▶ Toren SAMGA-gebouw stort in na gecontroleerde explosie in haven van Antwerpen

Enkele seconden en een luide knal, meer tijd was er niet nodig om de 57-meter hoge toren van het betonnen SAMGA-gebouw als een kaartenhuisje in elkaar te laten storten. Een indrukwekkend schouwspel en net daarom werd de ontploffing geheim gehouden voor het grote publiek. “We wilden vermijden dat kijklustigen massaal zouden afkomen. Met de coronacrisis moeten we in de eerste plaats denken aan de volksgezondheid”, klikt het bij Lantis. 

Zij waren de opdrachtgever voor het slopen van het SAMGA-gebouw. De site wordt over enkele maanden een werfzone voor de renovatie van de Royyerssluis en nadien voor de bouw van het Oosterweelknooppunt. Het gebouw werd de afgelopen maanden al grotendeels gesloopt met behulp van grote kranen maar voor de toren werd gekozen voor dynamiet. 

“Het klinkt contradictorisch maar dat was eigenlijk de veiligste manier”, vertelt Jeroen Van den Bossche, projectleider van Hens. Zij stonden in voor de gecontroleerde ontploffing. “Als we zouden willen werken met kranen zouden we het op de Japanse manier moeten doen door gebruik te maken van verschillende kleinere kranen. Bovendien laat deze site het ook toe om te werken met een explosie. Naast de toren ligt een mooi stuk grond waar we met behulp van twee bermen van puinafval een mooie put konden maken om de toren in te laten vallen. Ons plan is perfect gelukt.”

Zwaartekracht

Omdat de toren op pijlers stond, werd er gekozen om dynamiet in de peilers te verankeren. Door die tot ontploffing te brengen verleg je het zwaartepunt van het gebouw naar de zijkant en doet de zwaartekracht nadien zijn werk. Hierdoor kon Van den Bossche zijn team de val perfect controleren. “Elke explosie is anders, dus het is nooit een routinejob. De explosie zelf duurt maar enkele seconden maar hier gaan toch enkele maanden werk aan vooraf. Vooral het aanvragen van vergunningen is vaak een hele klus”, aldus Van den Bossche. 

De komende maanden zullen nog nodig zijn om het puin te ruimen. “Herbruikbare materialen worden gesorteerd van de niet-herbruikbare. De toren ligt dan wel plat, het is en blijft een hoop puin. Dat zal nu verknipt worden in kleinere fragmenten.” 

Verticale stadslandbouw

AG Vespa, de stad Antwerpen en Lantis zijn gesprekken gestart over de herbestemming van deze industriële site. Schepen voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening Annick De Ridder: “Op dit moment loopt er een haalbaarheidsonderzoek om van de SAMGA-site een duurzame energiehub te maken. Daarnaast starten we dit jaar een aanvullend onderzoek op om te bekijken wat de mogelijkheden zijn voor verticale stadslandbouw. Een unieke en innovatieve manier van landbouw waar we met deze haalbaarheidsstudie hopelijk een lans voor kunnen breken. Deze combinatie van herbestemming kan deze bijzondere industriële site blijvend op de kaart zetten en bijdragen aan het toekomstige duurzame karakter dat we voor ogen hebben.”