13 Reasons Why, Seizoen 4: Uiterst pijnlijk ★☆☆☆☆
Het spraakmakende eerste seizoen van tienerdrama 13 Reasons Why, waarin Hannah Baker dertien redenen gaf voor haar zelfdoding, ligt inmiddels mijlenver achter ons. Anno 2020 is Hannahs verkrachter Bryce om het leven gebracht door enkele medescholieren, al hebben die er in seizoen 3 wel iemand anders voor laten opdraaien: Monty, wiens onschuld bewezen had kunnen worden als hij in de gevangenis niet meteen was neergestoken.
Het vierde en allerlaatste seizoen van 13 Reasons Why behandelt de nasleep van dat onwaarschijnlijke verhaal, maar voegt er tegelijk nog een hoop drama aan toe. Pesterijen, vechtpartijen, school shootings, gewelddadige rellen: de makers vuren de ene choquerende gebeurtenis na de andere af om te verdoezelen dat ze eigenlijk niets nieuws te vertellen hebben. De meeste verhaallijnen sterven een stille dood en helemaal op het einde vinden de schrijvers er niets beters op dan alweer een student te laten overlijden. Dat sterfgeval heeft bovendien zo weinig met de negen voorafgaande afleveringen te maken dat het lijkt alsof iemand het verkeerde strootje heeft getrokken.
Hoofdpersonage Clay Jensen (Dylan Minnette) zou dit rommeltje aaneen moeten lijmen, maar zijn gedrag laat een vieze smaak achter. Hij rijdt bewust een auto in de prak en laat vervolgens zijn zwaargewonde vriend in de passagierszetel in de steek. Hij steelt het vuurwapen van een politieagent en zwaait ermee naar leerkrachten en medestudenten. Hij wordt op heterdaad betrapt, opgewonden aan het bed van een slapend meisje, weifelend over wat hij met haar zal uitspoken. En dat allemaal zonder gevolgen: een therapiesessie later struint hij alweer rond op school. Clay is een egoïstische rotzak, maar wordt toch als een getroebleerde held neergezet.
Clay is trouwens niet de enige van het vriendengroepje die zich bijna aan een weerloze vrouw vergrijpt. Ook de zeventienjarige Zach, gespeeld door de dertigjarige Ross Butler, wordt op het laatste nippertje tegenhouden, maar hij krijgt eveneens weinig meer dan een zachte tik op de vingers. Uiterst pijnlijk, aangezien een dergelijke verkrachting drie seizoenen geleden aan de basis lag van Hannah Bakers suïcide. In de voiceover verspreidt Clay ondertussen wel levenswijsheden en algemeenheden, als ware hij de Dalai Lama in highschoolformaat. “Terugkeren naar school na twee weken schorsing is als terugkeren van een oorlog”, zo leert hij de onwetende kijker. Of: “Wie denkt dat Valentijnsdag op de middelbare school iets met liefde te maken heeft, denkt ook dat luchthavenbeveiliging iets met veiligheid te maken heeft.”
De grootste uitdaging in dit gouden tv-tijdperk is ervoor zorgen dat een serie tijdig afgerond wordt. De makers van 13 Reasons Why, dat drie seizoenen te lang duurde, zijn daar grandioos in gefaald. Hannah Baker verdiende beter.