Ene praktijktest is de andere niet: Crevits wil in 2021 discriminatie meten op arbeidsmarkt, oppositie wil verder gaan 

Het debat over praktijktesten raakte de afgelopen weken bevuild door een discussie over het woord “praktijktest”. Vorige week donderdag zei minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) duidelijk dat er geen praktijktesten zouden komen, maar vrijdag kwam minister van Samenleven Bart Somers (Open VLD) met een persbericht dat het omgekeerde beweerde.  

De regering probeerde ‘s avonds duidelijkheid te scheppen: met de hulp van wetenschappers wil ze discriminatie op de arbeids- en de woningmarkt meten, maar dat mag geen "praktijktest" heten. Na de meting kan er met de sectoren overlegd worden hoe de sectoren discriminatie zélf willen aanpakken. Individuele verhuurders en werkgevers worden niet aangesproken, en een straf is voorlopig niet mogelijk. 

Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) maakte het vandaag concreter: tegen halfweg 2021 wil ze die meting voor de arbeidsmarkt rond hebben. Discriminatie bestraffen vanuit de overheid wil ze dus niet: “Ik zal niet als een schoonmoeder gaan zeggen aan de bouwsector dat ‘wij gaan nu eens controleren hoe het moet’. Zij moeten er zelf van overtuigd zijn dat het nodig is, en ik ben ervan overtuigd dat ik hun engagement ook zal krijgen”, klonk het. 

Wetenschappers zoals expert Pieter-Paul Verhaeghe (VUB) zijn het eens dat die meting best gebeurt via zogenoemde “mystery calls”. En dan heet dat systeem “sensibiliserende praktijktesten”. In Antwerpen wordt bijvoorbeeld hetzelfde systeem uitgerold als de regering nu voorstelt, en daar spreekt men in het bestuursakkoord ook van “praktijktesten”. Maar de regering wil het dus deze keer niet zo noemen. 

Dat heeft vooral te maken met een gevoeligheid bij de N-VA. Zij staan onder druk van Vlaams Belang, dat praktijktesten voorstelt als een “heksenjacht” op verhuurders en werkgevers die ervoor kiezen om niet samen te werken met mensen met een migratieachtergrond. 

“Bij het verhuren aan allochtonen is de kans op problemen gewoon vijf maal groter dan bij autochtonen”, citeerde Filip Dewinter (Vlaams Belang) een verhuurder. “In dat geval is er geen sprake van discriminatie”, zegt het parlementslid. “Dat is hier niet aan de orde: men selecteert als verhuurder en als werkgever op basis van objectieve criteria.” Tijdens zijn tussenkomst moest minister Somers het ontgelden als “minister van politiek correct denken en multicultureel toezicht”. 

De oppositie wil dan weer verder gaan, en overstappen op “juridische praktijktesten”, een andere type praktijktest. Ook dat zorgt ervoor dat er verwarring ontstaat over het woord. Concreet willen veel linkse oppositieleden (Groen, SP.A, PVDA) dat ook individuele verhuurders aangesproken en desnoods bestraft kunnen worden als ze blijvend discrimineren. 

“Handhaving”, “een stok achter de deur” waren de woorden die in het parlement werden gebruikt. “Voor snelheidsovertreders gaan we toch ook geen campagnes en borden opzetten, en nergens flitsen en geen boetes geven”, zei Imade Annouri van Groen. 

De partij heeft daarover morgen een voorstel voorliggen in de commissie Wonen dat eerder al meermaals werd weggestemd. Het is afwachten of ook Sihame El Kaouakibi, die zich als Open VLD-parlementslid eerder kritisch uitsprak over het regeringsstandpunt, dat voorstel deze keer zal steunen.

Uit haar tussenkomst in het debat lijkt ze zich nu toch eerder achter het regeringsstandpunt scharen. Tegelijk noemde ze de houding van N-VA-minister Diependaele opnieuw “niet serieus”. “Als we het echt menen gaan we meer moeten doen dan vandaag”, vindt het parlementslid.

Dat werd haar alvast niet in dank afgenomen bij de andere regeringspartijen: “Ik denk dat men aan mevrouw El Kaouakibi vergeten uitleggen is wat de spelregels van politiek zijn”, zei N-VA-parlementslid Nadia Sminate vanmorgen over de kwestie.