Tekort in sociale zekerheid loopt op tot meer dan 10 miljard euro

De coronacrisis slaat dit jaar een enorme krater in de sociale zekerheid: de uitgaven zijn gestegen met meer dan 5 miljard euro, terwijl de inkomsten eveneens met 5 miljard euro zijn gedaald. De loonmassa is gekrompen, terwijl er miljarden moeten worden uitgegeven aan uitkeringen voor de vele tijdelijk werklozen. Gevolg: een gat van 10 miljard euro.

De evenwichtsdotatie zorgt ervoor dat de overheid dit tekort bijpast. "De sociale zekerheid heeft haar rol van schokdemper gespeeld", stelt Raf De Weerdt, federaal secretaris voor de socialistische vakbond, vast. "Maar we kunnen er niet naast kijken dat dit een grote impact heeft gehad op de financiering. We moeten ervoor zorgen dat de sociale zekerheid overeind blijft".

De vakbonden zijn vooral bezorgd over wat staat te gebeuren na 2020, als het mechanisme van de evenwichtsdotatie wegvalt. Voor 2021 dreigt een tekort van 9 miljard euro. De jaren daarna zou dit tekort nog groter worden, tot 11,3 miljard euro in 2024, zo blijkt uit cijfers van het beheerscomité.

Het oplopend tekort is een gevolg van de toenemende vergrijzing en dus meer uitgaven voor pensioenen, in combinatie met een stijgende structurele werkloosheid in nasleep van de coronapandemie. Ook de gezondheidsuitgaven stijgen de komende jaren.

De Weerdt noemt die vooruitzichten “alarmerend”. Het ABVV vraagt daarom dat de regering snel maatregelen neemt om de evenwichtsdotatie ook voor de komende jaren te garanderen. "Er is een structurele verankering nodig van de evenwichtsdotatie", aldus de federaal secretaris.

De vakbond bepleit ook een bredere basis voor de financiering van de sociale zekerheid, niet alleen afkomstig van inkomen uit werk, maar afkomstig van alle vormen van inkomsten, met name kapitaal. Er moet ook een moratorium komen op allerlei regelingen waarbij geen of minder sociale bijdragen worden betaald. ABVV wijst onder meer naar het stijgend aantal flexijobs en de wildgroei aan loonvoordelen onder de vorm van cafetariaplannen.