‘We zijn de mogelijke vervolgingen aan het oplijsten. We hebben de feiten als oorlogsmisdaden gekwalificeerd, wat werd bevestigd door het Brusselse hof van beroep. Daardoor kunnen ze niet verjaren.’

Het Belgisch gerecht kondigde in december 2012 aan dat het op vraag van de familie van Lumumba een onderzoek naar de moord zou starten op basis van de wet op de universele bevoegdheid. Die maakt de vervolging mogelijk van personen die worden verdacht van oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid of genocide, op voorwaarde dat de klagers een band hebben met ons land.

Van Leeuw bevestigde woensdag dat er nog steeds een onderzoek loopt. ‘Het is symbolisch belangrijk dat justitie zich daarin interesseert en de feiten kwalificeert, want België komt niet sterker uit die periode’, meent hij. ‘En we hebben stappen vooruit gezet. We hebben bijvoorbeeld een tand van Patrice Lumumba teruggevonden bij de familie van een van de personen die zijn lichaam hebben laten verdwijnen, net als dat van twee andere politici die samen met hem werden geëxecuteerd. Een beetje zoals een relikwie. Het toont de mentaliteit van die mensen.’

Van Leeuw gaf aan dat een onderzoeksrechter de toegang zou vragen tot de getuigenissen die achter gesloten deuren plaatsvonden voor de parlementaire commissie Lumumba, die in 2001 haar werkzaamheden afrondde.

Lumumba was een van de belangrijkste figuren bij de onafhankelijkheid van Congo, dat van 1908 tot 30 juni 1960 een Belgische kolonie was. Na de onafhankelijkheid werd hij de eerste regeringsleider, tot hij op 17 januari 1961 werd vermoord in de provincie Katanga. De omstandigheden van die moord zijn tot op vandaag niet volledig opgehelderd, maar ze gebeurde in aanwezigheid van Belgische functionarissen.