Macron ‘slaat bladzijde om’ en verlegt focus van het virus naar de economie

Op de overzeese gebiedsdelen Mayotte en Guyana na is heel Frankijk, inclusief de regio Parijs, nu ‘groen’. Het virus is er onder controle. Er gelden nog steeds beperkingen – grote bijeenkomsten moeten zo veel mogelijk worden voorkomen, benadrukte Macron –maar de conclusie is toch vooral dat Frankrijk steeds meer op het land van voor de coronacrisis begint te lijken.

Op papier waren de scholen al weken open, maar in de praktijk ging slechts een kleine minderheid van de leerlingen naar school. Ouders mochten hun kinderen thuishouden en op scholen golden verregaande beperkingen als een maximumaantal van vijftien leerlingen per klas. Vanaf 22 juni gelden “de normale aanwezigheidsregels” weer, zei Macron. Dat impliceert dat het maximumaantal leerlingen komt te vervallen.

De fase waarin de Franse regering alles in het teken zette van het tegengaan van de verspreiding van corona lijkt daarmee voorbij. Grootste punt van zorg is, al enige weken, niet meer het virus maar de economie, die nog altijd in de sluimerstand staat. Geschat wordt dat de Franse economie in vergelijking met de pre-coronaperiode op zo’n 85 procent draait.

De voorzitter van de Franse werkgeversorganisatie en minister van Financiën Bruno Le Maire waarschuwden de voorbije weken dat de herstart van de Franse economie te langzaam verloopt. Dat ouders weer worden verplicht hun kinderen naar school te sturen, moet ten dele in dat licht worden beschouwd: een van de redenen om het werk nog niet volledig te hervatten, komt daarmee te vervallen.

Quasi-poëtisch

Over die andere concrete aankondiging, de heropening van de cafés, restaurants en hotels in de regio Parijs, sprak Macron in quasi-poëtische termen. De president had het over “het hervinden van het plezier van samenzijn” en “onze levenskunst, onze wil om de vrijheid te proeven”. Maar ook deze retour à la normale dient in de eerste plaats een economisch doel. Nu de zomer voor de deur staat en de grenzen weer open gaan, zou het economische zelfmoord zijn om de hotels en restaurants in Parijs gesloten te houden.

Voor het eerst sprak Macron in het openbaar over de recente mondiale golf van antiracistische protesten. In Frankrijk werd de voorbije weken meermaals door tienduizenden mensen gedemonstreerd. De president zei dat de Franse regering ‘niet te vermurwen zal zijn tegenover racisme, antisemitisme en discriminatie’. Maar hij zei ook dat “de Republiek niet één spoor en niet één naam uit zijn geschiedenis zal uitwissen” en “geen standbeeld zal verstoten”.

Gele hesjes

In het debat over racisme, politiegeweld en de erfenis van het kolonialisme loopt de Franse president op eieren. Tijdens de gelehesjescrisis is zijn naam vereenzelvigd geraakt met gewelddadig politieoptreden. Daarenboven is hij een man van het midden die zowel progressieve als behoorlijk rechtse kiezers tot zijn achterban kan rekenen. Dus kun je hem horen zeggen dat hij “helderder” en “met een wil tot de waarheid” naar de Franse geschiedenis en de relatie met Afrika wil kijken, maar ook dat de Franse politie – de afgelopen weken in opspraak geraakt door een aantal racistische incidenten - “de erkenning van de natie” verdient. 

Macron schetste tot slot de contouren van de resterende 22 maanden van zijn presidentschap, al bleef hij daarover rijkelijk vaag. Er komt, zoveel werd wel duidelijk, een grote decentralisatie aan. Burgemeesters, maar ook ziekenhuizen en universiteiten, krijgen meer verantwoordelijkheden. In juli, na de tweede ronde van de gemeentelijke verkiezingen en een aanstaande stoelendans binnen zijn kabinet, zal Macron daar meer duidelijkheid over verschaffen. Hij zal dan ongetwijfeld ook concreter zijn over de door hem gewenste “Europese soevereiniteit en onafhankelijkheid” ten opzichte van China en de VS.