Doorbraak in strijd tegen Covid-19: ‘dexamethason’ vermindert kans op overlijden aanzienlijk
Wetenschappers in het Verenigd Koninkrijk zeggen een “grote doorbraak” te hebben in de strijd tegen Covid-19. Uit onderzoek blijkt bij patiënten die steroïden ‘dexamethason’ krijgen, de kans op sterfte daalt met ongeveer één derde. Het geneesmiddel is bovendien goedkoop. Viroloog Steven Van Gucht noemt de studie “vrij veelbelovend”.
Dexamethason is een medicijn uit de steroïde familie. Volgens de eerste resultaten van een grote klinische proef die vandaag zijn bekendgemaakt, vermindert het de sterfte van wie het meest door Covid-19 is getroffen met een derde.
Na die aankondiging zei de Britse regering dat de behandeling onmiddellijk zou worden gebruikt om de getroffen patiënten te behandelen. “Dexamethason is het eerste medicijn waarvan is waargenomen dat het de overleving verbetert in het geval van Covid-19", aldus de leiders van het Britse Trial Recovery. Volgens hen kon “één op de acht sterfgevallen worden voorkomen dankzij deze behandeling bij patiënten die kunstmatig werden beademd”.
“Dit is een grote doorbraak in de zoektocht naar nieuwe manieren om Covid-patiënten te behandelen”, zei professor Stephen Powis, medisch directeur van de NHS, de Britse openbare gezondheidsdienst. “Het overlevingsvoordeel is aanzienlijk bij patiënten die ziek genoeg zijn om zuurstof nodig te hebben en voor wie dexamethason nu de basisbehandeling zou moeten worden”, zei een van de leiders van de Recovery-studie, Peter Horby van de universiteit van Oxford. “Dexamethason is niet duur, is al op de markt en kan onmiddellijk worden gebruikt om levens over de hele wereld te redden”, zei hij.
Ontstekingsremmer
Dit medicijn wordt al bij veel indicaties gebruikt vanwege het krachtige ontstekingsremmende effect. In het herstelonderzoek ontvingen 2.104 patiënten deze behandeling (oraal of intraveneus) gedurende 10 dagen. Vergeleken met 4.321 andere patiënten die het niet hadden ontvangen, stelden de onderzoekers vast dat de behandeling de mortaliteit met een derde verminderde bij patiënten die op kunstmatige beademing werden geplaatst. Bovendien daalde de mortaliteit met een vijfde bij minder ernstig zieke patiënten die via een masker zuurstof kregen zonder ze te intuberen. Aan de andere kant vertoonde de behandeling geen enkel voordeel voor patiënten die geen ademhalingshulp nodig hadden.
“Vrij veelbelovend”
Steven Van Gucht heeft de studie zelf nog niet kunnen bekijken, maar op basis van wat hij in het persbericht van de onderzoekers heeft gelezen, zijn de resultaten volgens hem alvast “vrij veelbelovend”. “Het gaat om goede resultaten, waarbij de sterfte afneemt met 20 tot 30 procent bij patiënten met zuurstoftekort of nood aan mechanische ventilatie”, zegt hij. “Het gaat om een klinische studie die volgens de regels van de kunst werd uitgevoerd en dus hoge bewijskracht heeft. Daarom vermoed ik dat het geneesmiddel ook bij ons wel toegepast zal worden in de ziekenhuizen.”
Momenteel buigt de groep die verantwoordelijk is voor de aanbevelingen aan ziekenhuizen zich over de zaak, maar die heeft nog meer informatie nodig. “We moeten eerst weten welke categorie van patiënten opgenomen is in de studie en hebben ook nog meer info nodig over de dosering en de timing van de dosering. Dat is zeer belangrijk, want een verkeerde dosering kan nefast zijn”, zegt Van Gucht. “Zodra details van de studie beschikbaar zijn, kan het snel gaan en zullen de richtlijnen waarschijnlijk aangepast worden.”
“Tweesnijdend zwaard”
De viroloog maakt wel een belangrijke kanttekening bij het gebruik van dexamethason. “Het gaat om een gekend geneesmiddel - een vorm van cortisone - dat al decennialang gebruikt wordt voor verschillende aandoeningen. Het is heel goedkoop en ook makkelijk beschikbaar”, zegt Van Gucht. “Maar het is ook een tweesnijdend zwaard. Het remt het immuunsysteem af om ontstekingen te verminderen, maar zo kan het dus ook de poort openen voor het coronavirus of andere kiemen.”
Daarom kan dexamethason enkel bij coronapatiënten in een vergevorderd stadium gebruikt worden. “Het is niet te gebruiken in de beginnende fase, wanneer het immuunsysteem het virus moet onderdrukken, want dan zou het wel het omgekeerde effect kunnen hebben. Ook voor mensen met milde ziekteverschijnselen of in een thuissituatie is het niet geschikt”, aldus Van Gucht. “Alleen in fase 2, wanneer zware longbeschadiging optreedt, heeft dexamethason misschien wel zin bij ziekenhuispatiënten, omdat het de longbeschadiging gaat afremmen.”
“Preventief innemen is dom”
Viroloog Marc Van Ranst noemt het preventief nemen van dexamethason “dom”. Dat zegt hij in VTM NIEUWS. Voorts zegt hij dat het onderzoek een “doorbraak” is. “Ook al werd deze medicatie al in vele ziekenhuizen gebruikt. Dit is geen onbekend medicijn”, aldus Van Ranst. “Het zal zeker een standaardbehandeling worden voor ernstig zieke patiënten. Daarmee bedoeld Van Ranst “mensen die beademd worden”.
“Het moet erg hard benadrukt worden dat dit gebruikt moet worden in het ziekenhuis”, waarschuwt Van Ranst. “Dit werkt niet anti-viraal, maar werkt om de overreactie van ons afweersysteem lam te leggen zodat we die vervelende dingen als het vollopen van de longen met water niet krijgen.” Het werkt met andere woorden niet tegen het virus, maar helpt de symptomen te bestrijden. “Nu is in een mooie studie aangetoond dat het middel statistisch significant is en dat het zeker is dat het een verschil maakt. Meer mensen zullen het dus overleven als ze het medicijn krijgen.”
Lees ook:
UITGELEGD. Waarom duurt het zo lang om een vaccin te vinden?
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Zo’n 40.000 Belgen leven met parkinson. Kunnen we de hersenaandoening ooit genezen?
-
WHO “enorm bezorgd” over groeiende overdracht vogelgriep naar nieuwe diersoorten: “buitengewoon hoog” sterftecijfer bij mensen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is “enorm bezorgd” over de toenemende overdracht van de H5N1-variant van het vogelgriepvirus naar nieuwe diersoorten. Bij de mens is er sprake van een “buitengewoon hoog” sterftecijfer. Meer dan de helft van wie besmet raakt, overleeft het niet. -
PREMIUM
Baanbrekend onderzoek ontdekt hoe we astma mogelijk kunnen voorkomen in de toekomst: jouw belangrijkste vragen beantwoord
Naar lucht happen terwijl je snel en piepend ademhaalt. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij een astma-aanval. Een nieuw wetenschappelijk onderzoek in het vooraanstaande tijdschrift Science heeft nu aangetoond hoe de vernauwing van de luchtwegen zorgt voor ontsteking en slijm. Met deze nieuwe kennis kunnen we astma mogelijk voorkomen in de toekomst. HLN-wetenschapsexpert Martijn licht toe wat de wetenschappers precies zijn te weten gekomen in deze wetenschappelijk studie. -
-
PREMIUMHLN legt uit
▶ Mogelijk eerste sterfgevallen door eten van vlees van ‘zombieherten’: om welke ziekte gaat het en wat is het risico voor ons?
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
PREMIUM
Dubbel zoveel mannen als vrouwen krijgen mondholtekanker: “Ook de e-sigaret verhoogt het risico”
In 2022 kregen 1.100 Belgen de diagnose van mondholtekanker. Mannen worden dubbel zo vaak als vrouwen getroffen. “In een vroeg stadium geeft deze kanker weinig klachten”, weet professor dr. Sandra Nuyts (UZ Leuven). Hoe kun je de ziekte dan vaststellen? Welke triggers zijn er nog, naast roken en alcohol? En zijn de overlevingskansen gunstig? Nuyts: “Een vroege opsporing is cruciaal.” -
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
PREMIUM
2,5 procent van de mannen heeft een ‘micropenis’: “Een goeie diagnose is alles, want in bepaalde gevallen kan je wel degelijk iets doen”
“It’s not the size of the ship but the motion of the ocean.” Het is een zinnetje dat uroloog dr. Piet Hoebeke (UZ Gent) frequent bovenhaalt bij bezorgde mannelijke patiënten. “Vaak is penisstress nergens voor nodig, maar toch komen er ook regelmatig mannen op consultatie die wél over een micropenis beschikken”, zegt hij. Wanneer spreken we officieel over een micropenis? Vormt dat gebrek aan lengte een probleem bij seks en vruchtbaarheid? En kan je er iets aan doen? -
Er komen drie ziekenhuizen voor kinderkanker: bundeling van expertise moet leiden tot betere zorg
Er komen drie gespecialiseerde centra voor alle kinderen met kanker in ons land. De universitaire ziekenhuizen in Gent, Leuven en Brussel hebben de beste troeven in handen. Dat schrijft ‘De Morgen’ maandag. -
PREMIUM
“De chemopil die ik niet innam staat nu voor mijn geluk”: bij kanker kan minder behandelen soms juist beter zijn
18 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageermike dierickx
Wouter Vandekerkhove
Gert De Vries
Juliette Francois
WALTER WIELANDT