Terwijl de economie crasht, klimmen de beurzen alsof corona niet bestaat. Hoe kan dat? En blijft dat duren?

Dat de beurs geen speeltuin is voor hartlijders, dat wisten we al. Toen de wereldeconomie tegen de blinde coronamuur opbotste en de economie met een simpele pauzeknop in lockdown ging, doken de beurzen dieprood in de min. Een klap van 30 procent was geen uitzondering op de tabellen.

Maar zie, even snel als ze de dieperik in doken, begonnen ze ook weer aan een steile klim. De onstabiliteit heerst en het jojo-effect van enkele procenten op en af zal nog wel even aanhouden. Gisteren zinderde de speech van Jerome Powell, de voorzitter van de Federal Reserve, nog na. Hij beloofde de rente tot in 2023 op bijna nul te houden, en was tegelijk ook somber over de economische vooruitzichten. De coronacrisis zal nog geruime tijd wegen op de groei en de werkgelegenheid en de inflatie afremmen. Die mare deed de indexen weer in het rood duiken. 

Toch is het zware verlies van de voorbije maanden op de beurstabellen al bijna goedgemaakt, en bij sommige indexen is er zelfs al winst te noteren. Begin deze week ging de index van de technologiebeurs Nasdaq voor het eerst door de grens van tienduizend punten. Sinds het dieptepunt eind maart is de index met 45 procent gestegen. Sinds begin dit jaar bedraagt de stijging 9 procent. Het lijkt alsof de beurswereld in een parallel universum vertoeft.

Een muur van geld

“Buiten woedt de storm, en schuilen we massaal voor de orkaan. Terwijl we de ravage aan het opmeten zijn, klimt de beurs gestaag door”, schildert Philippe Gijsels, beursspecialist bij BNP Paribas Fortis, het vreemde tafereel. “Een discrepantie? Jazeker, maar tegelijk wel te verklaren. Het werd snel duidelijk dat de centrale banken hun monetaire munitie uit de kast zouden halen. En ook de lokale overheden deden hun duit in het fiscale zakje.” 

Het gevolg, tegenover een nimmer geziene tsunami van corona werd een muur van geld gezet. Om een idee te geven van hoe groot die muur is: er is voor zowat 20 procent van het wereldwijde bbp aan geldcreatie voorzien. Ter vergelijking, de ‘new deal’ van president Franklin D. Roosevelt bij de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog bedroeg ‘slechts’ 8 procent van dat bbp.

“Dat maakt dat de beurzen anticiperen op het herstel. En terwijl ze heel sterk reageerden op de abrupte neergang toen de economie tot stilstand kwam, zijn ze nu het spiegelbeeld van een economie die uit zijn lockdown ontwaakt”, schetst Gijsels.

Marc Stevens, zaakvoerder van het beurshuis Leo Stevens & Cie, merkt op dat de S&P 500, de index van de 500 grootste Amerikaanse bedrijven gemeten naar hun marktkapitalisatie, vandaag op hetzelfde niveau staat als begin dit jaar. “Met andere woorden, het jaarverlies door corona is volledig weggevaagd. Met de nuance dat de visibiliteit voor de beleggers er begin dit jaar toch enigszins anders uitzag dan vandaag.” 

Stevens begrijpt dat de beurs nooit in de achteruitkijkspiegel kijkt, maar altijd de blik op de toekomst houdt. “Dat Lufthansa vandaag 1 miljoen euro per uur verliest, is dan niet relevant voor de beurs. Zij heeft haar blik al op 2021.” De beurs redeneert al vanuit een herstel van de economie. “Deze crisis heeft iets heel afgebakends”, zegt Stevens. “We weten dat hij voorbij is zodra er een vaccin is. Dus binnen een jaar, anderhalf jaar, is dit slechts een herinnering. De beurs gaat daarbij niet uit van een tweede lockdown. Iedereen houdt de blik ook scherp op Azië, als voortlopende indicator. Wat daar gebeurt, volgt hier binnen een goede maand. We kunnen extrapoleren, en dat bezorgt de belegger die visibiliteit.”

Te grote voorsprong 

Toch deelt Marc Stevens de mening van de leek dat het beeld op de beurs, ondanks de erupties op korte termijn, wel heel optimistisch is, in vergelijking met de bulk aan slecht nieuws uit de reële economie. “Het zal misschien nog jaren duren vooraleer de bedrijfswinsten volledig herstellen. En de beurskoers van een bedrijf hangt af van die winsten. De coronacrisis heeft de digitale economie verder in de kaart gespeeld. De trends van digitalisering, technologie en duurzaamheid waren al gaande. Maar door corona is dat in een enorme stroomversnelling gekomen”, zegt Stevens. “Toch stel ik me de vraag of het niet te snel gaat. En dat de beurs iets te veel voorsprong neemt.”

Philippe Gijsels is ook die mening toegedaan. “De versoepeling van de lockdown in de meeste landen maakt dat we van nagenoeg nul naar 90 procent van de productiviteit gaan. Als mijn kinderen met 90 procent op hun rapport thuiskomen ben ik heel blij. Maar een economie op 90 procent betekent dat we 10 procent verliezen. Dat is veel, en dat moet leiden tot een correctie op korte termijn.”

De beurs is een speeltje voor de lange termijn. “De beurs kent een eeuwige cyclus van op een neergaande bewegingen. Dat moet je aanvaarden, en bijgevolg incalculeren.” Stevens geeft aan dat wie in 1900 in de S&P500 stapte vandaag kan aankijken tegen een rendement van 6,5 procent na inflatie. Intussen kenden we wereldoorlogen, oliecrises, kredietcrises, enzovoort. “Je moet dan wel de hele rit uitzitten en niet onderweg uitstappen.” 

Dat is ook de boodschap van Philippe Gijsels. “In een wereld waarbij de centrale banken de rente op lange termijn zo laag houden, en de centrale banken bereid zijn extra stimulus te lanceren, dan is Tina – there is no alternative – terug van nooit weggeweest.”