Direct naar artikelinhoud
Rusland

Dwang en loterijen om Poetins grondwet erdoor te krijgen

Een affiche in Moskou voor het referendum over de grondwetsherziening die president Poetin in staat stelt tot 2036 aan te blijven. ‘1 juli. Onze toekomst’, staat erop.Beeld REUTERS

Dwang en loterijen: de Russische autoriteiten halen alles uit de kast om een succes te maken van het naderende referendum over de hervorming van de grondwet. Die moet president Poetin in staat stellen tot 2036 aan de macht te blijven.

Artsen, leraren en ander overheidspersoneel klagen dat zij van hogerhand gedwongen worden zich aan te melden op een site waar ze online hun stem kunnen uitbrengen. Ambtenaren van de huisvestingsdienst in Moskou kregen te horen dat zij zich elektronisch moesten aanmelden samen met hun gezinsleden en eventuele vrienden. Ze hoefden nog niet ‘ja’ te stemmen, maar de druk was wel hoog.  Ze moesten een scan van de aanmeldingen aan hun chef geven, inclusief burgerservicenummer, adres en mobiele telefoonnummer.

Een leraar in Moskou meldde dat ook hij onder druk werd gezet zich aan te melden. Toen hij dat had gedaan kreeg hij de terugmelding: ‘Van uw organisatie hebben zich 10 mensen ingeschreven’. Volgens hem krijgen de mensen die zich niet aanmelden te horen dat ze problemen kunnen verwachten.

Maar volgens de federale kiescommissie zijn de berichten over dwang onzin. Het gaat er alleen om zoveel mogelijk kiezers aan te moedigen online te stemmen in verband met de coronacrisis.

President Poetin wilde het referendum over de wijzigingen in de grondwet aanvankelijk al op 22 april houden, maar moest de stemming afblazen wegens de corona-pandemie. In plaats daarvan moeten de Russen nu op 1 juli naar de stembus, hoewel de pandemie nog lang niet voorbij is. Dagelijks worden bijna 9.000 nieuwe gevallen ontdekt.

Dalende populariteit

Veel Russen twijfelen of ze wel naar het stemlokaal zullen gaan, uit vrees besmet te raken. Maar president Poetin is erop gebrand de stemming zo snel mogelijk achter de rug te krijgen voordat de volle omvang van de pandemie en de economische gevolgen helemaal zijn doorgedrongen tot de Russen. Nu al is zijn populariteit een stuk gedaald.

Provinciale autoriteiten hebben volgens Meduza te horen gekregen dat het Kremlin een opkomst van wel 70 procent van hen verwacht. Om dat te halen proberen steden zoals Moskou de kiezers te lokken met loterijen en prijzen. Moskou heeft liefst 128 miljoen euro uitgetrokken voor twee miljoen prijzen die onder geregistreerde kiezers worden verloot. 

De gelukkigen krijgen vouchers die ze in winkels kunnen omruilen voor allerlei producten. De Moskouse autoriteiten ontkenden dat de prijzenregen bedoeld is om de kiezers te beïnvloeden. Het zou een idee zijn van ondernemers om de consumptie te stimuleren na de lockdown waardoor allerlei bedrijven zwaar zijn getroffen.

Win een woning

In het district Krasnojarsk in Siberië worden onder mensen die opkomen voor het referendum tien woningen, tien auto’s en vijftig smartphones verloot. Voor de hoofdprijzen moeten de gelukkigen nog wel een quiz doen met vijf vragen over nieuwe bestel.

Het komt in Rusland wel vaker voor dat werknemers van staatsbedrijven worden gedwongen deel te nemen aan de verkiezingen. Ook met het uitdelen van prijzen hebben de autoriteiten goede ervaringen. In 2008 wisten de autoriteiten in Tjoemen (Siberië) de opkomst bij de presidentsverkiezingen tot 84 procent op te krikken met een loterij.

Daarnaast wordt er volgens onafhankelijke waarnemers ook regelmatig fraude gepleegd via technieken als de ‘carousels’, waarbij kiezers in een busje langs de stemlokalen worden gereden zodat ze meerdere keren hun stem kunnen uitbrengen.

Lees verder: Techreus Yandex, de gele reus die Rusland overeind hield (tot argwaan van Poetin)

De dinsdag beëindigde lockdown in Rusland onderstreepte de dominantie van Yandex – een soort Google, Uber en Amazon ineen. Het geel van de nationale techgigant kleurt de straten in Moskou en vult de dagen van de Moskovieten. President Poetin volgt de opmars vol wantrouwen en koerst af op meer invloed.