EU-leiders maken "ernstige bezorgdheid” over Veiligheidswet Hongkong over aan Peking

"We hebben onze ernstige bezorgdheid over de voorgestelde veiligheidswet overgemaakt. We roepen China op om zijn beloften aan de bevolking van Hongkong en de internationale gemeenschap over de hoge mate van autonomie en gegarandeerde vrijheden na te komen", zo verklaarde Michel op een persconferentie na afloop van videoconferenties met Xi Jinping en Li Keqiang.

Von der Leyen waarschuwde dat de wet "zeer negatieve gevolgen" zou hebben. Ze wees erop dat de economische welvaart van Hongkong te danken is aan zijn autonomie. Michel merkte op dat de helft van de Europese investeringen in China via Hongkong passeert. Zo'n 1.600 Europese bedrijven zijn actief in de metropool. "Men moet de politieke neutraliteit van deze bedrijven respecteren", zei Michel. 

Als reactie op de monsterprotesten tegen de Chinese invloed in Hongkong heeft het communistische regime in Peking vorige maand een nationale veiligheidswet voor Hongkong afgekondigd. De lokale democratische oppositie ziet de wet als een middel om hen te muilkorven. Het is nog niet duidelijk wanneer de wet in werking zou treden. "We hebben erop aangedrongen om de wet te herzien. Natuurlijk hadden zij een ander standpunt", besloot von der Leyen.

Er kwamen wel meer thema's aan bod waar de Europese frustratie over de grootmacht uit het verre Oosten tastbaar is. De Europese roep om een gelijk speelveld op handelsvlak bijvoorbeeld. Al meer dan zes jaar praten beide handelspartners over een investeringsakkoord dat meer evenwicht in de relaties moet brengen, maar Peking doet maar mondjesmaat toegevingen en het is maar de vraag of de verhoopte doorbraak er dit jaar nog komt. 

Michel en von der Leyen hopen dat het overleg op het hoogste politieke niveau opnieuw schwung kan brengen in de onderhandelingen en de Chinezen kan aanzetten om "substantiële engagementen" te doen. Het gaat dan onder meer om de regulering van overheidsbedrijven, meer transparantie over subsidies en regels die komaf maken met de gedwongen transfer van technologie van bedrijven die in China actief zijn. 

Gehoopt werd dat een deal bezegeld had kunnen worden op een grote Europees-Chinese top in Leipzig (Duitsland) in september, maar dat treffen is voor onbepaalde duur uitgesteld. "Ik hoop dat we de komende maanden vooruitgang kunnen boeken. Ik ben niet naïef, het zal moeilijk zijn. Maar het is voor onze bedrijven essentieel dat ze eerlijke toegang krijgen tot de Chinese markt. Als wij onze markt openen, moet er wederkerigheid zijn", verklaarde Michel.

De Europeanen kijken intussen ook met argusogen naar de implementatie van het handelsakkoord dat China en de Verenigde Staten hebben gesloten. Meer dan duizend Amerikaanse vleesbedrijven hebben intussen een exportlicentie naar China beet, terwijl amper honderd Europese ondernemingen zo'n toelating hebben. China heeft volgens een persmededeling van Michel en von der Leyen alvast toegezegd dat de Amerikaanse deal in overeenstemming met de WTO-regels zal uitgevoerd worden en niet zal discrimineren tegenover Europese bedrijven. 

Ook op klimaatvlak blijven de Europeanen op hun honger zitten. China staat in die kwestie aan de zijde van Europa, zei von der Leyen, maar "als leider moet je ook het voorbeeld geven". Ze vraagt dat China, goed voor een kwart van de wereldwijde uitstoot, een ambitieuzer en doortastender beleid gaat voeren om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Klimaatneutraliteit tegen 2050, zoals de Europeanen ambiëren, is allicht te hoog gegrepen, maar Europa hoopt toch dat Peking zo snel mogelijk een concrete deadline vastlegt.

Lees ook: VN waarschuwen voor Chinese veiligheidswet in Hongkong