Direct naar artikelinhoud
Economie

Moet de overheid blijven investeren in moederbedrijf Brantano? Niemand weet hoe diep de put nog wordt

Schoenenketen Brantano.Beeld Bas Bogaerts

FNG – het Belgische kledingbedrijf boven Brantano, Steps, Miss Etam en CKS – levert een strijd op leven en dood en hoopt op een helpende hand van de Vlaamse belastingbetaler. De Vlaamse overheid investeerde via het fonds PMV al miljoenen en komt weer in beeld om borg te staan mocht het fout lopen bij nieuwe leningen. Knap lastig in tijden dat veel bedrijven steun verlangen en er over FNG steeds meer onfrisse zaken boven water komen.

Modebedrijf FNG en de vakbonden gaan vandaag een eerste keer de confrontatie aan nadat de directie vorige week te kennen had gegeven 30 Brantano-winkels en 17 Fred & Ginger-filialen te willen sluiten. Een kwart van de Belgische banen – 287 jobs – staat op de tocht. 

Toch is zo’n zware herstructurering allesbehalve een garantie dat FNG boven water blijft. Het bedrijf kampt met zware verliezen, heeft 734 miljoen euro schulden en kan die niet meer afbetalen. Corona was een brandversneller voor problemen die er al langer waren bij FNG: banken twijfelden al aan het groeiverhaal en de vele overnames bij het bedrijf. De beurswaakhond wilde meer uitleg over de boekhouding, maar die bleef uit en het aandeel van FNG is al bijna twee maanden geschorst. 

De top van het bedrijf – de drie ingenieurs Dieter Penninckx, Manu Bracke en Anja Maes – verdween naar het achterplan. Een crisismanager moet nu proberen te redden wat er te redden valt, maar de erfenis die zijn voorgangers nalaten maakt dat er niet makkelijker op. De boekhouding bij FNG is een kluwen, zo blijkt uit recente artikels in De Standaard en De Tijd

Stromannen

In een notendop komt het erop neer dat het modebedrijf er alles aan deed om het groeiverhaal – deels kunstmatig – in de verf te zetten. Zo waren het niet zelden stromannen die eerst verlieslatende kledingketens saneerden alvorens FNG ze overnam. Ook zouden voorraden kleding al eens flink lager dan hun werkelijke waarde zijn ingeschreven om zo – op papier – veel meer winst te maken. Zaken die de zoektocht naar kapitaal makkelijker maken. 

Ook zette het bedrijf om kleding aan te kopen nogal troebele vehikels op in onder meer Turkije, Zwitserland, India en Hongkong die vandaag moeilijk te ontwarren zijn. Zo is er een bedrag van 94 miljoen euro afkomstig van volumekorting in Azië afgeboekt als ‘dubieuze vorderingen’. Geld dat het FNG-hoofdkantoor in Mechelen wellicht nooit zal bereiken.

Om niet te kapseizen wil FNG nu zijn schulden deels laten kwijtschelden en de terugbetaling van leningen bevriezen. Een deel van de obligatiehouders ging daar voor een som van 20 miljoen euro al mee akkoord, maar met andere obligatiehouders die eigenlijk hun geleende 45 miljoen euro terug verwachten, is er geen deal. “Maar dat gaat de goede kant uit”, zei FNG-woordvoerder Gunther De Backer. Waar hij geen commentaar op wilde geven, was een vraag van FNG aan de Vlaamse overheid om te hulp te schieten. Via de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) kocht de overheid de voorbije jaren al voor 22,5 miljoen euro FNG-aandelen. Ook zijn er al enkele waarborgen gegeven om de risico’s van andere leningen in te dekken. In totaal is de Vlaamse overheid voor 32 miljoen euro blootgesteld aan FNG. 

Nieuwe waarborg

Vlaams minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) liet maandag weten dat er nog geen formele vraag voor een steundossier is ingediend bij PMV. Naar verluidt lopen er wel gesprekken voor een nieuwe waarborg, waardoor schuldeisers – mocht het fout aflopen – bij de overheid kunnen aankloppen. Dat wordt een lastige knoop om door te hakken. Enerzijds staan er meer dan duizend banen op het spel en als FNG – bij gebrek aan steun – over de kop gaat, dan riskeert PMV een groot deel van de 32 miljoen euro kwijt te zijn. Anderzijds is het moeilijk te verkopen om geld te (blijven) stoppen in een bedrijf dat deels in de problemen kwam door roekeloosheid met een boekhouding waar lijken uit de kast vallen en niemand goed zicht lijkt te hebben op de precieze toestand. Wat als de put gewoon dieper wordt?

N-VA en Open Vld hebben alvast serieuze twijfels. “Elke dag komen er nieuwe feiten naar boven. Er moet dringend meer transparantie komen over waarin PMV het geld van elke Vlaming investeert”, zegt Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde (Open Vld). “Waarom stopt de Vlaamse overheid geld in een bedrijf dat buitenlandse kleding inkoopt en die duurder verkoopt? Een bedrijf dat, zo blijkt, ook nog creatief met de boekhouding omspringt? Als FNG failliet gaat dan bloedt de Vlaamse belastingbetaler. Investeringen in winkels voor kleding, snit en draad is niet bepaald de innovatieve economie van morgen. Er zijn vele duizenden kleine ondernemers die dit soort steun niet zullen krijgen.” 

Bij PMV halen ze aan dat FNG zeker wat e-commerce betreft wél een innovatief model op tafel kon leggen in combinatie met tewerkstelling. 

Winterseizoen

Intussen dringt de tijd, volgens Sven De Scheemaeker, secretaris van de vakbond ACV Puls. “De banken lijken niet geneigd in dit verhaal nog te bewegen en bij leveranciers heeft FNG een historisch grote schuld opgebouwd. De tactiek was altijd zo lang mogelijk wachten met betalen en telkens weer uitstel vragen. Wie zou er nu nog zo gek zijn om te leveren zonder contante betaling? Daarom moet de groep nu geld bij elkaar sprokkelen om nog kleding en schoenen te kunnen kopen. De winkelmanagers zeggen mij dat er momenteel nog genoeg in stock is, maar als het winterseizoen eraan komt kan dat snel veranderen. Het wordt heel tricky.” 

Een oplossing is volgens de vakbond om niet langer alle eieren in het mandje van de holding te leggen. “Brantano en CKS zijn ketens die goed draaien en waar overnemers voor staan te springen om ze op te kopen. Probleem is dat het bedrijf zich weert als een duivel in een wijwatervat en de succesvolle onderdelen niet prijs wil geven. Met het risico dat alles in duigen valt en veel meer mensen hun job gaan verliezen. Zeker als FNG woensdag bescherming tegen schuldeisers krijgt, dan kan dit gaan aanslepen en een lange doodsstrijd worden. Zelfs als het bedrijf een doorstart krijgt, dan denk ik dat het lastig wordt om het personeel te motiveren om voor FNG aan de slag te blijven. Ze zijn platgeslagen door wat er aan het licht komt.” (SSB)