt de geleefde realiteit van vrouwen wereldwijd uitgewist. Ik ken en hou van transpersonen, maar het uitwissen van het concept van geslacht maakt het voor velen onmogelijk om een betekenisvolle discussie te voeren over hun levens. Het is geen haat om de waarheid te spreken.”

“Ik vermeld deze dingen niet om sympathie op te wekken”, verklaart Rowling daarover in haar essay “maar uit solidariteit met de enorme aantallen vrouwen die verhalen hebben zoals de mijne, en die weggezet zijn als onverdraagzaam.”

“Ik wil dat transvrouwen zich veilig voelen, maar tegelijk wil ik niet dat biologische meisjes en vrouwen zich onveilig voelen. Wanneer je de deuren van de toiletten en kleedkamers opengooit voor elke man die zich vrouw voelt, dan open je de deur voor elke man die binnen wil komen. Dat is de eenvoudige waarheid.”

‘Kwetsbaar’

Rowling verwijst daarmee naar de zogenoemde ‘gender confirmation certificates’, waarmee mensen hun geslacht kunnen wijzigen zonder ook over te gaan tot geslachtsoperaties of hormoontherapie. De plannen van de Schotse regering in die richting, deden haar terugdenken aan het seksueel geweld dat haar overkwam toen ze in de twintig was, schrijft ze. “Die aanval gebeurde op een moment en een plaats waar ik kwetsbaar was, en een man heeft die opportuniteit gegrepen. Ik kon die herinneringen niet van me afschudden en ik vond het moeilijk om mijn woede en ontgoocheling te bedwingen over de manier waarop mijn regering met de veiligheid van vrouwen en meisjes speelt.”

In haar essay beschrijft Rowling ook haar eigen ervaringen met seksisme,  vrouwenhaat en huiselijk geweld. “Als je in mijn hoofd kon kijken en begrijpen wat ik voel wanneer ik lees over een transvrouw die sterft door de handen van een gewelddadige man, zou je solidariteit en verwantschap vinden.” Volgens haar liggen ook die vrouwenhaat en seksisme aan de enorme stijging van meisjes en vrouwen die het afgelopen decennium voor een geslachtsverandering hebben gekozen.

Zelf van geslacht veranderen

Ook zegt ze dat ze misschien zelf in de verleiding zou zijn gekomen om van geslacht te veranderen, als ze dertig jaar later geboren was geweest. “De aantrekkingskracht om aan het vrouw-zijn te ontsnappen, zou enorm zijn geweest. Als ik online de gemeenschap en sympathie had gevonden die ik niet kon vinden in mijn onmiddellijke omgeving, geloof ik dat ik overtuigd had kunnen worden om de zoon te worden die mijn vader altijd had gewild.”

Rowling zegt zich zorgen te maken over een nieuwe vorm van ‘transactivisme’. “Ik weiger te buigen voor een beweging waarvan ik geloof dat ze aantoonbare schade aanricht in het eroderen van de ‘vrouw’ als politieke en biologische klasse”, klinkt het. 

Hoewel Rowling haar essay afsluit met een pleidooi voor wederzijds begrip en respect, komt er opnieuw heel wat kritiek. Onder meer Emma Watson, die Hermione Granger speelt in de Harry Potter-films, tweette: “Transmensen zijn wie ze zeggen dat ze zijn en ze verdienen het om hun leven te leven zonder constant  in vraag te worden gesteld of te worden verweten dat ze niet zijn wie ze zeggen dat ze zijn.”