De Democratische Republiek Congo viert vandaag 60 jaar onafhankelijkheid. Al is er niet veel reden om te vieren. Het land verzinkt in politieke chaos, het geweld in het oosten van Congo houdt aan, en daarbovenop komt de coronacrisis.

De Congolese regering heeft besloten om de herdenking dinsdag in “meditatie” te laten verlopen. Dat betekent dat er geen festiviteiten zijn, en dus zakt ook koning Filip niet af naar onze voormalige kolonie. Premier Sophie Wilmès had in het voorjaar wel een mondelinge uitnodiging gekregen voor onze koning. Zijn vader Albert II trok tien jaar geleden wel naar Congo voor de viering van 50 jaar onafhankelijkheid. De omstandigheden zijn echter anders nu.

LEES OOK. Filip spreekt zich als eerste Belgische koning uit over Congo: “Ik betuig mijn diepste spijt voor die wonden”

Waarnemers menen dat huidig president Félix Tshisekedi vastzit in het keurslijf van zijn voorganger Joseph Kabila, die met zijn entourage in de coulissen nog altijd de touwtjes in handen houdt. En dat heeft zo zijn politieke gevolgen. In het parlement is er momenteel veel discussie over een wetsontwerp waardoor volgens ambassadeurs van veel buitenlandse mogendheden de onafhankelijkheid van magistraten in het geding zou komen.

Bovendien moet de leiding van de onafhankelijke kiescommissie Céni vernieuwd worden. De ambassadeurs van de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk dringen erop aan dat die vervanging “geloofwaardig en inclusief” gebeurt, met het oog op het “creëren van vertrouwen in het verkiezingsproces”. In Congo zijn er in 2023 opnieuw verkiezingen. Volgens veel waarnemers danst de kiescommissie naar de pijpen van de clan-Kabila.

“Diep corrupte politiek”

Op de website La Libre Afrique hekelde een Congolese studente in de Verenigde Staten, Bibiche Bolobiongo, onlangs de institutionele crisis in haar land. Ze haalt uit naar een “diep corrupte” politieke klasse en hand-en-spandiensten van de internationale gemeenschap, dat ten koste van de Congolese bevolking. Bolobiongo wijst er nog eens op dat Congo een van de meest arme bevolkingen ter wereld heeft, terwijl het land nochtans zeer rijk is aan grondstoffen.

“De Congolese bevolking heeft geen toegang tot gepaste gezondheidszorg. Het onderwijssysteem ligt volledig in puin. De bevolking heeft geen drinkbaar water, en er is geen degelijke basisinfrastructuur. De ellende is kortom onbeschrijflijk”, luidt het. Ze meent ook dat de verschillende bevoegdheidsniveaus sinds het aantreden van president Tshisekedi een “theater van slechte smaak” opvoeren om de aandacht van het het volk af te leiden.

Cholera, ebola, corona

Bovenop de politieke crisis is er de coronacrisis die ook Congo treft, zich laat voelen in de economie, en het dagelijkse leven van de inwoners overhoop haalt. Een bevolking die op gezondheidsvlak de voorbije jaren niet gespaard gebleven is, met uitbraken van de mazelen, cholera en niet te vergeten ebola.

LEES OOK. Hoe de Congolese premier koning Boudewijn 60 jaar geleden naar huis dreef dankzij “het genie” Leopold II (+)

Bovendien houdt in het oosten van Congo nog altijd het geweld aan, met tientallen gewapende groeperingen die in de twee Kivu’s en Ituri dood en vernieling zaaien en criminele netwerken die schaamteloos de minerale rijkdommen uitbuiten. De onveiligheid in de regio zorgt voor meer dan 5 miljoen interne ontheemden en meer den 500.000 vluchtelingen.